کارگرآنلاین: علی‌اکبر صالحی معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان انرژی اتمی همزمانی ادعاهای آنگلا مرکل صدراعظم آلمان و اظهارات بان‌کی‌مون دبیرکل سازمان ملل علیه جمهوری اسلامی ایران را حاکی از ایجاد توطئه‌ای جدید علیه کشورمان دانست و بر جلوگیری به‌ هنگام از آن تاکید کرد.

وی تصریح کرد: البته بنده برای صحبت کردن در این خصوص احتیاط می‌کنم و نگرانم که بگویند بحث سیاسی است، اما احساس می‌کنم اتفاقاتی در حال روی دادن است زیرا آقای بان‌کی‌مون و خانم مرکل حرف‌های عجیبی زده‌اند.

رئیس سازمان انرژی اتمی با اشاره به ادعاهای مقامات آلمانی مبنی بر تلاش ایران برای خرید تجهیزات مرتبط با سلاح‌های هسته‌ای گفت: اول چنین ادعاهایی مطرح کردند و بعد گفتند سازمان انرژی اتمی چنین خریدی نکرده بلکه بیشتر برای وزارت دفاع ایران بوده است.

صالحی در گفت‌وگو با خبرگزاری صدا و سیما هشدار داد:‌ احساس می‌کنم در حال زمینه چینی و پخت و پز علیه ما هستند و ما باید گوش به زنگ باشیم.

معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان انرژی اتمی در پاسخ به این ادعاها افزود: به طور منطقی وقتی یک کانال خرید در برجام تعبیه کرده‌ایم دیگر ضرورتی ندارد که سازمان انرژی اتمی بخواهد دستگاهی را به طور غیرمستقیم از بازار سیاه خریداری کند که هم هزینه بیشتری دارد و هم خطر آلودگی احتمالی خواهد داشت.

وی گفت: می‌توانیم تجهیزات لازم را از منشأ اصلی‌اش بخریم به کانال خرید اعلام کنیم و آنان شرایطش را مهیا می‌کنند تا با قیمت ارزان‌تر در زمان سریع‌تر با کیفیت بهتر و با اطمینان بیشتر تجهیزات لازم را بخریم.

*ضرورتی ندارد خرید غیررسمی انجام دهیم

صالحی افزود: ضرورتی ندارد که سازمان انرژی اتمی بخواهد خرید غیررسمی انجام دهد ما این همه زحمت کشیدیم و برجام را به اینجا رساندیم که یک کانال خرید هم داشته باشیم و خرید را هم از این کانال انجام دهیم، اکنون چگونه ممکن است خودمان را به دردسر بیندازیم؟

رئیس سازمان انرژی اتمی گفت: البته این به ما مربوط نیست به وزارت امور خارجه مربوط است و دوستان حتماً رصد می‌کنند، متوجه هستند و قطعاً با پیش بینی‌های لازم اقدامات لازم را خواهند کرد تا این را در نطفه خفه کنند.

وی تاکید کرد: باید به آقای بان‌کی‌مون بابت سخنان دو پهلویش و به خانم مرکل اعتراض جدی شود البته من نظر شخصی‌ام را به عنوان یک هموطن می‌گویم و این موضوع ربطی به سازمان انرژی اتمی ندارد، اما امیدوارم زودتر جلو این توطئه گرفته شود.

صالحی با اشاره به همزمانی اظهارات بان‌کی‌مون و مرکل بار دیگر افزود: به نظر بنده توطئه‌ای در حال ایجاد است وگرنه دلیلی ندارد که آقای بان کی مون و خانم مرکل داد و بیداد و فریاد راه بیندازند.

*امیدوارم طرف مقابل عاقل باشد و برجام را نقض نکند

رئیس سازمان انرژی اتمی همچنین با اشاره به انجام تعهدات ایران در چارچوب برجام گفت: بدعهدی آمریکایی‌ها در اجرای برجام، هزینه سنگینی برای آنان برجای خواهد گذاشت.

صالحی تصریح کرد: جمهوری اسلامی ایران توانمندی ‌ای مختلفی دارد؛ اگر طرف مقابل در نقض برجام دست به کاری بزند همگان متضرر می‌شوند.

وی افزود: ما برجام را قبول داریم و آغاز کننده نقض آن نخواهیم بود و امیدوارم آنها نیز عاقل باشند و آن را نقض نکنند.

رئیس سازمان انرژی اتمی ایران در ادامه افزود: اگر برجام درست اجرا شود آثار مثبتی برای کشورمان، طرف مقابل و منطقه و جامعه بین‌الملل خواهد داشت؛ اگر برجام برهم بخورد زیانشان برای همگان خواهد بود.

صالحی گفت: تصورم این است که طرف مقابل تلاش خواهد کرد که برجام آسیب نبیند زیرا خوب می‌دانند که آسیب رسیدن به توافق هسته‌ای قبل از آن که به ما ضرر بزند به آنان آسیب خواهد زد.

وی افزود: نخستین آسیب به آمریکایی‌ها این است که اعتبار سیاسی آنان زیر سوال می‌رود که برای کسب آن هزینه زیادی کرده اند و اگر در دنیا جا بیفتد که این قدر بدعهدی کرده اند هزینه‌های بسیاری برایشان خواهد داشت.

* تمام منویات مقام معظم رهبری در بعد فنی برجام در نظر گرفته شده

رئیس سازمان انرژی اتمی با اشاره به دقت و توجه ویژه مقام معظم رهبری در بحث توان هسته‌ای ایران گفت: ایشان از ابتدا، نظارت ویژه‌ای بر موضوع هسته‌ای داشتند و علاقه‌مند بودند که این صنعت در کشور انجام شود، لذا پشتیبانی و حمایت‌های گسترده‌ای هم از حیث مقررات و تسهیلات ویژه در این صنعت و هم از حیث معنوی اعمال داشتند.

صالحی افزود: به دلیل همین حمایت‌ها و به رغم تغییر دولت‌ها، شاهد بودیم که نشاط و فعالیت‌های هسته‌ای کشور همچنان پابرجا و برقرار مانده است.

رئیس سازمان انرژی اتمی در ادامه با اشاره به شرح مختصری درخصوص برجام گفت: باید برجام را به سه بخش فنی، سیاسی- حقوقی و بخش تحریم تقسیم کنیم.

صالحی با اشاره به مسئولیت فنی خود در موضوع برجام تاکید کرد: تمام منویات مقام معظم رهبری در بعد فنی برجام در نظر گرفته شده است.

وی افزود: ما در یک گفت‌وگو با طرف مقابل نمی‌توانیم به صورت آرمانی تمام خواسته‌های خود را مطرح کنیم و هیچ‌گونه امتیازی ندهیم.

رئیس سازمان انرژی اتمی گفت: با توجه به اظهار نگرانی طرف مقابل از فعالیت‌های هسته‌ای ایران، نظر ما همواره مبنی بر واهی بودن این ادعا برای اعمال فشار بر ایران و یک نگرانی ساختگی بوده است.

وی افزود: آنها می‌خواستند با دادن صبغه سیاسی به یک بحث فنی، بر ما فشار سیاسی وارد کنند.

صالحی گفت: به رغم بازدیدهای مکرر طرف مقابل و اعلام آژانس مبنی بر مشاهده نشدن فعالیت انحرافی و در نهایت بسته شدن پرونده پی ام دی، حقانیت ایران اثبات شد.

صالحی یادآور شد: البته سال‌های پیش و زمان آقای البرادعی، بار دیگر ادعای غنی سازی بالای 50 درصد نیز مطرح شد، که با توجه به اعلام ما مبنی بر اینکه این موارد آلودگی‌هایی است که از خارج وارد شده ، همچنان این ادعا را علیه ما مطرح می‌کردند.

وی افزود: طرف مقابل پس از مدت‌ها تست و نتیجه گیری که این آلودگی از خارج آمده است، در نهایت اعلام کردند که این آثار مربوط به تجهیزات آلوده‌ای است که از خارج وارد شده و غنی سازی در جای دیگری اتفاق افتاده است.

رئیس سازمان انرژی اتمی با بیان اینکه نمی‌توان مسائل فنی را کتمان کرد، اظهار داشت: طرف مقابل در بعد فنی همیشه تسلیم اراده ما شده است و هر چند مدت‌ها زمان صرف شد اما در نهایت، آنچه را که ما اعلام کرده‌ایم، همان شده است.

صالحی با اشاره به تلاش طرف مقابل برای انحراف افکار عمومی گفت: طرف مقابل ادعای فعالیت‌های غیر صلح‌آمیز و نظامی ایران در پی ام دی را مطرح کردند که در نهایت حرف ما  تایید شد زیرا بحث فنی، با دقت مشخص می‌شود.

وی با اشاره به مذاکرات برجام افزود: وقتی وارد گفت‌وگو شدیم مقداری محدودیت، جهت رفع نگرانی‌های ساختگی طرف مقابل را پذیرفتیم، زیرا آنها معتقد بودند که ما توان بالقوه این کار که شامل علم هسته‌ای، تکنولوژی، فناوری ، اکتشاف و استخراج تا ساخت سوخت و طراحی رآکتور را در اختیار دارید.

صالحی افزود: آنها اعلام کردند که ما می‌خواهیم با اعمال این محدودیت‌ها مطمئن شویم که ایران با داشتن این امکانات به سمت استفاده‌های غیر صلح آمیز حرکت نکند.

 وی افزود: طرف مقابل محدودیت‌هایی از جمله محدودیت در  ساخت پلوتونیوم به مدت 15 سال و محدودیت در ساخت فلز اورانیوم را اعلام کردند.

رئیس سازمان انرژی اتمی اظهار داشت: پاسخ ما این بود که ما اصلا پلوتونیومی برای 15 سال آینده نداریم که بخواهیم فلز آن را بسازیم.

صالحی با بیان اینکه ما این محدودیت را پذیرفتیم تا نگرانی طرف مقابل رفع شود، افزود:  نه تنها ما چیزی را از دست نداده‌ایم بلکه ما برای ساخت فلز پلوتونیوم، پلوتونیومی در اختیار نداریم زیرا نه از سوخت راکتور بوشهر می‌توان استفاده کرد و باید طبق قرارداد آن سوخت را پس از استفاده به روسیه بازگردانیم و نه اینکه نیروگاه اراک هنوز راه‌اندازی نشده بود که سوخت آن دارای پلوتونیوم شود و پلوتونیوم آن را استخراج کنیم.

وی با اشاره به شایعات مطرح شده در خصوص پلوتونیوم راکتور تهران گفت: این راکتور نیز پلوتونیومی به آن صورت ندارد که بخواهیم وقت خود را صرف آن کنیم.

صالحی با بیان اینکه، یکی از گلوگاه‌های ساخت سلاح هسته‌ای، ساخت همین فلزات است گفت: ما توانایی ساخت فلز اورانیوم را داریم و قبلا نیز آن را ساخته و به آژانس نیز اعلام کرده‌ایم، اما آن را داوطلبانه بسته و اعلام کرده‌ایم که با توجه به صلح‌آمیز بودن فعالیت هسته‌ای، دیگر آن را نخواهیم ساخت و اعلام کردیم که تا چند سالی که برجام هست، از ساخت فلز اورانیوم نیز استنکاف خواهیم کرد و این موضوع ضرورتی برای ما ندارد.

رئیس سازمان انرژی اتمی تصریح کرد: پذیرش این محدودیت ها از جمله مواردی بود بود که با قبول آن تلاش کردیم تا طرف مقابل به افکار عمومی خود اعلام کند که به نوعی مانع ایران برای انحراف و ساخت سلاح هسته ای شده است.

* هدف غربی‌ها در غنی سازی صفر ایران، محقق نشد

رئیس سازمان انرژی اتمی درباره نوع محدودیت‌هایی که ایران پذیرفته است، گفت: این محدودیت‌ها در مقایسه با راهبرد و مطالبه غربی‌ها از ما که غنی سازی صفر بود ناچیز است، زیرا هدف آنان محقق نشد و مجبور شدند حق غنی سازی ما را بپذیرند.

صالحی توانمندی جمهوری اسلامی ایران برای تولید فلز اورانیوم را بالا توصیف کرد اما در عین حال آن را در شرایط کنونی غیرضروری دانست.

رئیس سازمان انرژی اتمی افزود: ما 9 هزار و اندی تا 10 هزار ماشین غنی سازی داشتیم که اینها 6 هزار ماشین شدند و از این تعداد 5 هزار  مشغول غنی سازی‌اند و هزار تا هم در خلاء دارند می چرخند لذا 10 هزار تا به 6 هزار تا تبدیل شده که تفاوت چندانی نسبت به قبل ندارد.

وی با اشاره به اینکه مقصد ما 190 هزار سو است، گفت : اگر از ماشین‌های نسل آی آر یک برای رسیدن به هدف گذاری 190 هزار سو بخواهیم استفاده کنیم بین 5 یا 10 هزار ماشین برای رسیدن به 190 هزار سو تفاوت زیادی وجود ندارد.

صالحی با اشاره به طرح برخی انتقادها در خصوص کاهش دادن شمار سانتریفیوژها در افکار عمومی افزود: باید این موضوع را با آن چیزی بسنجیم که باید داشته باشیم ؛ حتی اگر امروز هم 190 هزار سو مواد داشته باشیم این مواد اولیه‌ای می‌خواهد و به طور مستمر حداقل بین 300 تا 400 تن مواد اولیه برای این مقدار سو  نیاز داریم که این مقدار را نداریم .

رئیس سازمان انرژی اتمی خاطرنشان کرد : با حمایت رهبر معظم انقلاب، پی‌جویی‌های هوایی و زمینی را انجام می‌دهیم و انشاء الله ظرف 7 - 8 سال آینده به شرایطی خواهیم رسید که بتوانیم نیاز سالانه کارخانه‌های 190 هزار سو را تامین کنیم .

صالحی گفت: در بعد فنی ما به حفظ غنی سازی‌، حفظ فعالیت‌های اکتشافات و استخراج دست یافتیم و به حفظ اصل تحقیق و توسعه که البته در این بخش مقداری محدودیت پذیرفتیم اما محدودیتی نیست که فعالیت ما را کند، کند.

وی افزود: محدودیت در بخش تحقیق و توسعه نیز به نحوی است که هم طرف مقابل راضی شد و  هم تصمیم گرفته شد که مشکلی برای ما پیش نیاید.

* انتقال آب سنگین به آمریکا در ازای دریافت پول

رئیس سازمان انرژی اتمی درباره آب سنگین اراک هم گفت: سالی 20 تا 25 تن آب سنگین تولید می کنیم .

صالحی همچنین درباره 32 تن آب سنگین برای فروش به آمریکا هم افزود: این اقدام به خاطر دستبرد دو میلیارد دلار از ایران، به انتقال پول آن منوط شد که اول پول را بگیریم و بعد آب سنگین را بفروشیم .

وی همچنین در پاسخ به پرسشی درباره مدرن سازی راکتور آب سنگین اراک با اعلام شروع این کار به تشکیل کارگروه فنی کارشناسان ایران ، چین و آمریکا در این زمینه اشاره کرد و  گفت: این کارگروه تشکیل شده و آخرین جلسه دو هفته پیش در چین با حضور کارشناسان سه کشور برگزار شد در این جلسه طراحی مفهومی را مجدداً مورد ارزیابی قرار دادیم و داریم اقدامات لازم را برای طراحی‌های پایه شروع می‌کنیم.

صالحی همچنین اضافه کرد: از ادغام شرکت‌های قبلی ما یک شرکت بزرگ تشکیل دادیم که بیش از 800 مهندس در این بخش مشغول کار هستند.

رئیس سازمان انرژی اتمی درباره کارگروه مشترک ایران، چین و آمریکا خاطرنشان کرد: قرار شد این کارگروه به ترتیب در پایتخت‌های یکدیگر جلسات فنی را برگزار کنند که امیدواریم ظرف هفته‌های آینده جلسه ای در ایران در این زمینه داشته باشیم و در ادامه این جلسه قرار است در چین و آمریکا جلساتی برگزار شود.

*جای هیچ نگرانی در بعد فنی برجام وجود ندارد

رئیس سازمان انرژی اتمی بدعهدی‌های آمریکا را در اجرای برجام، در تناقض با روح توافق دانست و گفت: به مردم عزیزمان اطمینان می‌دهم که جای هیچ نگرانی در بعد فنی برجام وجود ندارد.

صالحی با تاکید بر رعایت منویات مقام معظم رهبری در بعد فنی برجام تصریح کرد: ما در این راستا در حفظ اصل غنی سازی و همچنین حفظ اصل حلقه‌های عمده تشکیل سوخت مانند اکتشاف، استخراج، ساخت سوخت و پسماندداری عمل کردیم.

وی با اشاره به درخواست طرف مقابل مبنی بر تعطیلی رآکتور آب سنگین اراک افزود: ما توانستیم آب سنگین اراک و تولید آن را حفظ کنیم و این در حالی بود که طرف مقابل می‌گفت تولید آب سنگین ما باید در حد صفر باشد و حتی در ازای کنار گذاشتن رآکتور آب سنگین اراک حاضر بودند رآکتور آب سبک تحقیقاتی به ما بدهند، اما ما قبول نکردیم و رآکتور آب سنگین اراک را حفظ کردیم.

وی با بیان اینکه بعد تحقیق و توسعه صنعت هسته‌ای کشور را نیز با محدودیت مختصری حفظ کردیم، ادامه داد: هم اکنون در بعد فنی همه چیز رو به جلوست.

رئیس سازمان انرژی اتمی گفت: البته هم اکنون مواردی وجود دارد که قابل بیان نیست چرا که اقدامات خوبی در ابعاد فنی صورت گرفته است که انتظار داریم در صورت تحقق و زمانی که مسائل به طور کامل حل و فصل شد، قدم‌هایی را که برداشته‌ایم اعلام کنیم.

* تعویق کلنگ‌زنی دو نیروگاه

وی به تعویق کلنگ زنی ساخت دو نیروگاه با روس‌ها اشاره کرد و اظهار داشت: قرار بود که در سال گذشته این کلنگ زنی انجام گیرد، اما به خاطر برخی مسائل در خصوص اختلاف نظر کارشناسان ایرانی و روسی در زمینه شاخص‌های فنی، تصمیم گرفتیم تا زمانی که این اختلاف‌نظرها در مسائل فنی حل نشده است، کلنگ زنی را به تعویق بیندازیم .

رئیس سازمان انرژی اتمی افزود: لذا پس از این گفتیم که تا تحقق نیافتن چیزی دوستان بی خود آن را اعلام نکنند، بلکه بگذاریم تا کار انجام شود و زمان واقعی کلنگ‌زنی آن را انجام دهیم.

صالحی ضمن پوزش از مردم بزرگوار کشور به دلیل اعلام خبر کلنگ زنی ساخت دو نیروگاه گفت : ما قرارداد را با روس ها منعقد کرده‌ایم و مقرر بود که این اقدام صورت گیرد، ولی بحث فنی و ایمنی رآکتورها برای ما مهم است، لذا تا زمانی که مسائل فنی کاملاً روشن نشود و کارشناسان ما متقاعد نشوند یقیناً شروع به ساخت نیروگاه نخواهیم کرد.

وی با تاکید بر حساس بودن ساخت این نیروگاه‌ها تصریح کرد: ما در این خصوص امین مردم هستیم، لذا باید کار را به درستی انجام دهیم.

رئیس سازمان انرژی اتمی خاطرنشان کرد: برخی اقداماتی از همین دست وجود دارد که در زمان خود آن را اعلام می‌کنیم که البته به نظر من اقدامات خوشحال کننده‌ای است .

صالحی تاکید کرد: در بعد فنی جمهوری اسلامی ایران برخی محدودیت‌هایی را پذیرفته است که این محدودیت‌ها به اصل صنعت و فناوری هسته‌ای ما لطمه‌ای نمی زند و آن را کند نمی‌کند، بلکه صنعت هسته‌ای ما طبق همان رویه سابق کماکان پیش می‌رود.

* نیاز چند کشور اروپایی به ۲۰ تن آب سنگین

وی با اشاره به اعداد و ارقام ماشین های غنی ‌سازی گفت‌: بحث 5 هزار و 10 هزار ماشین غنی سازی را همیشه باید در مقایسه با 190 هزار سو در نظر بگیریم.

رئیس سازمان انرژی اتمی با بیان اینکه تولیدات آب سنگین کشور وارد بازار جهانی شده است ادامه داد: اینکه روس ها اعلام 40 تن نیاز دارند و همچنین چند کشور اروپایی نیز اعلام کرده‌اند که به 20 تن آب سنگین احتیاج دارند‌، این خود واقعاً یک افتخار است.

صالحی یادآور شد‌: جمهوری اسلامی ایران جزو معدود کشورهای جهان است که توانایی تولید کالایی راهبردی را دارد و آن را به دنیا عرضه می‌کند.

وی با اشاره به اهمیت ورود به بازار آب سنگین آمریکا گفت‌: کل مصرف آب سنگین دنیا چیزی حدود 100 تن است که حدود 70 تن آن را آمریکا مصرف می‌کند و این در حالی است که ما توانسته‌ایم در این مرحله 32 تن آب سنگین را به آمریکا بفروشیم؛ اینها نکات مثبت برجام است‌.

*نکات منفی برجام

رئیس سازمان انرژی اتمی همچنین در خصوص نکات منفی برجام به تذکرات مقام معظم رهبری به سازمان متبوعش اشاره کرد و افزود : ایشان خواستند که به توقعات نابجای طرف مقابل پاسخ مثبت داده نشود.

وی تصریح کرد: طرف مقابل توقعاتی دارد که البته برجام آنها را مشخص کرده است.

صالحی در تشریح این توقعات از دید طرف مقابل گفت: آنها پس از پایان برجام متوجه شدند که کاش در بعد فنی جور دیگری عمل می کردند که البته ما اکنون با طرف مقابل در حال گفتگو هستیم.

رئیس سازمان انرژی اتمی با بیان اینکه مشکل خاصی وجود ندارد، خاطر‌نشان کرد: برجام مبنای مناسبی برای حل و فصل مسائل فنی است. لذا در مسائل فنی مشکلات خاصی به آن مفهوم نداریم ضمن اینکه اصل فناوری هسته‌ای خود را نیز حفظ کرده‌ایم.

*حرفم مطلوب واقع نشد

وی در خصوص نکات منفی  ابعاد سیاسی، حقوقی، اقتصادی و بانکی برجام افزود: چند ماه پیش بنده گفتم که مسائل بانکی مقداری کند پیش می‌رود که خب حرف ما مقداری مطلوب واقع نشد.

صالحی ادامه داد: لذا از آن موقع تصمیم گرفتیم نه در بعد سیاسی، نه در بعد بانکی و نه در بعد حقوقی صحبت نکنیم چرا که بنده مسئول فنی برجام هستم .

وی تاکید کرد: خوشبختانه مقام معظم رهبری کاملاً در جریان امور هستند و من نیز این اطمینان را به مردم عزیزمان می‌دهم که جای هیچ نگرانی در بعد فنی وجود ندارد.

رئیس سازمان انرژی اتمی در پاسخ به این پرسش که مقام معظم رهبری طرف مقابل را بدعهد و بدذات خواندند که دبه درمی‌آورد و زیر قول خود می‌زند، این موضوعی است که شما در حین فرایند مذاکرات نیز به صراحت گفته بودید‌. لذا مهم‌ترین دبه یا بدعهدی های آمریکا در عرصه فنی تاکنون چه بوده است؟ گفت: زمانی که من موضوع دبه را مطرح کردم هنوز ما به نتیجه نهایی نرسیده بودیم.

وی ادامه داد: در آن زمان ما در حین مذاکره بودیم که هرگاه به نتیجه مشترکی در مذاکره‌ای می‌رسیدیم پس از مدتی که بار دیگر وارد مذاکره می‌شدیم، مشاهده می‌کردیم که مذاکرات قبلی همچنان بی اثر بوده است.

صالحی با بیان اینکه من بر این اساس گفتم که طرف مقابل دبه می‌کند، افزود: مذاکره می‌کردیم و پس از گرفتن نتیجه وقتی می‌خواستیم به موضوع بعدی وارد شویم طرف مقابل به موضوع قبلی باز می گشت و می‌گفتند که از اول مذاکره کنیم.

رئیس سازمان انرژی اتمی خاطر‌نشان کرد: من یک بار با آقای مونیز که طرف مذاکره کننده بود گفتم که این روش مذاکره نیست و برگشت بر روی موضوعاتی که تصمیم مشترک گرفته شده است خیلی امر منطقی و منصفانه‌ای نیست، البته این را من در بعد فنی عرض می‌کنم.

*حالا دوباره ممکن است عزیزی ناراحت شود/استنکاف تعداد زیادی از دانشمندان اروپایی برای سفر به ایران

صالحی با اشاره به پیش رفتن مذاکرات و عملکرد طرف مقابل در تعهدات خود به برجام تصریح کرد: من نباید وارد این موضوع شوم، حالا دوباره ممکن است عزیزی ناراحت شود اما در برجام طرف مقابل متعهد شده است کاری نکند که با روح برجام در تضاد باشد.

رئیس سازمان انرژی اتمی به وضع قانون روادید در کنگره آمریکا پس از برجام اشاره کرد و گفت: حالا من این را می‌توانم بگویم و دوستی نمی‌تواند به من اعتراض کند که مثلاً آقا شما وزیر اقتصاد و یا رئیس بانک مرکزی و یا وزیر امور خارجه نیستید چرا که حداقل از نظر علمی 40 سال استاد دانشگاه هستم، لذا این را می‌توانم بگویم‌.

وی ادامه داد: پیش از این دانشگاه‌های ما با دانشگاه‌های خارج در تماس بودند و تزهای مشترک داشتند و به ویژه دانشمندان اروپایی به راحتی به ایران می‌آمدند و در کارگاه‌های فنی ، آموزشی و تحقیقاتی مشارکت داشتند و این در حالی بود که هیچ مسئله‌ای در رفت و آمد آنها وجود نداشت.

صالحی گفت‌: هم اکنون و پس از پیش آمدن قضایای روادید تعداد زیادی از دانشمندان اروپایی که مقداری احتیاط می‌کنند از آمدن به ایران استنکاف دارند‌.

وی تصریح کرد: به قول دانشگاهی‌ها این یعنی وضعیت آنها پیش از برجام بهتر از پس از برجام بوده است.

* مشکلی که هنوز پابرجاست

رئیس سازمان انرژی اتمی همچنین در خصوص مقالات علمی دانشگاهی نیز گفت: پیش از برجام کشورهای دیگر در انتشار مقالات دانشمندان ایرانی به دلیل تحریم‌ها و مشکلات نقل و انتقالات مالی مقداری مشکل آفرینی می‌کردند، قرار بود پس از برجام این موضوع حل شود اما همان وضعیت کماکان پابرجاست.

صالحی با اشاره به مذاکره چندی پیش خود با مونیز تصریح کرد: بنده نمونه‌ای از این مشکل ایجاد شده را با خود بردم و به آنها اعلام کردم که اینطور نمی‌شود که دیگر موارد قابل توجهی از مقالات دانشمندان کشور ما نه به خاطر اصل ماهیت علمی آنها بلکه به خاطر قوانین اوفک که به صراحت به آن اشاره کرده‌اند، چاپ نشود.

رئیس سازمان انرژی اتمی افزود: آقای مونیز با مشاهده این نمونه با به کار بردن کلمه‌ای این اقدام را بسیار غیرمنطقی خواند و گفت‌: این موضوع را پیگیری خواهد کرد که البته واقعا نیز پیگیری و این موضوع را به وزارت خارجه آمریکا منعکس کرده است.

صالحی پاسخگویی به سوالات خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما را تنها منوط به ابعاد فنی دانست و گفت: آمریکا بدعهدی می‌کند که حداقل در یکی دو قسمت که اشاره کردم این نوع بدعهدی وجود دارد‌.

وی خطاب به طرف مقابل خاطرنشان کرد: یعنی چه که شما قانون روادید را می‌گذارید؟ یعنی چه که مقالات دانشمندان ما را چاپ نمی‌کنید؟ یعنی چه که برخی محدودیت‌ها را در فضای تبادلات علمی برقرار کرده‌اید؟

صالحی همچنین تاکید کرد: این اقدامات با روح برجام در تناقض است چرا که عیناً در برجام آمده است که نباید هیچ قدمی در تضاد با اصل برجام برداشته شود.

* ابراز شگفتی آمریکایی‌ها و چینی‌ها از طراحی مفهومی رآکتور اراک

رئیس سازمان انرژی اتمی در پاسخ به این سوال که طرف مقابل برجام همچنان از ایران متوقع است، گفت: در بعد فنی مشکلی نداریم و در حال امتحان کانال خرید هستیم.

علی اکبر صالحی افزود: این کانال خرید طبق توافق برجام ایجاد شده که ما خریدهایی را که برای سازمان انرژی اتمی نیاز داریم از طریق آن انجام دهیم.

وی گفت: دو سه مورد هست که تقاضا کرده‌ایم و ظرف یکی دو هفته آینده قرار است کانال خرید به این موارد رسیدگی کند.

رئیس سازمان انرژی اتمی افزود: این اولین آزمایش است که ببینیم کانال خرید واقعا کار می کند یا نه؟ و آیا آنجا هم می‌خواهند بدعهدی انجام دهند؟

وی گفت: لذا ما در بعد فنی باید صبر کنیم ظرف چند هفته آینده اگر کانال خرید درست کار کند یعنی مسائل دارد پیش می‌رود، ولی اگر درست انجام نشود این یک نوع بدعهدی از طرف مقابل نسبت به تفاهم در برجام است.

خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما در ادامه پرسید: مقام معظم رهبری تاکید داشتند که درباره الیاف کربن که در ساخت سانتریفیوژ‌ها به کار می‌رود و همچنین اندازه گیری 300 کیلو مواد هسته‌ای مطلقا ایران چیزی را قبول نکند نظر شما چیست؟ که رئیس سازمان انرژی اتمی پاسخ داد: این نشان می دهد که ایشان چقدر در جزئیات فنی حضور دارند.

صالحی گفت: ایشان بزرگوارانه مطالبی را که به خدمت شان ارسال می‌کنیم، کامل و دقیق مطالعه می‌کنند، نظر می دهند و توصیه‌ها و دستورات لازم را می‌دهند و البته ضرورتی نیست که بخواهم وارد جزئیات شوم ولی ما دقیقا مطابق نظر رهبر معظم انقلاب عمل می‌کنیم.

رئیس سازمان انرژی اتمی با بیان اینکه ایشان فرمودند توقعات آنها را قبول نکنید، افزود: آنها می‌خواهند نوشته‌جات برجام را طوری تفسیر کنند که امتیازاتش میل به سمت آنها پیدا کند و ما هم می‌گوییم که نه و هر چه نوشته شده همان را عمل کنیم.

وی با بیان اینکه دست بالا با ماست و آنها تقاضاهایی دارند، گفت: ما در چارچوب فرمایش‌های مقام معظم رهبری عمل می‌کنیم، لذا چون بحث حساس است نمی‌شود آن را باز کرد زیرا اگر باز کنیم بازتاب‌های خاص خود را خواهد داشت.

صالحی افزود: ولی تذکری که رهبری دادند؛ خدمتشان گفته بودیم که موضوع چه هست و همان را داریم عمل می‌کنیم و غیر آن نیست و البته خیلی هم چیز خاصی نیست.

وی گفت: ما به آنها تذکر دادیم و گفتیم این موضوعات جوری است که در حد رهبری کشور هم تکلیف را برای ما روشن کردند و خیلی به ما فشار نیاورید.

خبرنگار از صالحی پرسید: ‌مقام معظم رهبری از اینکه ما در صورت بدعهدی طرف مقابل، قابلیت بازگشت مان حفظ شده ابراز خوشحالی کردند آمادگی شما در قبال بدعهدی آنها چقدر است؟ که وی پاسخ داد: هر آنچه مقام معظم رهبری گفتند دقیق، کامل و رسا است و بیش از این از من توضیح نخواهید.

* آمریکایی‌ها خوب با ما راه آمدند

معاون رئیس جمهور در پاسخ به این سوال که مذاکرات با چینی‌ها و آمریکایی ها درباره بازطراحی رآکتور آب سنگین به کجا کشید و آیا آمریکایی‌ها در این زمینه هم کارشکنی کردند ؟ گفت: نه، آنها اتفاقا از نظر فنی خیلی خوب با ما راه آمدند.

رئیس سازمان انرژی اتمی گفت: ما یک مقدار درباره کارگروه مشکل داریم و البته الان نمی‌خواهم اسم کشور خاصی را ببرم .

وی گفت: آنجا که دبه می‌کنند می‌گویم و آنجا که همکاری کرده‌اند نیز می‌گویم و ابایی از این بابت ندارم.

صالحی با بیان اینکه واقعا آمریکایی‌ها در بعد فنی درباره بازطراحی رآکتور اراک خوب عمل کردند، گفت: انتظار داریم این کارگروه فنی نیز خوب عمل کند.

وی با بیان اینکه از برنامه عقب نیستیم، گفت: وقتی برجام را می‌نوشتیم، اصرار داشتیم که صاحب این طرح و کارفرمای آن ایران است به همین خاطر طراحی و همه چیز آن را خودمان انجام می‌دهیم و فقط خواستیم طراحی‌های ما را مرور و نواقص آن را به ما اعلام کنند تا ما مجددا در طراحی بازنگری کنیم.

صالحی گفت: کشوری مثل چین و آمریکا سال‌ها از ما در این فنآوری جلوتر هستند و تجربه آنها با ما قابل مقایسه نیست.

وی اضافه کرد‌: این اولین رآکتور سایز بزرگ است که ما می سازیم و البته رآکتور ، موجود حساسی است که باید در ساخت آن دقت لازم شود.

صالحی با ابراز گلایه از برخی گفته‌های غیرفنی در زمینه مسائل هسته‌ای گفت: یک وقت یک کسی می گفت آب سنگین خیلی مهم است و نباید آن را بفروشیم زیرا در رآکتورهای گداخت به کار می‌رود.

رئیس سازمان انرژی اتمی گفت: این در حالی است که رآکتورهای گداخت قرار است 40 سال دیگر تجاری شود و بعد از 40 سال نیز هر رآکتور به 150 کیلو آب سنگین نیاز دارد در حالی که ما الان 25 هزار کیلو آب سنگین در سال تولید می‌کنیم.

*طراحی مفهومی رآکتور سایز بزرگ تمام شد

صالحی با بیان اینکه طراحی مفهومی رآکتور سایز بزرگ تمام شده است، گفت: دو سه هفته پیش آن را در چین مطرح کردیم که بسیار مورد عنایت مهندسان چینی و آمریکایی قرار گرفت.
وی گفت: البته اگر بخواهند در برنامه ما تاخیر بیندازند ما برنامه خود را جلو می‌بریم.

صالحی با بیان اینکه علاقمندیم این کارگروه با جدیت تشکیل شود و از نظر ایمنی اطمینان خاطر بیشتری پیدا کنیم، گفت: می خواهیم مهر استاندارد بر روی اولین رآکتور سایز بزرگ ایران قرار بگیرد.

وی گفت: قرارداد تجاری ساخت را به چینی‌ها پیشنهاد داده‌ایم که باید آن را امضا کنند که به صورت تعهد آور تجاری جلو برویم.

صالحی افزود: تنها اشکال این است که هنوز قرارداد تجاری امضا نشده که درصدد هستیم  زودتر امضا شود.

* آب سنگین تولیدی ایران ؛ خالص‌ترین آب سنگین جهان

رئیس سازمان انرژی اتمی، آب سنگین تولیدی در کشورمان را خالص ترین آب سنگین جهان دانست.

علی اکبر صالحی در پاسخ به پرسشی درباره موانع فروش آب سنگین کشورمان گفت: فرض کنیم برجامی نبود، ما آب سنگین را تولید و انبار م‌ کردیم، اشکالی ندارد زیرا آب سنگین را می‌توانیم برای سال‌های متوالی در ظرف‌های مخصوصی که داریم حفظ کنیم آب سنگین ماده‌ای نیست که متعفن و خراب شود.

وی آب سنگین را از کالاهای راهبردی دانست که آن را می‌توان برای سال‌های متوالی حفظ کرد.

صالحی گفت: کارخانه آب سنگین اراک جزو استثنایی‌ترین مراکزی است که کیفیت تولیداتش، سند رسمی تائید شده از بهترین آزمایشگاه‌های جهان مانند ساوانا ریور دارد که آب سنگینی عالی است در حالی که آب سنگینی که پیشتر عالی دانسته بودند در مقایسه با تولیدات کنونی کیفیتی بسیار کمتر دارد.

وی افزود: خلوص تولیدات پیشین ما 99.85 درصد بود در حالی که خلوص آب سنگین کنونی95.99 درصد است این در حالی است که خلوص آب سنگین مورد نیاز هسته‌ای 99.75 درصد است.

معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان انرژی اتمی اضافه کرد: ارتقاء خلوص آب سنگین 99.75 درصد به 99.85 درصد سخت است و سخت‌تر از آن اینکه خلوص آن را به 99.95 برسانیم که در اینجا ارتقاء هر یک صدم درصد نیز بسیار دشوار است.

صالحی گفت: ما آب سنگین تولیدی کشورمان را به اندازه‌ای که نیاز داشته باشیم نگه می داریم که این میزان 130 تن است و بقیه‌اش را می‌توانیم بفروشیم یا نگه داریم.

وی افزود: عمر مفید کارخانه تولید آب سنگین 30 سال است و اگر مبدأ آن را از حالا 30 سال در نظر بگیریم به ازای هر سال 20 تن تولید کنیم که در مجموع 600 تن در 30 سال تولید می شود.

صالحی گفت: اگر این 600 تن را هم نخرند آن را نگه می‌داریم، زیرا مانند طلا کالای راهبردی است که از بین نمی‌رود پس ما از نظر نگهداری و فروش این محصول مشکل نداریم.

رئیس سازمان انرژی اتمی افزود: به فرض که اکنون موجودی انبارهایمان صفر شود در مدت سه سال می‌توانیم نیاز راکتورمان را که تا 5 - 6 سال آینده بکار خواهد افتاد تأمین کنیم.

وی گفت: تولید سه سال آب سنگین اراک 75 تن است در حالی که نیاز راکتور ما در ابتدای کارش 60 تن است بنابراین در مدت دو سال و نیم می‌توانیم نیاز راکتورمان را تأمین کنیم.

صالحی افزود: این را هم باید در نظر گرفت که وقتی 60 تن آب سنگین درون راکتور ریخته می شود دیگر نیازی نیست که هر سال 60 تن در آن بریزیم بلکه این میزان برای طول عمر راکتور کافی است و فقط کمی از آن ممکن است تبخیر شود که سالانه تا 500 کیلو جابجایی خواهد داشت.

وی اضافه کرد: بنابراین حتی اگر اکنون همه آب سنگین تولیدی‌مان را بفروشیم چیزی را از دست نداده‌ایم چون می‌توانیم سالانه 25 تن تولید کنیم.

رئیس سازمان انرژی اتمی در پایان این مصاحبه گفت: در مجموع برجام را در چارچوب منافع کشورمان می‌دانم گرچه باید در مقابل بدعهدی طرف مقابل هوشیارانه و مدبرانه عمل کنیم، توجه داشته باشیم و آمادگی‌مان را افزایش دهیم تا اگر بدعهدی کردند بدانند هزینه سنگینی برایشان خواهد داشت.

صالحی تصریح کرد: اینگونه نیست که بدعهدی کنند و سرشان را پایین بیندازند و بروند؛ خیر هزینه سنگینی برایشان خواهد داشت.

وی هشدار داد: جمهوری اسلامی ایران توانمندی‌های فراوانی در ابعاد مختلف دارد پس بهتر است که دست به کاری نبرند که همگان متضرر شوند همانطور که رهبر معظم انقلاب فرمودند ما آغازکننده نقض برجام نخواهیم بود پس امیدواریم آنان نیز عاقل باشند و آن را نقض نکنند.

صالحی گفت: برجام تا امروز گشایش‌های زیادی برای ما ایجاد کرده است؛ اگرچه آنان راه را کامل باز نکرده اند اما راهی که کاملاً بسته بود اکنون حداقل نیمه باز است مانند رودخانه ای که سدی در مقابلش بود و اکنون با ایجاد کانال، آب جریان یافته است.

وی ابراز امیدواری کرد: طرف مقابل در ادامه باقی تعهداتش را طبق محتوای برجام انجام دهد. بنده نسبت به آینده امیدوارم همچنان که پیش‌تر امیدوار بودم که مذاکرات به نتیجه می‌رسد و رسید از این پس نیز ما در سرازیری هستیم./مشرق