۴ راهکار امیرالمؤمنین علیهالسلام برای معاشرت با مردم
کارگر آنلاین | اسلام دین صفا و صمیمیت و مهربانی است. به همین جهت ائمه اطهار علیهمالسلام دستورات بسیاری برای روابط صمیمانه بین مردم دادهاند که ارتباط انسانی و اسلامی صورت گیرد. امیرالمومنین علیهالسلام برای نحوه معاشرت و آداب آن، راهکارهایی ارائه دادهاند که به برخی از آنها اشاره میکنیم.
به گزارش کارگر آنلاین ، رعایت ادب و احترام به دیگران از ابتداییترین آداب معاشرت با مردم است. قطعا برای هیچ کس بیاحترامی و بیادبی خوشایند نیست. احترام به شئون و حفظ حریم و شخصیت دیگران یکی از اصول معاشرت و ارتباط در اسلام است. امیرالمومنین علی علیهالسلام ادب را بهترین خصلت معرفی میکنند(میزان الحکمه، ج1، ص66) و در مورد این که حقیقت ادب چیست و چگونه میتوان آن را رعایت کرد میفرماید: برترین ادب آن است که انسان از حدود خود خارج نشود و از قدر و شأن خویش تجاوز نکند. (غررالحکم و دررالکلم، ص255)
امیرالمومنین علیهالسلام در این رابطه میفرماید: اگر کسی به شما بدی کرد شما چشمپوشی کنید و گذشت داشته باشید، همانطور که دوست دارید دیگران هم نسبت به شما گذشت داشته باشند
رعایت انصاف
- انصاف یعنی رعایت عدل و دادگری در حق مردم. در معاشرت و روابط اجتماعی با مردم باید جانب انصاف را رعایت کرد. بطوری که سود و زیان را بین خود و دیگران نصف کرد. در روابط اینگونه نباشد بیشترین حق و سود را به خود بدهیم و زیان و ضرر را به مردم واگذاریم که این عمل منصفانه نیست. شخص منصف به حقوق عادلانه قائل است. امیرالمومنین علیهالسلام در فرمانش به مالک اشتر میفرماید: نسبت به خدا و بندگانش انصاف را از دست مده و نسبت به اطرافیان و خانواده و زیردستان انصاف داشته باش، که اگر انصاف را پیشة خود قرار ندهی، ستم کردهای و کسی که به بندگان خدا ستم کند، خدا دشمن او است.(نهجالبلاغه صبحی صالحی، نامه53)
عفو و گذشت
- بخشش و گذشت از تقصیر و کوتاهی دیگران و نادیده گرفتن اشتباهات آنان، یکی از اصول مهم آداب معاشرت است. در جامعه مردمی زندگی میکنند که دارای خصوصیات مختلف، درک و فهم متفاوت و اخلاقیات مختلف هستند.
چگونه میتوان با این روحیات متفاوت حاکم بر مردم، کنار یکدیگر، زندگی خوش و آرامی را تجربه کرد؟ تنها راه موثر گذشت، بخشش و اغماض است که با روحیه صبر بدست میآید. چرا که هر یک از ما هم اشکالات و اشتباهاتی داریم که باعث ناراحتی دیگران میشویم. خداوند در قرآن میفرماید: باید بخشش کنید و لغرشهای دیگران را نادیده بگیرید آیا دوست ندارید خداوند شما را ببخشد؟(نور،22) امیرالمومنین علیهالسلام در این رابطه میفرماید: اگر کسی به شما بدی کرد شما چشمپوشی کنید و گذشت داشته باشید، همانطور که دوست دارید دیگران هم نسبت به شما گذشت داشته باشند.(تحفالعقول، ص١٤٧)
برترین ادب آن است که انسان از حدود خود خارج نشود و از قدر و شأن خویش تجاوز نکند.
وفاداری
- وفاداری در معاشرت با دیگران اصل بسیار مهمی است. یک وقت وفاداری در حفظ رفاقتهاست؛ به این معنا که وقتی با کسانی دوست شدیم در حفظ این رفاقت، وفادار بمانیم و این دوستیها را حفظ کنیم و به هر بهانهای به دنبال گسست رفاقتها نباشیم. و یک وقت وفاداری به معنای وفادار به عهد و پیمانهاست. یعنی وقتی با دیگران عهدی بستیم و تعهدی دادیم به آن وفادار باشیم و عهدشکنی نکنیم. این وفاداری یکی از اصول معاشرت با دیگران است. امیرالمومنین علیهالسلام عالیترین اخلاق را وفاداری به عهد و پیمان معرفی میکنند.(غررالحکم، ح2859) و در حدیثی دیگر توصیه میکنند که به دوستی با کسی که به عهد و پیمانش وفادار نیست، اعتماد نکن.(غررالحکم، ح10260)
این چهار توصیه امیرالمومنین علیهالسلام به ما کمک میکند تا معاشرت خوب و منطقی و صحیحی با مردم و اطرافیان خود داشته باشیم.