صادق زیباکلام، تحلیلگر سیاسی در گفتگویی با روزنامه آرمان گفته «احتمال اینکه آقای رئیسی به سود آقای جلیلی صحنه انتخابات را ترک کند، بسیار کم است.»
اما چرا چنین است؟ زیباکلام میگوید: «اگر اصولگرایان چنین هدفی را دنبال می‌کردند اصراری برای ثبت‌نام آقای رئیسی در انتخابات وجود نداشت. با این وجود احتمال عکس این قضیه وجود دارد و این احتمال وجود دارد که آقایان جلیلی، زاکانی و قاضی‌زاده‌هاشمی یا هر سه به سود آقای رئیسی از انتخابات کناره‌گیری کنند.»
به گفته زیباکلام، این سه نفر به همراه آقای رضایی به خوبی به این نکته آگاهی دارند که در مقابل آقای رئیسی به عنوان کاندیدای محافظه‌کاران شانسی برای پیروزی در انتخابات نخواهند داشت. به هر حال هر کدام از این کاندیداها دارای یک تا دو میلیون رأی خواهند بود که این میزان رأی از سبد آقای رئیسی خواهد بود. به همین دلیل برای اینکه آرا شکسته نشود این احتمال وجود دارد آقای جلیلی، زاکانی و قاضی‌زاده‌هاشمی به سود آقای رئیسی از انتخابات کناره‌گیری کنند».
اما زیباکلام معتقد است که «اگر نظام احساس کند میزان مشارکت در انتخابات بسیار پایین خواهد بود، ممکن است آقای محسن رضایی نیز به سود آقای رئیسی از انتخابات کناره‌گیری کند.» در چنین شرایطی هر چهار گزینه اصولگرایان به سود آقای رئیسی از انتخابات کناره‌گیری خواهند کرد.
ایجاد دو قطبی در انتخابات؟
چرا بسیاری از نامزدهای حضور در انتخابات ریاست جمهوری رد صلاحیت شدند؟
زیبا کلام میگوید: از انتخابات ریاست‌جمهوری سال ۷۶ به بعد همواره انتخابات ریاست‌جمهوری به صورت دوقطبی برگزار شد. اما هنگامی که شما به دنبال رئیس‌جمهوری هستید که زیاد مشکل‌آفرینی و دردسرآفرینی ایجاد نمی‌کند، باید به سمت انتخاباتی حرکت کنید که زیاد هم پرشور و پررونق نباشد. سید‌حسن خمینی می‌توانست در انتخابات یک وضعیت دو قطبی ایجاد کند. از سوی دیگر حضور علی لاریجانی و اسحاق جهانگیری نیز می‌توانست این دوقطبی را در انتخابات به وجود بیاورد که هر دو ردصلاحیت شدند.
اما زیباکلام میگوید همه ما می‌دانیم که آقای عبدالناصر همتی یا محسن مهرعلیزاده در قالبی نیستند که بتوانند این دو قطبی را در انتخابات به وجود بیاورند و در نتیجه رقابت را به یک حداقل تقلیل می‌دهند.
او میگوید: در چنین شرایطی شاید میزان مشارکت در انتخابات چیزی بالاتر از ۳۰ درصد یا در همین حدود باشد اما در نهایت کسی که انتخاب می‌شود آقای رئیسی خواهد بود؛ رئیس‌جمهوری که در چهار سال آینده با نهادهای قدرت همسو و همراه خواهد بود.
آیا اصلاح‌طلبان درباره یک کاندیدا به اجماع می‌رسند؟
اما سرنوشت اصلاح‌طلبان در این انتخابات چه می‌شود؟ آیا آنها روی یکی از کاندیداهای این دوره انتخابات به اجماع می‌رسند و چرا تاکنون همه آنها یکصدا از عبدالناصر همتی یا محسن مهرعلیزاده حمایت نمی‌کنند؟
صادق زیباکلام میگوید: بخش‌هایی از اصلاح‌طلبان معتقدند چرا باید اصرار کنیم که حتمأ در انتخابات شرکت کنیم و چرا باید اصرار داشته باشیم و چرا اصرار کنیم فردی که اصلاح‌طلب نیست؛ بلکه به اصلاح‌طلبان نزدیک است به عنوان رئیس‌جمهور انتخاب شود. برخی معتقدند این رویکرد که در گذشته درباره آقای روحانی وجود داشته در نهایت به زیان اصلاح‌طلبان تمام شده است.
از طرفی آنها می‌گویند درباره سیاست‌های کلی نظام در جای دیگری تصمیم‌گیری می‌شود و اساسأ رئیس‌جمهور دارای اختیارات بالایی نیست. سوال این عده این است که چرا تصمیمات باید جای دیگری گرفته شود اما هزینه آن را آقای روحانی بپردازد. پس اجازه بدهید رئیس‌جمهور نیز از خودشان باشد تا لااقل تکلیف مشخص باشد و خودشان پاسخگوی عملکرد خودشان باشند. در چنین شرایطی نمی‌توانند مشکلات و سوءمدیریت را به گردن رئیس‌جمهور و جریان اصلاحات بیندازند. این عده از اصلاح‌طلبان معتقدند بگذارید تکلیف مردم مشخص باشد که دولت نیز در اختیار خودشان است و به همین دلیل کسی نتواند تقصیرها را به گردن دولت آقای روحانی بیندازد.
برجام در دولت رئیسی؟
اما اگر دولت ابرهیم رئیسی روی کار بیاید شرایط کشور چگونه است؟ زیباکلام میگوید: مهمترین اتفاقی که پس از انتخابات رخ خواهد داد، یکدستی قدرت خواهد و تحول مهم دیگری که رخ خواهد داد برجام۱۴۰۰ است که جزو اولین اقدامات دولت آقای‌رئیسی خواهد بود.
بنده معتقدم برجام۱۴۰۰ دو بخش خواهد داشت. در بخش نخست، که بخش کوتاه مدت برجام۱۴۰۰ خواهد بود، بخش‌هایی از دارایی‌های ایران آزاد خواهد شد. پول‌هایی که ما بابت فروش نفت از کشورهایی مانند کره‌جنوبی، چین، ژاپن و هند طلبکار هستیم، آزاد خواهد شد. حدس زده می‌شود این پول‌ها بین ۴۰ تا ۸۰ میلیارد دلار خواهد بود. حتی اگر ۱۰ یا ۲۰درصد این پول‌ها نیز آزاد شود رقم قابل‌توجهی خواهد بود.