کارگر آنلاین  |سعید داغینه در گفت و گو با  مهر، در مورد اظهارات اخیر وزیر امور خارجه مبنی بر اینکه «سند همکاری با چین بدون حل شدن برجام و FATF به جایی نمی‌رسد»، اظهار داشت: این ادعا در تابستان سال ۹۹ هم بیان شده بود و ادعای جدیدی نیست؛ اما اینکه واقعاً FATF می‌تواند مانعی در مسیر همکاری با چین باشد، باید به گزارشات خود وزارت امور خارجه رجوع کنیم؛ وزارت امور خارجه در رابطه با اجرای برجام هر ۳ ماه یک بار گزارشی را ارائه می‌داد که در دومین گزارش (مربوط به بهار ۱۳۹۵) در صفحه ۲۲ آمده است که «بر مبنای بیانیه‌های صادره از گروه FATF بسیاری از بانک‌ها و مؤسسات مالی بین المللی از روابط با بانک‌ها و مؤسسات مالی ایرانی خودداری می‌کردند اعمال این محدودیت‌ها حتی پیش از اجرای تحریم‌های گسترده علیه بانک‌های ایرانی آغاز شده بود ولی تا پیش از اجرای برجام به دلیل وجود تحریم‌های فراگیر هسته‌ای که هر گونه همکاری بانکی با ایران را ممنوع می‌کرد عملاً تحریم‌های ناشی از این گروه در سایه قرار گرفته بود»؛ به استناد گزارش خود وزارت امور خارجه از پیشرفت برجام مربوط به بهار ۱۳۹۵؛ ص ۲۲،، محدودیت‌های ناشی از FATF به دلیل تحریم‌های فراگیر بانکی علیه ایران، در سایه قرار داشته است و محدودیت‌های FATF هیچ اثر واقعی روی اقتصاد ما ندارد.

به استناد گزارش خود وزارت امور خارجه از پیشرفت برجام مربوط به بهار ۱۳۹۵؛ ص ۲۲، محدودیت‌های ناشی از FATF به دلیل تحریم‌های فراگیر بانکی علیه ایران، در سایه قرار داشته است و محدودیت‌های FATF هیچ اثر واقعی روی اقتصاد ما ندارد

این کارشناس دیپلماسی اقتصادی افزود: جالب است که در همین گزارش در بخش چالش‌ها و موانع اجرای برجام آمده است که «غلبه و اشراف گسترده سیستم مالی آمریکا بر سیستم مالی بین المللی، بازگشت بانک‌های ایرانی به سیستم مالی بین المللی را سخت کرده است اما سختی کار به معنای غیرممکن بودن آن نیست. در حال حاضر مسیرهای متعددی برای تبادل مالی بانکی بین المللی وجود دارد که ارتباطی با سیستم مالی آمریکا پیدا نمی‌کند»؛ در واقع در این گزارش به نوعی گفته شده است که بزرگ‌ترین مشکل ما در روابط بانکی یا تجاری خارجی، اشراف سیستم مالی آمریکاست و ما به دنبال پیدا کردن مسیرهای متعددی هستیم که ارتباطی به سیستم مالی آمریکا نداشته باشد. سند همکاری با چین دقیقاً در پی همین است که فضای تجاری کشور را به سمتی ببریم که سیستم مالی آمریکا روی آن اشرافی ندارد.

مجموعه نظام، با این انگیزه سند همکاری با چین را جلو می‌برند که بتوانند آثار تحریم‌ها را خنثی کنند

وی ادامه داد: بنابراین اینکه گفته می‌شود بدون حل شدن مساله FATF و تحریم‌ها، اجرای سند همکاری ایران و چین ممکن نیست، وارونه نمایی واقعیت است. مجموعه نظام، با این انگیزه سند همکاری با چین را جلو می‌برند که بتوانند آثار تحریم‌ها را خنثی کنند.

داغینه گفت: از طرفی دیگر در ۱۰ سال گذشته که ما درگیر تحریم‌های مختلف بودیم و حتی در لیست سیاه FATF قرار داشتیم، کشور چین اولین شریک تجاری ما بوده و بسیاری از کالاهای تحریمی را با ما مبادله کرد؛ به عنوان نمونه اگرچه فروش نفت تحریم است اما چین در همه این سال‌ها اولین مشتری نفت ما بوده است، همچنین در این سال‌ها ما از چین مواد اولیه، تجهیزات و قطعات صنعتی را وارد کرده ایم به همین دلیل این ادعا که رفع تحریم و FATF باید صورت بگیرد تا سند همکاری با چین اجرا شود با واقعیات میدانی تطابق ندارد.

چین در همه این سال‌ها اولین مشتری نفت ما بوده است، همچنین در این سال‌ها ما از چین مواد اولیه، تجهیزات و قطعات صنعتی را وارد کرده ایم به همین دلیل این ادعا که رفع تحریم و FATF باید صورت بگیرد تا سند همکاری با چین اجرا شود با واقعیات میدانی تطابق ندارد

این کارشناس اقتصادی افزود: اگر به سمت همکاری با FATF برویم باعث تضعیف اجرای سند می‌شود؛ آقای جهانگیری معاون اول رئیس جمهوری اعلام کرد که حتی کشورهای دوست هم به صورت رسمی مشتری نفت ما نیستند. آقای زنگنه وزیر نفت نیز گفته بود که هر چه نفت از کانال‌های غیررسمی صادر کردیم، پولش را گرفتیم و فقط پول فروش نفت از کانال‌های رسمی را دریافت نکردیم.

وی ادامه داد: بنابراین چین می‌خواهد روابط تجاری اش با ما مخفی باشد و از طریق کانال‌های غیر رسمی باشد؛ اما وقتی تعهدات FATF را اجرا کنیم به روابط تجاری ما با سایر کشورها ضربه می‌زند. ما بیش از یک سال است که در لیست سیاه FATF هستیم و از سویی دیگر نیز تحریم‌ها به اوج خود رسیده اند اما با این وجود صادرات نفت افزایش یافت و بر اساس گزارش رویترز در شهریور سال ۹۹ بیش از یک میلیون بشکه صادر می‌کردیم و در اسفند ماه نیز صادرات نفت ما به بیش از ۲ میلیون بشکه رسید. این مساله نشان می‌دهد که اجرای مفاد FATF می‌تواند تجارت ما با چین را تضعیف کند.

اظهارات اقای ظریف معنایش این است که دولت فکر می‌کند بدون حل مسائلمان با غرب و بدون مذاکره با آنها نمی‌تواند با چین کار کند. در حالی که برعکس است؛ در واقع ما زمانی می‌توانیم با غرب کار کنیم که بتوانیم موقعیت اقتصادی خود را تقویت کنیم

چین اصراری به اجرای FATF ندارد

داغینه در مورد اینکه آیا چین اصراری به الحاق ایران به کنوانسیون‌های FATF دارد یا خیر، تصریح کرد: نهادهایی که متأثر از آمریکا و اروپا هستند همچون صندوق بین المللی پول به ما اعلام می‌کنند که مشکلاتتان را با FATF حل کنید. همین اتفاق برای پاکستان هم افتاده و پاکستان در حال تلاش برای گرفتن وام از چین است و شروطی که چین گذاشته هیچ ارتباطی با FATF ندارد؛ در واقع چین اهمیتی به مساله FATF نمی‌دهد بلکه نهادهای متأثر از آمریکا و اروپا هستند که ایران را ملزم به رعایت مفاد FATF می‌کنند.

مبنای حرف ظریف چه بود؟

وی در مورد اینکه پس چرا وزیر امور خارجه کشورمان چنین اظهارنظری داشته است؟، توضیح داد: سیاست و راهبرد کلان دولت یازدهم و دوازدهم این بوده که از طریق رابطه با کشورهای غربی بتوانیم فضای اقتصادی کشور را باز نگه داریم؛ در واقع اظهارات آقای ظریف معنایش این است که دولت فکر می‌کند بدون حل مسائلمان با غرب و بدون مذاکره با آنها نمی‌تواند با چین کار کند. در حالی که برعکس است؛ در واقع ما زمانی می‌توانیم با غرب کار کنیم که بتوانیم موقعیت اقتصادی خود را تقویت کنیم.

داغینه گفت: در حال حاضر نمی‌توان با غربی‌ها مراوده داشت زیرا آنها به راحتی ما را تحریم می‌کنند اما وقتی اقتصاد بزرگ شود باقی کشورها نیز ترغیب به همکاری با ما می‌شوند زیرا در صورت عدم همکاری با ما فرصت‌های خودشان از دست می‌رود.