به گواه اسناد و مدارک موجود از دفاع مقدس، ایرانی‌ها رفتاری انسان‌دوستانه با اسرای عراقی جنگ داشتند و علاوه بر شرایط مناسب نگهداری، از حقوق ویژه‌ای برخوردار بودند که کمترین آن در قبال اسرای ایرانی در بند رژیم بعث عراق اعمال نمیشد. این رفتار خوب باعث شد تا شمار زیادی از اسرای عراقی پس از به اسارت درآمدن توسط نیرو‌های ایرانی، یا به صف رزمندگان مجاهد عراقی بپیوندند یا در ایران بمانند، با این وجود شماری نیز به واسطه اعمال فشار رژیم بعث به خانواده‌شان مجبور به بازگشت به کشور عراق شدند.
حدود ۱۴ درصد از کل اسیران عراقی، تحت تاثیر شرایطی که برای آنان در اردوگاه‌های ایران فراهم شده بود، از بازگشت به کشور خویش منصرف شدند. اکثر این عده از پناهندگان عراقی، نیرو‌های تواب و احرار مجلس اعلای انقلاب اسلامی را تشکیل داده و در مقابله با ارتش رژیم بعث شرکت فعال داشتند، به طوری که تعداد ۳۰۹ نفر از آنان شهید و ۴۹ نفر مفقودالجسد شدند.
از جمله امتیازات ویژه اسرای عراقی در ایران فراهم شدن شرایطی برای دیدار با خانواده‌هایشان در ایران بود. روزنامه اطلاعات در سال ۱۳۶۰ دراین‌باره نوشته است: «با توجه به طولانی شدن زمان جنگ و نبود یک دورنمای حقیقی از بروز شرایطی که بواسطه آن چنین استنباط شود که جنگ در آینده نزدیک و براساس شرایط عادلانه پایان خواهد پذیرفت، افزایش تعداد اسرای عراقی و از همه مهمتر، دیدگاه اسلامی مسئولان کشور ایران، دولت در خصوص پذیرش و اعزام خانواده‌های اسرای جنگی اطلاعیه‌ای را صادر نموده و طی آن آمادگی خود را برای دعوت از تمامی خانواده‌های اسرای عراقی برای حضور در ایران و ملاقات با فرزندانشان اعلام می‌نماید.»
هرچند رژیم بعث عراق، هیچگاه اجازه حضور خانواده‌های ایرانی در عراق را به آن‌ها نداد لیکن، جمهوری اسلامی ایران در طول هشت سال جنگ و حتی تا دو سال بعد از اتمام آن، با حضور صد‌ها خانواده اسیران عراقی در ایران موافقت کرد.
در ادامه دو تصویر از دیدار اسرای عراقی با خانواده‌شان را می‌بینید.
