انحرافات عزاداری معلول افکار و نگاه‌های خاصی به عاشورا و عزاداری است که تا آن علت‌ها اصلاح نشود، نمی‌توان این انحرافات را از عزاداری امام‌حسین(ع) زدود. از این‌رو شناخت و مقابله با ریشه‌های فکری انحرافات عزاداری، اهمیت بیشتری از خود انحرافات عزاداری دارد. در تحلیلی می‌توان موارد زیر را از مهم‌ترین ریشه‌های فکری این انحرافات عزاداری دانست.
امروز بعضی از شیعیان بالا رفتن کیفیت و درجه عزاداری را به تن‌آزاری و زجر بیشتر بدن تفسیر می‌کنند. این درحالی است که در نگاه روایی، معیار کیفیت عزاداری به معرفتی است که برای افراد ایجاد می‌کند، یعنی هرچه عزاداری معرفت و آگاهی بیشتری برای افراد ایجاد کند، کیفیت بهتری دارد. از این‌رو در روایات تاکید فراوانی بر گریه بر مصائب امام‌حسین(ع) شده است، به‌گونه‌ای که می‌توان گریه را مصداق اصلی عزاداری دانست. از خصوصیات مهم گریه، افزایش محبت و به‌تبع آن، ایجاد ارتباط معرفتی با نهضت عاشوراست.
بعضی شیعیان قصد و هدفی ورای عزاداری ندارند و حتی طرح بحث درباره اهداف عزاداری را نیز انحراف تلقی می‌کنند. از دیدگاه آنها نه‌تنها آخرخط همین‌جاست، بلکه تمام دین‌داری به عزاداری ختم می‌شود. به دیگر سخن، تمام برنامه‌های عبادی، اجتماعی، سیاسی، اعتقادی و همه امور زندگی برمبنای عزاداری پایه‌گذاری شده است و تمام معنویت و کمال انسانی در انجام عزاداری دیده می‌شود؛
بنابر این گزارش حجت الاسلام و المسلمین دکتر الله اکبری عضو هیئت علمی جامعه المصطفی العالمیه در گفتگو با خبرنگار اندیشه خبرگزاری شبستان با اشاره به لزوم درک تعقلی و اندیشه ای پیرامون حماسه کربلا گفت: شهید مطهری اعلی الله مقامه، پیرامون توجه به شعور حسینی علیه السلام تاکیداتی داشتند که مورد استقبال مداحان و منبری های زمانشان قرار نگرفت. حتی برخی در شهر قم با هدف انتقاد از سخنان شهید مطهری ابراز کردند، ایشان مطلب شعور حسینی را درک نکرده‌اند.
وی افزود: امروز آنچه که در تکیه‌ها و حسینیه ها برای عزاداری اباعبدالله الحسین علیه السلام انجام می شود حول مرکزیت و کانون شور حسینی است. به طوری که اغلب سخنرانی ها، مداحی ها، برنامه شبکه های صدا و سیما و حتی گفتگو های علمی و مذهبی حول شور حسینی علیه السلام است.
حجت الاسلام الله اکبری با انتقاد از برخی افراط گری ها در عزاداری امام حسین علیه السلام و شگفت زدگی غیر مسلمان ها از این رفتارها گفت: اگر یک فرد نا مسلمان و خارجی از بیرون به رفتار و کردار ما شیعیان نگاه کند بسیار متعجب و شگفت زده خواهد شد. چراکه عزاداری‌های ما اغلب از تفکر و تعقل به دور است.
وی با بیان این مطلب که به بهانه عزاداری امام حسین نمی توان از هر موسیقی با آهنگ غربی استفاده کرد تا احساسات مردم تحریک شود؛ افزود: مداحان ما سعی می‌کنند هر سال ابداعات و اختراعات جدیدی با اقتباس از موسیقی آمریکایی و غربی ایجاد کنند. آنها برای افزایش شور حسینی علیه السلام کاری ندارند که این آهنگ غربی اقتباس شده، با فرهنگ و آیین ما سنخیت دارد یا خیر؟
این عضو هیئت علمی جامعه المصطفی العالمیه عنوان کرد: متأسفانه طی سالیان اخیر پیرامون بزرگداشت ماه محرم و عزاداری اباعبدالله الحسین علیه السلام از استانداردها و آنچه که مورد سفارش ائمه معصومین علیهم السلام است فاصله گرفته ایم.
وی تصریح کرد: انسان وقتی اشعار سخیف، بی مایه و بی محتوای برخی از مداحان را در عزاداری ها می شود، شگفت زده شده و نمی داند صاحبان عزا چه نگاهی به عزاداری ما دارند؛ همه ما اعتقاد داریم اهل بیت علیهم السلام ناظر بر اعمال و رفتار ما هستند و آنها با دیدن این نوع عزاداری ها به احوال ما می خندند یا اظهار تنفر می کنند؟
حجت الاسلام الله اکبری خاطرنشان کرد: متاسفانه این شور حسینی گاهی به دلیل افراط گری های بسیار مشکلات عدیده‌ای را برای بسیاری از ارگانهای ایجاد می کنند به طوری که هر سال دهه آخر صفر استانداری خراسان، نیروی انتظامی و سایر ارگان ها با هیئت های که به مشهد می آیند چالش های جدی دارند.