فاصله ام با آن پسرک متلک گو و دخترکی که شنونده متلک است، خیلی زیاد نیست. دقیق متوجه نمی شوم که پسرک حدود 22ساله چه متلکی انداخت، اما متلک ها و به تعبیری «آزارهای کلامی خیابانی» معمولا محتوای ثابتی دارند که تقریبا همه ما می دانیم چیست و این جا لزومی به شرح جزئیاتش نیست. پسرک خیلی ساده طوری که انگار به این متلک گویی ها عادت دارد، متلکش را به دخترک می پراند و به راهش ادامه می دهد. دخترک هم که انگار این موضوع برایش جدید نیست، متلک را می شنود، اخم می کند و به راهش ادامه می دهد.

به که بگویم؟ به که شکایت کنم؟

برای یافتن پاسخ سوالاتم باید به سراغ کسانی بروم که احتمالا با این متلک ها کم مواجه نشده اند. یکی از آن ها می گوید: به نظر شما باید به کجا بگویم یا شکایت کنم؟ نه تا به حال پیش نیامده است که مثلا یک مزاحمت خیابانی را به پلیس یا مرجعی دیگر گزارش کنم. سال ها قبل که سن و سالم کمتر بود گاهی به پدر یا مادرم می گفتم، آن ها هم همیشه یک توصیه داشتند که خودم را در خیابان جمع و جورتر کنم تا جلب توجه نکنم.

مسافر تاکسی بودم...

شخص دیگری که در این باره با او همکلام می شوم، پاسخش در پی یک تجربه است. می گوید: اولا که هر وقت با این موضوع مواجه می شوم، به شدت ناراحت می شوم ولی خب کاری هم نمی توان کرد. یک بار که در صندلی عقب تاکسی نشسته بودم، نفر کناری ام که یک مرد بود، در طول مسیر گاهی خودش را بی دلیل به من می زد و من هم با تمام فشار خودم را به در فشار می دادم ولی آن مرد دست بردار نبود. من مجبور شدم قبل از رسیدن به مقصد از تاکسی پیاده شوم. راننده گفت که هنوز به مقصد شما نرسیدیم، در پاسخش گفتم این آقا مزاحم من می شود و چاره ای ندارم، باید پیاده شوم. این را که گفتم آن مرد به شدیدترین شکل ممکن با من مقابله و ادعا کرد که من به خودم شک دارم. در واقع این اعتراض من در آن جمع بی فایده بود و شاید بدهکار هم شدم...

چرا؟

برای یافتن پاسخ این سوال که دلیل و ریشه این آسیب پلشت اجتماعی چیست، به مقاله یک تحلیل گر امور اجتماعی وفرهنگی در پایگاه خبری پلیس مراجعه می کنم. او در بخشی از پژوهشش آورده است:« بر اساس مطالعاتی که انجام شده است الزاما هدف ازایجاد مزاحمت، ارضای نیازهای جنسی نیست یا چنان چه هست در پایین ترین درجات طبقه بندی ناهنجاری ها قرار دارد. درواقع نتایج تحقیقات نشان می دهد که بیشترین لذت مردانی که قصد مزاحمت های خیابانی را دارند،احساس قدرت و برتری و تحقیر جنسی طرف مقابل است که در قالب کلام بروز پیدا می کند.

این تحقیر کردن از ویراژ دادن در مقابل دختر خانم ها برای به رخ کشیدن به اصطلاح توانایی هایشان، ترمز کردن و متلک پرانی و تمسخر و گاهی اوقات هم با فحاشی شروع شده تا تنه زدن و تعرض های جسمی در حد و حدود مختلف ادامه می یابد...»این پژوهشگر در بخشی دیگر چنین گفته است: «نباید از نقش و اهمیت و ظاهر برخورد و پوشش خانم ها چشم پوشی کرد. هرچند که در بسیاری مواقع کار به مراجع رسمی مثل دادگاه برای تنبیه متجاوز کشیده نمی شود بلکه در این زمینه حتی فرهنگ سازی ساده ای نیز اندیشیده نمی شود.

در عین حال بر اساس آخرین پژوهشی که چند سال پیش توسط یک مرکز تحقیقاتی خصوصی انجام شده هر زن یا دختری در جوامع شهری در ایران به میزان مسافتی که طی می کند یا مدت زمان حضورش در سطح خیابان ها در هر تردد شهری بین یک تا 20 بار به لحاظ مزاحمت های کلامی،فیزیکی وچشمی و نگاه نامناسب و آزار دهنده و نیز آزارهای روحی و روانی و کلامی از سوی برخی مردان و پسران هوس باز قرار می گیرند.»

متلک پراکنی های مجازی!

متلک پرانی در سال های اخیر نه تنها کم نشده بلکه به فضای مجازی هم سرایت کرده است. این روزها احتمالا اغلب ما روزانه زمان هایی را در فضای مجازی سپری می کنیم که همین جنس متلک پراکنی های سخیف و پلشت را کم نمی بینیم. اگر کمی در واکنش خودمان تامل کنیم در می یابیم که به نوعی همه ما به این آسیب عادت کرده ایم و شاید در غیاب برخوردهای قانونی برای از میان بردنش، به وجود این رفتار زشت در جامعه عادت کرده ایم.

چرا خانواده ها پیگیری نمی کنند؟

درباره این که چرا این موضوع توسط افراد پیگیری نمی شود، در کنار این پاسخ که احتمالا سازوکار مشخصی برای این موارد کمتر یافت می شود، نعمت احمدی وکیل مطرح پایه یک حقوقی دیدگاهش را همین دیروز با برنا این طور در میان گذاشته است: «در قانون عبارت صریحی تحت عنوان آزار خیابانی وجود ندارد و قانون گذار فقط درخصوص الفاظ رکیک، توهین، افترا و... مجازات قانونی در نظر گرفته است.

بر اساس ماده ۶۱۹ قانون مجازات اسلامی هر کس در اماکن عمومی یا معابر متعرض یا مزاحم اطفال یا زنان بشود یا با الفاظ و حرکات مخالف شئون و حیثیت به آنان توهین کند، به حبس از دو تا شش ماه و تا ۷۴ ضربه شلاق محکوم خواهد شد...»

قانون قدرت فرهنگ سازی ندارد

احمدی با اشاره به این که برخی خانواده‌ها از ترس آبروی خود از مراجعه به مراجع قضایی خودداری می‌کنند، گفت: با قانون نمی‌توان رفتار مردم را تغییر داد این که یک پسر در خیابان برای دختر مردم مزاحمت ایجاد می‌کند از متلک گرفته تا لمس بدن و... ریشه در درون فرهنگ خانواده او دارد و قانون در این موارد قدرت فرهنگ سازی ندارد.

منبع: خراسان