درباره همسران امام مجتبی (ع) برخی افراد از روی دشمنی و مغرضانه تعداد مختلفی را نوشته اند که به دلیل ضعف اسناد قابل قبول نمی باشد. علاوه بر این اگر تعداد ازدواجهای امام حسن(ع) زیاد بود، باید فرزندان آن حضرت هم زیاد می شد. حتی اگر هر یک از همسران آن حضرت یک فرزند به دنیا آورده باشد باید عدد زیادی شود. در حالیکه اینطور نیست و تاریخ چنین چیزی را نشان نداده که آن حضرت فرزندان زیادی داشته باشد. (سیره معصومان ج4 سید محسن امین ص15- 16)

از سوی دیگر آن حضرت دشمنان بسیاری داشتند که با دشمنی سعی در برکناری آن حضرت از خلافت می کردند. اگر این مطالب (داشتن بیش از صد همسر) درست بود، باید از این موضوع بر علیه آن حضرت استفاده می کردند و ایشان را شایسته خلافت نمی دانستند چرا که دارای همسر و فرزندان بسیاری می بود؛ در حالیکه حتی دشمنان معاصر آن زمان چنین چیزی را نگفته اند.

همسران امام حسن
همسران امام حسن مجتبی(ع) که نام آنها در تاریخ ذکر شده است عبارتند از:

1. زنی از طایفه ثقیف که فرزندی بنام عمر بدنیا آورد.

2. هند دختر عبدالرحمن بن ابی بکر

3. مادر حضرت قاسم (ع) که کنیز بوده

4. زنی از دختران عمرو ابن أه ی م المنقوی

5. عایشه الخثعمیه

6. ام کلثوم دختر فضل بن عباس

7. زنی از طایفه بنی شیبان از آل همام

8. جعده بنت اشعث

9. ام بشیر دختر ابی مسعود انصاری

10. زنی از دختران زراره

11. خوله الفزاریه

12. ام اسحاق دختر طلحة بن عبدالله تمیمی

13. ام عبد الله که دختر شلیل بن عبدالله

14. در برخی منابع تاریخی گزارش شده است که امام حسن مجتبی(ع ) همسری به نام عائشه خثعمیّه داشتند که او را طلاق دادند.

طلاق امام حسن
مسئله طلاق های بسیار امام حسن مجتبی(ع)

برخی منابع با نسبت دادن ازدواج ها و طلاق های زیاد به امام حسن(ع)، او را «مِطلاق» (بسیار طلاق دهنده) خوانده اند.( الطبقات الکبری، الطبقة الخامسه1، ص290)

روایاتی بر مبغوضیت ‏طلاق دلالت دارد که در کتب حدیثی شیعه و اهل سنت به نحو مکرّر، نقل شده است.

پیامبراکرم(ص) می فرماید:

    «منفورترین حلال ها نزد خداوند، طلاق است». (أبو داود سلیمان بن أشعث، سنن ابی داود، ج 3، ص 504)

امام صادق(ع) می فرماید:

•     «ازدواج کنید و طلاق ندهید؛ زیرا طلاق عرش خداوند را به لرزه درمی آورد». (مکارم ‏الاخلاق، ص 197)

و نیز امام صادق(ع)، از پدرشان نقل می کند:

•     «خداوند کسی را که بسیار طلاق دهد و به دنبال تنوع ذائقه جنسی باشد، دشمن می دارد» .(وسائل الشیعة، ج ‏22، ص 8)

حال آیا می توان گفت:امامی معصوم به طور مکرّر دست به چنین عملی زند و این عمل، توجیهی نداشته باشد که پدرش هم اقدام به جلوگیری از آن نماید. امام حسن مجتبی(ع) عابدترین و زاهدترین انسان زمان خود بود. (فرائد السمطین، ج 2، ص 68)

همسر امام حسن
پاسخ حجت الاسلام اسدالله محمدی نیا به تعدد زوجات امام حسن(ع)

حجت الاسلام اسدالله محمدی نیا از پژوهشگران حوزه علمیه قم در کتاب «امام حسن مجتبی(ع)؛ امیر کرامت» در پاسخ به تعدد همسران امام دوم شیعیان می گوید:

در دوران حکومت 4 سال و 9 ماهه حضرت امیر (ع) چندین جنگ به ایشان تحمیل شد و به طور طبیعی این جنگ ها شهدایی در بر داشت و خانواده آنها با توجه به آن عصر از نظر امنیتی و اقتصادی نیاز به یک حمایت و مدیریت قوی داشتند و امام مجتبی (ع) برای اینکه کسی متعرض آنها نشود و از جهت امنیتی و اقتصادی تا حدودی تامین کردند، آنها را مورد حمایت مالی قرار داد و شاید یکی از علل تعدد همسران از این جهت بوده است.

با توجه به اینکه معاویه بعد از مدت کوتاهی قدرت حکومت و مالی کشور را غصب کرد دیگر نه تنها به خانواده شهدا و شیعیان کمک نمی شد بلکه معاویه آنها را مورد ضرب و شتم و تعدی قرار می داد و چه بسا شیعیان زیادی را به قتل رساند. از این رو چاره ای نبود جز اینکه امام (ع) آنها را مورد حمایت قرار دهد.

زنهای امام حسن

امام حسن (ع) بعد از آنکه بر اثر بی بصیرتی مردم و سستی آنها، صلح بر ایشان تحمیل شد از کوفه به مدینه آمدند اما فرزندان و نوادگان آن حضرت در مناطق کشور گسترده اسلامی آن عصر مثل ری، شمال ایران، مغرب، کوفه و بصره به قیام مسلحانه علیه حاکمان فاسد آن عصر برخواستند و مردم مسلمان چون حکام فاسد و ظالم را به خوبی می شناختند و از طرفی به صداقت، عدالت و تقوای فرزندان امام حسن (ع) ایمان داشتند از این قیام ها به خوبی استقبال می کردند.

معاویه و خلفای بعد، چه در عصر اموی و چه در عصر عباسی برای اینکه فرزندان امام مجتبی (ع) را ترور شخصیت کنند و آنها را در نظر مردم خرد کنند تا به اهداف شومشان برسند در جامعه شایعه کردند که اینها فرزند همان کسی هستند که صدها زن داشته و هدفشان از حکومت، شهوانی و عیاشی است تا از این طریق آن محبوبیتی که امام حسن (ع) و فرزندان و نوادگانش در بین مردم داشتند از بین برود. در واقع خ شخصیت آن حضرت انجام شد بلکه در هر عصری یک حربه قوی نسبت به خوبان روزگار بوده است. چنانچه در مورد حضرت موسی و پیامبر اکرم (ص) هم بود. حتی امروز تعدد زنان را به رسول خدا (ص) نسبت می دهند تا او را - العیاذ بالله - مردی شهوت ران نشان دهند و نتیجه آن کاهش مردم به اسلام را داشته باشد.

این تعداد زن با توجه به فرهنگ عربستان یک امر طبیعی بوده است. چنانچه امروزه هم در مناطق حجاز و برخی کشورها و مناطق جنوبی ایران تعدد همسران امری طبیعی است.