به گزارش کارگرآنلاین بلیله جزو گیاهان دارویی محسوب می‌شود که اشارات فراوانی در طب سنتی و کتب کهن به آن شده است و اگر با سه ماده دارویی دیگر همراه شود ترکیبی شگفت انگیز درمانی را پیدا می‌کند که غیرقابل توصیف است.
بلیله چیست؟
بلیله میوه‌ی درختی است بزرگ با برگ‌های عریض و پهن، این میوه برای رفع سردرد‌های شدید و جذام بسیار مفید است.
بلیله میوه درختی است از خانواده‌ی Combretaceae، جنس Terminalia، بزرگ و برگ‌های آن عریض‌تر از برگ انبه و میوه‌ی آن کمی دراز، تخم مرغی، سر آن باریک و پوست آن زرد غباری و نازکتر از پوست هلیله است.
این درخت در اغلب جنگل‌های مرطوب هند می روید.
این گیاه در طب سنتی به نام های، بلیلج، باهرا نامیده می‌شود و دارای طبیعتی سرد و خشک است، در ادامه خواص این گیاه را بررسی می‌کنیم.
ترکیبات شیمیایی میوه‌ی بلیله
در ترکیبات شیمیایی این میوه موادی همچون:
سه جزء گلوکوزیدی
گلوکوز
آلاجیک اسید
گالیک اسید
حدود ۱۷ درصد تانن
موجود است و اگر هر روز کمی از آن را بدون هسته بکوبید و بخورید، تونیک، تب بروکمی مخدر است، سرفه را تسکین میدهد، برای معالجه‌ی اسهال، استسقا، سردرد و جذام مفید، مقوی معده و اشتهاآور است و به رفع سوء هاضمه کمک می‌کند، مسهل سودا و صفرا هم هست.
اگر نارس آن را بخورید، مسهل و اگر رسیده‌ی آن خورده شود قابض است. اگر تا مدتی هر روز دوگرم از آن را بدون هسته بکوبید و با شکر و آب گرم مخلوط کرده و بخورید، برای تقویت چشم، افزایش دید چشم و قطع رطوبت‌های جاری از دهان مفید است.
این گیاه برای اعضای قسمت پایین بدن مضر است.
خواص بلیله
تقریباً هم مزاج آمله و مغزش شیرین و تقریبا، چون فندق است.
مزاج این گیاه سرد و خشک است.
خاصیت این گیاه، هم زداینده و نرم کننده است و هم قابض است.
اندام‌های غذایی این گیاه، معده را دباغی و جمع می‌کند، سستی و رطوبت معده را از بین می‌برد، هیچ دارویی در دباغی معده به بلیله نمی‌رسد و فواید بسیار دارد.
اندام‌های دفعی این گیاه؛ شاید شکم را بند آورد. بعضی گویند تنها ملین است و بس.
بلیله برای روده مستقیم و مقعد بسیار سودمند است.
طرز تهیه دارو‌هایی سنتی با بلیله
سه گیاه هلیله، بلیله، آمله از یک خانواده و در خاصیت نیز به یکدیگر نزدیک هستند.
املج معرب آمله، هلیلج معرب هلیله و بلیلج معرب بلیله فارسى است و تعریف این داروها به موجب ترجمه صیدنه چنین است: جرم بلیلج هموار و سرهاى او تیز، رنگ آن خاکفام و در میان دسته آن مغزى باشد شبیه مغز بادام یا مغز فندق و مغز او شیرین باشد و آنچه سرهاى او تیز است هلیله کابلى است، اما بلیله به گردى مایل است و رنگ آن به زردى زند … و تشنجآور چنان که هلیله و آن در خاصیت به آمله نزدیک است.
در کتاب اغراض صفحه ۶۱۴ گوید: بلیله سرد است به درجه اول معده را دباغى مىکند؛ و در مخزن الادویه گوید: هندى آن بهیره است، ثمر درختى است مایل به استداره و سر آن اندک باریک و بزرگتر از عفص و پوست آن زرد و اغبر و نازکتر از پوست هلیله و مستعمل پوست آن است و درخت آن عظیم و برگ آن پهنتر از برگ انبه.
سعید بن جناح از اصحاب امام صادق علیه السلام روایت مىکند که آن حضرت فرمود:
موسى بن عمران از رطوبت بدنش به خدا شکایت نمود، خداوند به وى فرمود: هلیله و بلیله و آمله را با عسل معجون کن بخور. امام فرمود: این همان است که به نام اطریفل نامیده می شود.
ابن عباس معجونى دیگر از رسول خدا صلى الله علیه و آله روایت مینماید که رسول خدا صلى الله علیه و آله فرمود: هلیله سیاه و بلیله و آمله را با روغن گاو بجوشان که اطریفل است.
اطریفل شاهتره (پزنده صفرا)
پوست هلیله زرد ۵۰ گرم- بلیله ۵۰ گرم- آمله ۵۰ گرم- شاهترج (شاهتره) ۴۰ گرم-سناى مکى ۲۸ گرم- گل سرخ ۲۰ گرم- انیسون ۱۴ گرم- مصطکى ۱۴ گرم- عسل دو برابر وزن همه داروها.
دستور مصرف اطریفل شاهتره
داروها را بکوبید و طبق دستور مطبوخ، در کمى آب بپزید سپس با روغن بادام چرب کرده و با عسل مخلوط نمائید و روزانه حدود ۲۵ گرم به تناسب مزاج میل نمائید درصورتیکه بیمار داراى مزاج مرطوب است ۲۰ گرم تربد به دارو اضافه نمائید.
نسخه اطریفل شاهتره در برطرف کردن ضعف و کمسویى چشم که با اخلاط معده در ارتباط است بسیار موثر است و صاحبان بیماریهاى صفراوى از آن سود بسیار خواهند برد.
ضمنا مسهل خفیفى نیز به شمار مىآید. مزاج اطریفل شاهتره در درجه دوم، گرم و در آخر درجه سوم خشک است. تاثیرات مثبت اطریفل شاهتره تا ۲ سال در بدن باقى می ماند.