بحران اعتیاد در دانشجویان از جمله موضوعاتی است که با وجود آیین‌نامه‌ها و دستورالعمل‌های گوناگون و برگزاری سمینارها و کارگاه‌های آموزشی رنگارنگ، هنوز لاینحل باقی مانده است. با وجود اینکه طبق آمارها هنوز مصرف موادمخدر در بین دانشجویان آنچنان بالا نیست، اما افزایش گرایش دانشجویان به مصرف مواد مخدری مانند گل را می‌توانیم زنگ خطری برای مسئولان آموزش عالی کشور قلمداد کنیم.
در همین ارتباط، بیتا میرزایی استاد دانشگاه و نایب رئیس انجمن درمان‌گران اعتیاد استان خراسان رضوی در گفت‌وگو با خبرنگار ایسکانیوز، درباره دلایل ترویج اعتیاد در بین دانشجویان اظهارکرد: اعتیاد بیماری چند عاملی است و شامل عوامل زیستی، روانی، اجتماعی و معنوی می‌شود. درواقع تمامی این مولفه‌ها می‌توانند در شکل گیری اعتیاد اثرگذار باشند.
وی افزود: اگر می‌خواهیم دلایل ترویج اعتیاد در جامعه آماری مشخصی مانند دانشجویان را مورد بررسی قرار دهیم، باید به تمامی این فاکتورهای ذکر شده توجه داشته باشیم. به بیان دیگر، تمامی این عوامل باید در فرد وجود داشته باشد تا زمینه مناسب برای اعتیاد فراهم شود. فردی ممکن است با داشتن پیشینه سلامت روان خاص از دوران بچگی و زمینه‌های فرهنگی و معنوی، وارد دانشگاه شود و به دلیل عوامل مختلف، به اعتیاد مبتلا شود.
این استاد دانشگاه ادامه داد: وقتی از ترویج اعتیاد در بین دانشجویان صحبت میکنیم، در وهله اول باید به اقدامات دانشگاه برای پیشگیری از اعتیاد توجه داشته باشیم. درواقع باید ببینیم که یک دانشگاه برای سلامت روان دانشجویان، ارتباطات اجتماعی، جمع‌های دوستانه، افزایش سطح معنویت و... چه اقداماتی انجام داده است. البته عوامل بیولوژیک نیز در امر اعتیاد اثرگذار است که برای این موضوع اقدامات زیادی نمی‌توانیم انجام دهیم.
خوابگاه دانشجویی؛ محلی برای گرایش به اعتیاد
میرزایی با بیان این که جمع‌های دانشجویی، خوابگاه‌ها و خانه‌های دانشجویی به ویژه در شهرستان، اثر قابل توجهی را در شیوع اعتیاد داشته‌اند، تصریح کرد: طبق بررسی‌های انجام شده، بسیاری از دانشجویان برای اولین بار در خانه‌های دانشجویی با مواردی مانند سیگار یا دیگر مواد مخدر آشنا شده‌اند. با توجه به شیوع اولیه اعتیاد در خوابگاه و خانه‌های دانشجویی، باید آموزش‌های لازم برای پیشگیری از اعتیاد به دانشجویان خوابگاهی داده شود.
نایب رئیس انجمن درمان گران اعتیاد استان خراسان گفت: تاثیر گروه‌های همسال در ترویج اعتیاد بین دانشجویان، از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است؛ به گونه‌ای که دانشجویی با دارا بودن فاکتورهای روانی و اجتماعی لازم برای ابتلا به اعتیاد، در فضایی قرار می‌گیرد که ارتباط زیادی با همسالان خود دارد و ساعات زیادی را با دوستان خود می‌گذراند. این فرد با هدف همانندسازی با همسالان و رفع کمبودهای اعتماد به نفس خود، امکان دارد به سمت اعتیاد گرایش پیدا کند.
رشد کُند برنامه‌های پیشگیری از اعتیاد
وی با اشاره به عملکرد دانشگاه‌ها در حوزه پیشگیری از ابتلای دانشجویان به اعتیاد، بیان کرد: می‌توان گفت که دانشگاه‌ها نسبت به ۲۰ تا ۳۰ سال گذشته، برنامه‌های بیشتری برای سلامت روان و پیشگیری از اعتیاد در دانشجویان تدوین کرده‌اند؛ اما این مقایسه درست نیست زیرا سرعت رشد این برنامه‌ها، متناسب با سرعت رشد اعتیاد در جامعه نبوده است و هنوز عقب هستند. البته برگزاری سمینارهای آموزشی متعدد، برنامه‌های سلامت روان، وجود مشاوران متخصص در مراکز مشاوره دانشگاه‌ها و... از جمله اقدامات مهمی بوده است که دانشگاه‌ها در چندسال گذشته در دستور کار قرار داده‌اند.
میرزایی با بیان اینکه برنامه‌های پیشگیری از اعتیاد در برخی از دانشگاه‌ها، تبدیل به برنامه‌هایی کارت پستالی شده است، یادآور شد: بخشی از دانشگاه با برگزاری برنامه‌ها و سمینارهای پیشگیری از اعتیاد، صرفا به دنبال رزومه‌سازی هستند و هیچ توجهی به میزان تاثیرگذاری برنامه‌های خود ندارند. درحالی که زمانی آموزش‌ها و برنامه‌های پیشگیری از اعتیاد موثر واقع می‌شود که با یک برنامه پژوهشی نیز همراه باشد تا میزان خروجی آن‌ها در پایان سال تحصیلی، مورد ارزیابی قرار بگیرد.
این مدرس دانشگاه در پایان با اشاره به عوامل مهم شکل گیری اعتیاد در بین دانشجویان خاطرنشان کرد: مشکلات اقتصادی را می‌توانیم یکی از عوامل مهم در گرایش دانشجویان به سمت اعتیاد بدانیم. بسیاری از دانشجویان هزینه تحصیل خود را باید خودشان تامین کنند؛ به همین دلیل پیدا کردن شغل مناسب برای تامین هزینه‌های تحصیل، از جمله مشکلاتی است که بسیاری از دانشجویان با آن مواجه هستند. البته اگر شخصی از لحاظ سلامت روانی در شرایط مناسب قرار داشته باشد، در شرایط بد اقتصادی و خانوادگی نیز می‌تواند استحکام بیشتری در برابر ابتلای به اعتیاد داشته باشد.
انتهای پیام/