نقش مستقیم و همه جانبه آمریکا در جنگ تحمیلی علیه ایران

کارگرآنلاین: امروز سال ها از آن زمان می گذرد اما همچنان رشادتهای رزمندگان 8 سال دفاع مقدس بر صفحات زرین انقلاب اسلامی می درخشد.

یکی از مهمترین رخدادهای جنگ، حمایت های همه جانبه همه کشورهای استکباری و در راس آنها آمریکای جهانخوار است و اساسا اگر حمایت های تسلیحاتی آمریکا نبود، قطعا رژیم بعث عراق نمی توانست جنگ تحمیلی 8 ساله را ادامه دهد.

استفاده از سلاح های شیمیایی از سوی رژیم بعث عراق با حمایت بسیاری از کشورهای غربی صورت گرفت و هنوز تبعات آن روزهای سخت در شهرهای مرزی کشورمان ماندگار است.

اما چرا این جنگ 8 ساله و نابرابر شکل گرفت و اساسا آمریکا چه نقشی در تداوم این جنگ علیه ایران داشت؟ برای بررسی ابعاد 8 سال دفاع مقدس با «حمیدرضا مقدم فر» مشاور فرهنگی فرمانده سپاه و تحلیلگر مسایل سیاسی به گفتگو نشسته ایم.

* جناب مقدم فر نقش آمریکا در شکل گیری آغاز تخاصم عراق با ایران در جنگ 8 ساله را چطور ارزیابی می­کنید؟

آمریکا پس از وقوع انقلاب اسلامی، اصلی ترین پایگاه خود را در منطقه از دست داده و با کشوری مواجه بود که نه تنها دیگر حامیانش نیست، بلکه به پایگاهی برای ضدیت با استکبار جهانی در منطقه تبدیل شده بود و این برای آمریکا بسیار گران بود.

بر همین اساس، آمریکا که ارتباطی آنچنانی با رژیم صدام حسین نداشت، دست به کار شد تا اولا این ارتباط را به سطح خوبی برساند و ثانیا اولین قدم­ها برای تحریک صدام برای حمله به ایران را نیز بردارد. در همین راستا برخی از سناتورها و مقامات آمریکایی راهی بغداد شدند و اولین پالس­ها به صدام برای حمایت از رژیم بعث برای حمله به ایران داده شد.

حتی مستنداتی وجود دارد که صدام حسین و آمریکایی­ها پیش از آغاز جنگ تحمیلی، حمایت همه جانبه کشورهای غربی و حتی شرقی و ابرقدرت­های آن زمان را نیز خواستار شده بودند و آمریکا مأمور به فراهم سازی این مقدمات و حمایت ها شده بود.

*عراق چرا وارد جنگ با ایران شده و دشمنی آمریکا با نظام اسلامی چقدر به شعله ورتر شدن آن دامن زد؟

رژیم بعث پس از وقوع انقلاب اسلامی همه چیز را برای خود فراهم می دید تا پس از فروپاشی نظام سلطنتی در ایران، خود را یکه تاز منطقه کرده و به عنوان کشوری ثروتمند، وسعت بیشتری به کشور خود بدهد و از این رو، وارد نبردی تمام عیار با ایران شد.

ایران نیز، دچار تحولی بزرگ شده بود و انقلاب نوپای اسلامی نیز هنوز مشغول تحولات داخلی خود بود و کشور به هیچ وجه آمادگی یک نبرد تمام عیار 8 ساله را نداشت.

با این شرایط، صدام حسین قصد تصرف چند روزه کشور و فتح تهران را در سر داشت و این را رسما هم اعلام کرد؛ آمریکایی ها هم که از تفکرات صدام با خبر بودند به میدان آمدند تا شاید بتوانند پایگاه اصلی خود را دوباره به دست آورده و انقلاب مردم ایران را از بین ببرند.

بر همین اساس، مستکبران جهان تصمیم گرفتند که انقلاب اسلامی را بین ببرد و تامین نیروی میدانی و عملیاتی این اقدام به صدام و رژیم بعث سپرده شد و تامین و تجهیز ارتش بعثی نیز برعهده آمریکا، بسیاری از کشورهای غربی و حتی کشورهای شرقی از جمله شوروی گذاشته شد. این امکان به هیچ وجه وجود نداشت که صدام بتواند به تنهایی این جنگ را آغاز کند، چرا که به خوبی می­دانست که ایران کشوری با عمق استراتژیک بالا و ارتشی فداکار است و به هیچ وجه امکان مقابله با چنین کشوری که مردمش هم تمام قد از نظام حاکم دفاع می­کنند، وجود ندارد، لذا فشارها و کمک­های آمریکا را می­توان عامل اصلی آغاز جنگ تحمیلی توسط صدام دانست.

*وقایع تاریخی از روابط نه چندان دوستانه عراق با آمریکا حکایت میکند؛ چه شد که آمریکا وارد رابطه دوستانهای با عراق شد و صدام را برای جنگ نیابتی با ایران تشویق کرد؟

این ماجرا بسیار ساده و دقیق است، آمریکا در منطقه رژیمی را تحت سلطه خود داشت و تمام اقدامات خود را توسط همان رژیم در سطح منطقه به خصوص در حاشیه خلیج فارس انجام می­داد و حالا این رژیم از هم پاشیده و انقلابی واقع شده است که نه تنها با آمریکایی­ها میانه خوبی ندارد، بلکه آمریکا را نیز دشمن اصلی خود می­داند.

این تحول بزرگ، آمریکا را بر آن داشت که بالاخره دست به کاری بزند و جلوی این تحول را بگیرد و از تبدیل ایران به دشمنی بزرگتر در آینده، جلوگیری کند.

برای این کار، نیاز به این بود که کشور دیگری به ایران حمله کند تا وجهه آمریکا تخریب نشده و از طرف دیگر، آمریکا به تنهایی متحمل تلفات و هزینه­های سنگین این جنگ نباشد. صدام برای انجام این ماموریت هم ظرفیت مناسبی داشت و هم انگیزه لازم را دارا بود، لذا مذاکرات و فشارها و البته حمایتها از رژیم بعث بلافاصله پس از وقوع انقلاب اسلامی آغاز شد و نتیجه هم داد که منجر به جنگ شد.

*امام راحل در آغاز جنگ عنوان کردند که عراق مترسک آمریکاست، به عبارتی ایشان همان ابتدای جنگ به جنگ نیابتی عراق از جانب آمریکا اشاره کردند؛ این دور اندیشی حضرت امام از کجا نشأت می­گرفت و این واقعیت چطور برملا شد؟

امام راحل، نگاهی بسیار نافذ و دقیق داشتند و این نگاه دقیق از همان روزهای اول انقلاب در تمام عملکرد ایشان به وضوح قابل مشاهده است. در جنگ نیز، امام (ره) بارها آمریکا را عامل جنگ دانسته و صدام را فقط ابزار یا مترسک دست آمریکا معرفی می­کردند و این همان معنای جنگ نیابتی است، چیزی که امروز نیز با شکلی جدید در منطقه وقوع یافته است.

منشأ و عامل این دوراندیشی را تنها می­توان در ایمان و عقیده راسخ امام راحل جستجو کرد، ایشان مرجعی عالیقدر و از آن مهم­تر، انسانی با تقوا و الهی بودند و خروجی این ایمان و عقیده، بارها انقلاب اسلامی را نجات داده است، دقیقا همان چیزی که امروز نیز ما همان ایمان و عقیده را در امام خامنه­ای دیده و ایشان کشور را از تحولات پر پیچ و تاب و خطرناک منطقه، به سلامت عبور داده­اند.

*در ادامه جنگ، روابط امریکا با عراق دوستانه­تر شد و تا جایی پیش رفت که آمریکا بیشتر تسلیحات نظامی و سلاح در اختیار عراق قرار می­داد؛ آیا این ناشی از یک رابطه معمولی بود یا اهدافی پشت پرده وجود داشت؟  

آمریکا با تحریک صدام برای حمله به ایران و نقش مستقیم در حمله­ی رژیم بعث به ایران اسلامی، عامل اصلی جنگ تحمیلی بود و کسی امروز دیگر در این شکی ندارد. جنگ هم که آغاز شد، آمریکا برای رسیدن به اهداف خود، حتما باید پشتیبانی همه جانبه و سنگینی از ابزار دستش می­کرد لذا پشتیبانی اطلاعاتی و عملیاتی سنگینی از ارتش بعث داشت.

ارسال گسترده تسلیحات آمریکایی، اعزام مستشار نظامی به عراق برای کمک به ارتش بعثی بهمنظور طرحریزی عملیات­های نظامی دقیق، ارائه خدمات نظامی دقیق از جمله به کارگیری هواپیماهای آواکس و شنود برای رصد تحرکات نظامی ایران و ... از جمله مهم­ترین اقدامات میدانی آمریکا در جریان جنگ بود.

در عرصه دیپلماسی نیز، آمریکا حمایت همه جانبه ای از صدام داشت؛ مجموعه حمایت­های نظامی و سیاسی آمریکا فقط یک هدف داشت و آن از بین بردن انقلاب اسلامی مردم ایران بود و برایشان اصلا مهم نبود که چه بلایی سر عراق می­آید و یا چقدر از مردم ایران در این جنگ کشته می­شوند.

حتی آمریکایی­ها وقتی دیدند صدام دیگر جوابگوی نیازهایشان نیست و با حمله به کویت، برایشان دردسرساز هم شده است،  تصمیم به حمله به این کشور زدند و بعدها هم شدیدترین تحریم­ها و تهدیدها را علیه صدامی که دوست و همراه خودشان بود، اعمال کردند. سرانجام هم صدام حسین که روزگاری دوست صمیمی آمریکایی­ها بود و آمریکا بیشترین حمایت­های مالی و تسلیحاتی را از او کرده بود، توسط همین آمریکایی­ها از بین رفت.

* آمریکا چطور جنگ 8 ساله ایران و عراق را رهبری می­کرد؟

شکل رهبری این جنگ، بسیار دقیق و جالب توجه است. هدایت جنگ توسط آمریکایی­ها در 3 بخش صورت می­گرفت. اولین بخش هدایت جنگ توسط آمریکایی­ها این بود که در عرصه سیاسی، حمایت همه جانبه­ای از صدام در صحنه بین الملل داشته و فشارهای به این رژیم را کاهش دهند و از سوی دیگر، در جبهه داخلی عراق نیز، بعثی­ها را همچنان تحت فشار قرار داده و تحریک به آغاز و ادامه جنگ با ایران کنند.

در بخش دوم نیز، نیاز به حمایت و پشتیبانی تسلیحاتی بود. آمریکا حمایت مستقیم و بسیار قابل توجهی از ارتش بعثی داشت و تقریبا همگان به این موضوع واقف هستند اما این کافی نبود و باید پای کشورهای دیگر جهان نیز به این عرصه باز می­شد تا ارتش عراق کمترین نیازی به تسلیحات نداشته و تمام امکانات برای انجام ماموریت محوله یعنی حمله به ایران را به خوبی انجام دهد.

در این راستا، آلمان مامور تحویل تسلیحات شیمیایی و میکروبی و سایر تجهیزات و تسلیحات به صدام شد، فرانسه مأمور تحویل جنگنده­های جدید به خصوص تحویل بیش از 90 فروند جنگنده میراژ اف 1 با موشک­های اگزوست به نیروی هوایی ارتش بعثی شد، شوروی هم تجهیزات توپخانه­ای، انفرادی و هوایی بسیاری در اختیار بعثی­ها قرار داد ود­ه­ها کشور دیگر نیز تسلیحات قابل توجهی در اختیار ارتش بعث قرار دادند تا صدام در این 8 سال، هیچ چیز کم نداشته باشد.

در بخش سوم رهبری هم، آمریکایی­ها خودشان وارد میدان شده و با اعزام مستشاران نظامی و عملیاتی و همچنین به­کارگیری تجهیزات هوایی، زمینی و دریایی خودشان، رهبری جنگ را برعهده داشت.

منبع: تهران پرس