ورود یقه آخوندی ها به خودروسازی ممنوع؛ سایپا در سربالایی، ایران خودرو در سرپایینی

یکی از معیارهای موفقیت شرکت ها، قیمت سهام و میزان رشد آن در بورس است. طبق آمار رسمی سازمان بورس قیمت سهام دو شرکت خودروسازی ایران خودرو و سایپا در چند سال اخیر(از تغییر مدیران عامل تاکنون) با نوساناتی روبرو بوده است. در این بازه زمانی دو اتفاق مشابه بر سهام هر دو خودروساز رخ داد. اول اینکه در سال 1398، شاخص بورس با رشد حبابی روبرو بود که بر قیمت عموم سهام ها تاثیر مثبت داشت و دوم اینکه هر دو خودروساز در پایان 1398 و ابتدای 1399 افزایش سرمایه داده اند تا از حالت ورشکستگی خارج شوند و لذا قیمت سهام در آن بازه زمانی کاهش یافته است.

با درنظر گرفتن این دو دو اتفاق وضعیت قیمت سهام ایران خودرو و سایپا روند نسبتا متفاوتی را طی کرده است:

• اول در سالی که بورس با رشد حبابی روبرو بود، قیمت سهام نارنجی پوشان از نیمه سال 1398 تا پایان سال 1398 حدود 75 درصد رشد کرده در حالی که قیمت سهام آبی پوشان حدود 90 درصد.
• دوم قیمت جدید سهام نارنجی پوشان بعد از افزایش سرمایه و کشف قیمت، 62 تومان شد که این قیمت تا پایان شهریور 1400 به 173 تومان رسیده است؛ یعنی رشد 179 درصدی. این در حالی است که قیمت جدید سهام آبی پوشان بعد از افزایش سرمایه و کشف قیمت، 58 تومان شد که این قیمت تا پایان شهریور 1400 به 185 تومان رسیده است؛ یعنی رشد 218 درصدی.

سوم در دوران مدیریت سلیمانی در سایپا قیمت سهام این گروه خودروسازی روند صعودی داشته و از 118 تومان به 173 تومان رسیده است؛ یعنی رشد حدود 50 درصدی. این در حالی است که در دوران مدیریت مقیمی در ایران خودرو قیمت سهام این گروه خودروسازی روند نزولی داشته و از 607 تومان به 185 تومان رسیده است؛ یعنی کاهش حدود 69 درصدی. 

• بررسی میزان زیان عملیاتی و انباشته شرکت ها در کنار نوسان قیمت سهام بهتر می تواند واقعیت کنونی صنعت خودرو را نشان دهد. طبق آمار رسمی تا پایان سال مالی 1399، زیان انباشته گروه ایران خودرو با رشد 66 درصدی نسبت به سال قبل به بیش از 45 هزار میلیارد تومان رسیده است و زیان انباشته گروه سایپا با رشد 48 درصدی به بیش از 37 هزار میلیارد تومان رسیده است. لذا رشد زیان انباشته نارنجی پوشان به مراتب کمتر از آبی پوشان است. این روند در خصوص زیان عملیاتی نیز صدق می کند. چرا که رشد زیان عملیاتی آبی پوشان در پایان سال مالی 1399 نسبت به سال قبل، 100 درصد بوده ولی نارنجی پوشان 43 درصد. این آمارها نشان می دهد که نارنجی پوشان در مقابل سهامداران(از جمله مردم و دولت) هرچند یقه شان باز است ولی سرشان بالاتر است.
• با توجه به وضعیت کنونی شرکت های خودروسازی، باید گفت صنعت خودرو نیازمند مدیران متخصص، فنی، مدبر، پاک دست و پاسخگو است. قطعا یک راننده حرفه ای و آشنا به جاده مخصوص خودرو بهتر می تواند خودرو را در فرازونشیب های جاده به حرکت درآورد تا یک یقه بسته که مدام در حالی لابی و بده بستان برای ارتقا است.

صنعت خودرو نیاز به مدیرانی دارد که خود را در مقابل عملکردشان مسئول و پاسخگو می دانند. مدیرانی که منفعت عمومی کشور را بر منفعت شخصی ارجح می دانند و لذا اگر نتوانند شرکت متبوع خود را به درستی اداره کنند، از مسئولیت کنار می کشند. متاسفانه در خودروسازی تنها موضوعی که به آن اهمیت داده نمی شود، حق مردم است. بده بستان های سیاسی مهم تر از حقوق مردم است. چرا که اگر این گونه نبود، با زیان انباشته هنگفت در صنعت خودرو مواجه نبودیم. چرا مدیران عاملی که منجر به زیان انباشته سنگین در خودروسازی شده اند از مردم و سهامداران عذرخواهی نمی کنند؟ از منظر اخلاقی، عرفی، قانونی و شرعی مدیران عامل در قبال عملکرد خود مسئول هستند و باید پاسخگو باشند. منطقی نیست شرکت های خودروسازی هر سال بر زیان خود بیفزایند و هیچ کس از ایشان در خصوص تضییع حقوق مردم و دولت بازخواست نکند و برعکس مدیران عامل ارتقا یابند.

منبع: خط بازار