شکسته دل انسانی است تنها یاد خداوند را می بیند و دل او با یاد خدا در سوز و گداز است. دعای فرد دل شکسته مستجاب شده و ارتباط محکمی با خدا دارد. افراد مظلوم بعد از انسانهای دل شکسته هستند. دعای افراد مظلوم نیز سریع اجابت شده و مورد حمایت خداوند متعال هستند.
دعای یتیم، دعای مظلومی که به زور حق او گرفته شده و دعای شخص درستکاری که دیگران شخصیت او را آزرده و آسیب روحی زده اند، در اصطلاح دل او را شکسته اند، از جمله دعاهایی هستند که خداوند آنها را سریع اجابت می کند.
احادیث شکستن دل
راه هایی که موجب شکستن دل می شود
عیب جویی:"وَ لا تَلْمِزُوا أَنْفُسَکُم"؛ (حجرات، 11)
با تکبر و غرور راه رفتن: "لا تَمْشِ فِی الْأَرْضِ مَرَحا"؛ (لقمان، 18)
مسخره کردن دیگران: "یا أَیهَا الَّذینَ آمَنُوا لا یسْخَرْ قَوْمٌ مِنْ قَوْمٍ عَسی أَنْ یکُونُوا خَیراً مِنْهُمْ وَ لا نِساءٌ مِنْ نِساءٍ عَسی أَنْ یکُنَّ خَیراً مِنْهُن"؛(حجرات، 11)
روی از دیگران برگرداندن: "وَ لا تُصَعِّرْ خَدَّکَ لِلنَّاس"؛ (لقمان، 18)
سر از کار دیگران در آوردن و غیبت کردن: "وَ لا تَجَسَّسُوا وَ لا یغْتَبْ بَعْضُکُمْ بَعْضا". (حجرات، 12)
یکدیگر را با نام زشت خواندن: "وَ لا تَنابَزُوا بِالْأَلْقاب"؛(حجرات، 11)
شکستن دل
شکستن دل مومن از دیدگاه ائمه
دل شکستن
امام صادق (ع) فرمودند :
شکستن دل
کفاره دل شکستن
آزار و اذیت مومن در اسلام حرام است و به طور کلی شکستن دل انسان مومن که در روایات احترام او را بیش از کعبه تعبیر کرده اند، دارای آثار و جنبه های بسیاری است، دلی که شکسته شودبه سادگی التیام پیدا نمی کندو جبران کار اشتباه بسیار دشوار و سخت خواهد بود. بنابراین انسان باید مراقب باشد تا دلی را شکسته و خاطری را آزرده نسازد. اگر ناخواسته این اتفاق رخ دهد باید به سرعت درصدد دلجویی و جبران آن باشد و رضایت شخص را گیرد زیرا تنها استغفار و طلب آمرزش کافی نیست.
در حدیث آمده است که خداوند می فرماید:" انا عند المنکسره قلوبهم"؛ من همدم قلب های شکسته هستم ( تفسیر صدرالمتألهین)، یعنی انسان دل شکسته در پیشگاه خداوند دارای جایگاه ویژه ای است و مورد توجه خداوند می باشد و دعا و نفرین انسان دل شکسته خیلی زود اثر می بخشد.
عاقبت شکستن دل
امام سجاد(ع) در حدیث شریفی می فرماید:
برخی از انسانها با کارهای خود دل مومنان را به درد آورده و آهنها را غمگین می سازند، این انسانها حتی اگر همه دنیا را برای شاد کردن مومن هدیه دهند و آن را کفاره ی گناه خود قرار دهند، باز هم کفاره زشتی عمل دل شکستن مومن نمی باشد و شخص آزار دهنده گمان نکند که با این کارش پاداشی می برد زیرا اندوهگین کردن مومن و غمی که در یک لحظه بر جان او می نشیند را با هیچ چیزی نمی توان برطرف نمود و هیچ کاری کفاره آن نمی باشد.
درباره شکستن دل
پیامبراکرم (ص) فرمودند:
امام رضا از پیامبر- صلوات الله وسلامه علیهما- نقل می کنند که :«مَن إستذلَّ مؤمناً أو حقره لفقره و قله ذات یده شهرّه الله یوم القیامه ثم یفضیحه»؛ هر کس مؤمنی را خوار سازد یا به خاطر تهیدستی و ناتوانی اش کوچک شمارد، خداوند او را در قیامت به همگان معرفی می کند، آن گاه رسوایش می سازد.
هم چنین فرمودند:
و مثل این است که هزار ملک از ملائکه مقرب الهی را به قتل رسانده باشد. چنین کسی در واقع حرم حقیقی خدای را – که هزارن بار از خانه خشتی و گلی منسوب به او برتر و عزیزتر است- ویران کرده است. چنین کسی به آزار کسی پرداخته است که قبله همۀ عالم و مسجود آسمانیان است.
احکام شکستن دل
راه جبران دل شکسته
به طور کلی باید مراقب زبان، رفتار و حرکات خود باشیم تا خدایی نکرده موجب شکسته شدن دلی نشویم، اگر چنین اتفاقی نیز افتاد پس از توبه و استغفار به درگاه خداوند متعال، باید نزد شخص دل شکسته رفته و ناراحتی او را برطرف کنیم؛ اگر هم دسترسی به وی نداریم کارهایی خیری همچون خواندن قرآن، نماز به نیت او و صدقه به عنوان رد مظالم به فقیر را انجام دهیم.
سهراب سپهری درباره شکستن دل می گوید:
آنگاه که غرور کسی را له میکنی،
آنگاه که بنده ای را نادیده ای انگاری،
آنگاه که کاخ آرزوهای کسی را ویران میکنی،
آنگاه که شمع امید کسی را خاموش میکنی،
آنگاه که حتی گوشت را می بندی تا صدای خرد شدن غرورش را نشنوی!
آنگاه که خدا را می بینی و بنده ی خدا را نادیده می گیری،
می خواهم بدانم، دستانت را بسوی کدام آسمان دراز میکنی تا برای خوشبختی خودت دعا کنی؟!!