علی خدایی (نائب رئیس کانون عالی شوراهای اسلامی کار و عضو کارگری کمیته دستمزد شورایعالی کار) در خصوص لایحهی بودجه ۱۴۰۱ گفت: اولین اشکال، آوردن موضوعاتی چون افزایش سن بازنشستگی و تغییر مبنای محاسبهی بازنشستگی در لایحه بودجه است حال آنکه جای چنین تصمیماتی در بودجه نیست. قانون بودجه یک قانون یکساله است، چگونه دولت در قانون یکساله تصمیم گرفته دو سال سن بازنشستگی را افزایش دهد؟ این بحث نه تنها غیرکارشناسی است، بلکه در صورت تصویب مطمئنا برای سازمان تامین اجتماعی و سایر سازمانهای بیمهگر مشکلاتی ایجاد خواهد کرد.
وی ادامه داد: من فکر میکنم صرفِ مطرح شدنِ این موضوع در لایحهی بودجه حتی اگر تصویب هم نشود، باعث ایجاد مشکلاتی برای صندوقها خواهد شد؛ به این صورت که عدهی زیادی که سابقه سی سال کار دارند و در شرف بازنشستگی هستند، برای اینکه میزان محاسبه بازنشستگی آنها از دو سال به سه سال تغییر نکند، درخواست بازنشستگی خواهند کرد و صندوقها ناگهان با تعداد زیادی درخواست بازنشستگی مواجه میشوند.
نائب رئیس کانون عالی شوراهای اسلامی کار با اشاره به علت بیان چنین موضوعاتی در لایحه بودجه ۱۴۰۱ گفت: به نظر میرسد تصمیمگیران صرفا به دنبال کاهش هزینهها و افزایش درآمد هستند حال آنکه دولت در حوزه بیمهگری و تامین اجتماعی حق انجام چنین کاری را ندارد.
خدایی بیان کرد: این قضیه از همه نظر دچار اشکال است. افراد بر مبنای قراردادی وارد بیمه شدند و در طول سالیان سال بیمهپردازی کردند. دولت نباید به صورت یک جانبه قرارداد بین سازمان بیمهگر و بیمهشدگان را آنهم به ضرر بیمهشدگان تغییر دهد.
افزایش سن بازنشستگی و گرفتنِ فرصتهای شغلی از جوانترها
عضو کمیته دستمزد شورایعالی کار با اشاره به مسئلهی اشتغال در کشور گفت: دولت دائم اعلام میکند که مهمترین مشکل کشور ما اشتغال است و باید با تخصیص بودجه این مشکل را رفع کرد. اما عملا با بالا بردن سن و سابقه بازنشستگی و اجبار به اینکه افراد دیرتر بازنشسته شوند، فرصتهای شغلی را از افراد جوانتر میگیرد. همانطور که میدانیم بیکاری در جامعه تحصیلکردهی ما بیشتر از باقی قسمتهاست؛ بنابراین تصویب افزایش سن بازنشستگی به اشتغال افراد تحصیلکرده آسیب میزند. من فکر میکنم که این تصمیم بر خلاف سیاستهای کلی کشور است.
خدایی در خصوص تغییر مبنای محاسبه مستری از دو سال آخر خدمت به سه سال گفت: این تصمیم قطعا بر مستمری بازنشستگان تاثیر خواهد گذاشت و اجرای آن هیچ هدفی جز کاهش مستمری ندارد.
وی تصریح کرد: نه این دولت و نه هیچ دولت دیگری نمیتواند کسری بودجه را با نادیده گرفتنِ منافع مردم و ذینفعان سازمان بیمهگر جبران کند. ما حتی در حوزهی حقوق و دستمزد نیز پیشنهاد دولت را مبتنی بر واقعیات جامعه نمیبینیم. افزایش ده درصدی دستمزد حتی اگر حداقل دستمزد را ۲۸درصد افزایش بدهند بازهم پاسخگوی خلائی که امروز بین هزینه و درآمد خانوار ایجاد شده، نخواهد بود.
عضو کمیته دستمزد شورایعالی کار با اشاره به انقباضی بستنِ بودجهی امسال گفت: گفته میشود بودجهی امسال انقباضی بسته شده و برای مهار تورم است اما لازم است حداقلهایی را رعایت کنیم که معیشت مردم دچار شکاف بیشتر نشود.
نائب رئیس کانون عالی شوراهای اسلامی کار در پاسخ به این سوال که آیا «افزایش امید به زندگی» میتواند مبنای افزایش سن بازنشستگی باشد، گفت: امید به زندگی یک مولفهی جهانی است و ما اصول عملی را زیر سوال نمیبریم. اما افرادی که بهانهی امید به زندگی میآورند اگر از حوزهی اقتصاد کمی بیرون بیایند و جامعه را رصد کنند، نتیجهی دیگری میگیرند. اگر امید به زندگی بالا رفته پس دلیل کاهشزاد و ولد در کشور چیست؟ علت اینکه آمار ازدواج پایین و آمار طلاق بالا رفته چیست؟ امید به زندگی یعنی افزایش طول عمر مردم به دلیل پیشرفتهای پزشکی و… اما ما در مورد کیفیت طول دوران زندگی باید صحبت کنیم. در نتیجه ما نمیتوانیم صرفا با تکیه بر بالا رفتن امید به زندگی مستمری را کاهش و سن بازنشستگی را افزایش دهیم. نگاه تک بعدی یعنی نگاه صرفا اقتصادی به این ماجرا قطعا آسیب بزرگی به جامعه خواهد رساند.
خدایی در بخش دیگری از صحبتهایش به بدهی دولت به سازمان تامین اجتماعی اشاره کرد و گفت: لایحهی بودجهی ۱۴۰۱ منافع کارگران و بازنشستگان را درنظر نداشته است.
وی ادامه داد: همین الان کسریهای سازمان تامین اجتماعی ماهانه بین ۶ تا ۹هزار میلیارد تومان است. این کسری بودجه ناشی از تعهداتی است که دولت باید به صندوق پرداخت میکرد اما تاکنون پرداخت نکرده است.
خدایی با تاکید بر لزوم بازنگری در لایحه بودجه ۱۴۰۱ گفت: متاسفانه این روزها اقتصاددانها عنوان میکنند که باید با جلوگیری از خلق پول مانع ایجاد تورم شد، اما سوال این است که چرا تمام این برنامه فقط روی پرداختیِ کارگران اعمال میشود؟ ما میتوانیم کسری بودجه را به هر هزینهای که در بودجه وجود دارد نسبت بدهیم. دولت هم باید تلاش کند کسری بودجه را با درآمدهای بیشتر جبران کند.
نائب رئیس کانون عالی شوراهای اسلامی کار در خصوص کف مالیاتی برای درآمد ۵میلیون تومانی هم گفت: درحالیکه تمام آمارهای رسمی خط فقر را ده میلیون تومان اندازهگیری کردهاند، دولت در لایحه بودجه، معافیت مالیاتی را برای درآمد ۵میلیون تومان تعیین کرده است، با این کار در واقع از افراد فقیر مالیات میگیریم.
خدایی در پایان تاکید کرد: مهمترین ویژگی لایحه بودجه سال ۱۴۰۱افزایش مالیات است اما بخش زیادی از این فشار روی اقشار ضعیف جامعه است. لذا نمایندگان مجلس باید با دقت بیشتری این بودجه را مورد بررسی قرار دهند و در هر زمینهای با جامعهی ذینفع مشورت کنند.