از آنجایی که واشنگتن فشار از طریق تحریم بر رقبای ژئوپلیتیکی خود را افزایش می‌دهد و از دلار آمریکا به عنوان ابزاری برای تقویت دستور کار سیاسی‌اش استفاده می‌کند، ایران، چین، روسیه و ترکیه ممکن است برای مقابله با تسلط دلار آمریکا به یک ارز بین‌المللی جدید نیاز داشته باشند.
سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه در 22 مارس در جریان دیدار دوجانبه با چین گفت مسکو و پکن باید با تقویت استقلال فناوری‌های خود از طریق انجام پرداخت ها به پول های ملی خود و ارزهای جهانی که به عنوان جایگزینی برای دلار به شمار می‌روند، خطرات تحریم‌ها را کاهش دهند.
این نخستین بار نیست که روسیه خواستار کنار گذاشتن دلار و جایگزین کردن آن با پول های ملی است: در جولای 2019، مسکو و پکن، قراردادی امضا کردند تا تجارت دوجانبه را با پول‌های ملی خود انجام دهند و در عین حال، توافق مشابهی در اکتبر 2019 میان مسکو و آنکارا امضا شد.
یک ماه پیس از آن، بانک مرکزی ایران اعلام کرد جمهوری اسلامی ایران موافقت کرده است تا تمامی مبادلات مالی را با پولی ملی انجام دهد و افزود: 30 تا 40 درصد تجارت دوجانبه میان ایران و ترکیه با لیره و ریال و باقی با یورو صورت گرفته است.
* فقر در جهان نتیجه سیستم دلاری به رهبری آمریکا
بارتو سورال، مدیر پیشین برنامه توسعه سازمان ملل و اقتصاددان توسعه گفت: « ایران، چین، روسیه و ترکیه، تغییر نظم مالی موجود را که آمریکا تحت آن منافع خود را به تمام جهان تحمیل می‌کند، به تدریج شروع کرده‌اند.»
«این گامی درست، لازم و منطقی است. البته، آمریکا تلاش می‌کند این کشورها را به دلیل اینکه با این سیستم مخالفت می‌کنند، با تحریم‌ها مجازات کند.»
اقتصاددان توضیح می‌دهند، سیستم پولی «برتون وودز» که پس از جنگ جهانی دوم ایجاد شد، جایگاه ذخیره بین المللی ارزی را به دلار داد و این امر به آمریکا این امکان را داد تا از طریق دلار، فشار وارد کند و جریان‌های مالی را در سراسر جهان مدیریت کند.
سورال گفت: در سال 2017، حجم کل تجارت جهانی 74 تریلیون دلار بود، در حالی که حجم معادلات مالی به 1.27 کوآدریلیون (10 به توان 15) دلار رسید؛ این بدان معناست که حجم مبادلات مالی 18 برابر بیش از مقیاس بخش واقعی بوده است. جالب تر اینکه 75 درصد این مبادلاتِ به دلار، یا در لندن و یا در نیویورک صورت گرفته است.
این اقتصاددان گفت: «این سیستم از تولید جداست و تولید اشتغال نمی‌کند و تعداد انگشت شماری انحصارطلب که جریان های عمده مالی را کنترل می کنند، تقویت می‌کند.»
در سال 2017، حجم کل تجارت جهانی 74 تریلیون دلار بود درحالی که حجم معادلات مالی 1.27 کوآدریلیون (10 به توان 15)، یعنی حجم مبادلات مالی 18برابر بیش از مقیاس بخش واقعی بوده است. جالب تر اینکه 75 درصد این مبادلاتِ به دلار، یا در لندن و یا در نیویورک صورت گرفته است.