یکی از موضوعات مهمی که این روزها در فضای مجازی مطرح شده و نظر بسیاری را به خود جلب کرده، بحث ابتلای کمتر افراد سیگاری و مصرف کنندگان مواد مخدر به کروناست.
در این میان، بسیاری از صاحبنظران و متخصصان حوزه سلامت موضوع عدم ابتلای افراد سیگاری و معتاد به کرونا را کاملا مردود دانسته و همواره تأکید دارند افراد سیگاری و معتاد به دلائل مختلف از جمله پایین بودن سیستم ایمنی بدن و درگیر بودن و آسیب سیستم تنفس و ریه آنها به علت مصرف مواد مخدر و محصولات دخانی، در برابر ویروس کرونا آسیب پذیرتر هستند.
داوود یادگاری نیا، استاد بیماریهای عفونی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی درباره «ابتلای کمتر افراد سیگاری و معتاد به کرونا»، اظهار داشت: اینکه افراد سیگاری و معتاد به کرونا مبتلا نشده یا کمتر مبتلا میشوند از نظر علمی کاملا مردود است.
وی ادامه داد: این موضوع که در فضای مجازی مطرح شده بسیار غلط بوده و هیچ توجیحات علمی ندارد.
این استاد بیماریهای عفونی با تأکید بر اینکه افراد نباید به این موضوع نادرست توجه کنند، متذکر شد: در صورت ابتلای افراد سیگاری و معتاد به کرونا شدت بیماری در آنها به مراتب شدیدتر است؛ چراکه بخشی از ریه این افراد در اثر مصرف مواد مخدر و دخانی آسیب دیده ظرفیت اکسیژن رسانی در این افراد نسبت به افراد معمولی کمتر است.
افرادی که به دنبال بهانه برای مصرف «تریاک» جهت مصونسازی بدن خود در برابر کرونا هستند، باید بدانند نه تنها مصرف تریاک، قابلیت پیشگیری یا درمان کرونا را ندارد، بلکه احتمال ابتلا به آن را چندین برابر بیشتر میکند؛ حال آنکه این افراد باید بدانند هر نوع ماده مخدری مانند تریاک عامل ایجاد انواع سرطانها، بیماریهای مزمن و التهابی ریه و بیماریهای قلبی است که بر اساس مطالعات و تجربیات جهانی، مبتلایان به بیماریهای سخت و زمینهای به شدت در معرض خطر ویروس کرونا قرار دارند.
مصرفکنندگان مواد مخدر مانند افراد سیگاری، دودی را وارد ریههای خود میکنند که با گذشت زمان ریههای آنها با انواع بیماریها روبرو میشوند؛ علاوه بر این افراد معتاد نسبت به سبک زندگی و تغذیه خود چندان توجهی ندارند و در نتیجه سیستم ایمنی بدنشان نسبت به افراد سالم بسیار ضعیفتر است.
از این رو، علائم هشداری بدنشان در صورت مبتلا شدن به بیماری هم کمتر و هم کندتر است و امکان دارد تب که یکی از علائم ویروس کروناست در مصرفکنندگان مواد چندان مشخص نباشد یا دیر بروز پیدا کند؛ بنابراین شناسایی بیماران کرونایی در افراد معتاد بسیار سختتر است؛ چرا که در نتیجه مصرف مواد علائم آنها نسبت به دیگران متفاوت و زمانی ظاهر میشود که بدن فرد به طور کلی تحت کنترل ویروس قرار گرفته است.
علیرضا زالی، رئیس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و فرمانده ستاد مبارزه با کرونا با اشاره به این موضوع، گفت: نیکوتین ماده سمی است که مژکهای سیستم تنفسی را فلج کرده و اثاری بر تحلیل سیستم ریوی دارد؛ همچنین ظرفیت حیاتی ریهها را در مقابله با بیماریهای ویروسی تنفسی کاهش میدهد.
وی افزود: این مسائل نه تنها پایه علمی ندارند بلکه میتوانند منجر به بروز مشکلاتی برای مردم شوند. نیکوتین نه تنها اثری در برابر کرونا ندارد، بلکه میتواند سیستم دفاعی موضعی و ساختار سیستم تنفسی را حتی تا سطح نایژهها دچار مشکل کند.
آسیبپذیری معتادان به دلیل ایمنی پایینی که در بدنشان دارند، نسبت به سایر افراد بیشتر است اما مافیا و قاچاقچیان با این شایعه خواستند تا اعتیاد را در بین جوانان و دیگر آحاد جامعه بیشتر کنند
یکی از اقداماتی که این روزها برای سلامت ریهها و کاهش ریسک ابتلا به کرونا بسیار به افراد توصیه میشود، قطع مصرف سیگار و قلیان است. با دوری از اقداماتی که ریهها و سیستم ایمنی بدن را تضعیف میکنند، میتوان از ابتلا به این ویروس در امان ماند.
*حربه جدید قاچاقچیان با انتشار شایعه مقاومت معتادان در مقابل کرونا
اسکند مؤمنی دبیرکل ستاد مبارزه با مواد مخدر در واکنش به شایعه «معتادان کرونا نمیگیرند»، گفت: آسیبپذیری معتادان به دلیل ایمنی پایینی که در بدنشان دارند، نسبت به سایر افراد بیشتر است اما مافیا و قاچاقچیان با این شایعه خواستند تا اعتیاد را در بین جوانان و دیگر آحاد جامعه بیشتر کنند.
مؤمنی ادامه داد: یکی از دلایلی که معتادان در ایران کمتر به کرونا مبتلا شدهاند، این بود که از همان روزهای اولیه ورود این بیماری به کشور، ستاد مبارزه با مواد مخدر با همکاری بهزیستی و وزارت بهداشت اقلام پیشگیری از کرونا از جمله ماسک و دستکش را در بین معتادان متجاهر توزیع کردند که آنها به این بیماری مبتلا نشوند.
به گفته دبیرکل ستاد مبارزه با مواد مخدر، ۳۰ نفر از معتادان متجاهری که جمعآوری شدهاند، به کرونا مبتلا بودند.
متین جوان 30 ساله که حدود 10 سال سیگار مصرف میکند در پاسخ به اینکه آیا فکر میکنید «سیگار باعث جلوگیری از ابتلا به کرونامیشود؟»، میگوید: البته سیگار ضررهای خودش را دارد اما بنده هم این موضوع را در فضای مجازی شنیدهام که میگویند سیگاریها و معتادان به کرونا مبتلا نمیشوند.
وی ادامه میدهد: دقیقا صحت این موضوع را نمیدانم؛اما در محله زندگی ما چندین معتاد هستند که مواد مخدر استفاده میکنند اما هنوز نشیندهام که این معتادان به کرونا مبتلا شده باشند.
احسان که حدود 20 سال سیگار مصرف میکند، میگوید: خبرهایی شنیدم که گفته شده سیگاریها و مصرف کنندگان مواد مخدر به کرونا مبتلا نمیشوند، اما به نظرم خیلی بعید است که ویروسی که روی سیستم تنفسی اثر مستقیم دارد فرد سیگاری را که به علت سیگار دچار مشکلات تنفسی نیز میشود، درگیر نکند.
وی ادامه میدهد: البته این ویروس خیلی ناشناخته است اما در مجموع فکر میکنم کرونا هم بر افراد غیر سیگاری و هم افراد سیگاری تأثیر سوء میگذارد.
علیرضا مرد میانسالی که حدود 10 سال مصرف کننده سیگار است نیز بیان میکند: بنده حدود 10 سال سیگار مصرف میکنم و به خوبی احساس کردهام که برای نمونه اگر چند متر حرکت میکنم و از پله بالا میروم خیلی نفس نفس میزنم اما همکار کناری بنده که سیگار مصرف نمیکند این مشکل را ندارد.
وی اضافه میکند: این موضوع خیلی مضحک است که فکر کنم سیگار و مواد مخدر برای جلوگیری از کرونا خوب است؛ چراکه وقتی سیگار باعث کاهش سیستم بدنی میشود چگونه میتواند در مقابل کرونا بدن را محافظت کند.
این مرد میانسال خاطرنشان میکند: این موضوع مطرح شده در فضای مجازی اصلا برای بنده قابل پذیرش نیست؛ ضمن اینکه افراد معتادی را در محله زندگیمان دیدهام که به کرونا مبتلا شدهاند.
وی میافزاید: به نظر بنده این موضوع حربه و بهانهای شده تا افراد سیگاری و معتاد به این شکل مصرف این مواد را برای خود و دیگران توجیه کنند.
بیخانمانی یا تحمل حبس از جمله دیگر موضوعاتی است که میتواند مصرفکنندگان مواد را در محیطهایی که در تماس نزدیک با دیگران هستند قرار دهد و در نتیجه احتمال مبتلا شدنشان به کووید ۱۹ را افزایش بدهد.
اگرچه ما هنوز اطلاعات اندکی راجع به کووید ۱۹ و رابطه آن با مشکل اعتیاد به موادمخدر داریم اما تجربه و دانش به دست آمده از گذشته نشان میدهد که افرادی که به دلیل استعمال سیگار، مواد افیونی، متامفتامین، حشیش و سایر مواد، از سلامتی کامل برخوردار نیستند به دلایل متعدد فیزیولوژیکی و اجتماعی-محیطی بیشتر در معرض خطر ابتلا به کووید ۱۹ و عوارض جدیتر آن قرار دارند.
سید علی جواد موسوی، فوق تخصص ریه درباره اینکه «ویروس کرونا به کدام قسمت دستگاه تنفسی آسیب وارد میکند؟»، اظهار داشت: کرونا معمولا بیشتر سیستم فوقانی تنفسی، یعنی بینی وحلق را درگیر میکند و درصد کمی از بیماران هستند که سیستم تنفسی تحتانی، یعنی ریه آنها درگیر میشود البته در این درصد کم که سیستم تنفسی تحتانی گرفتار میشود، اکثرا بدون علامت هستند یا علائم خفیف دارند.
وی ادامه داد: معمولا این موضوع به سن افراد ارتباط دارد؛ در افراد مسن یا افرادی که ضعف در سیستم ایمنی داشته و بیماری مانند فشار خون، دیابت و چاقی دارند بیشتر در معرض خطر قرار هستند.
موسوی اضافه کرد: برخی از این افراد ممکن است به سمت نارسایی تنفسی بروند و نیاز به بستری در بخش آی سی یو داشته باشند.
وی با اشاره به عوامل مؤثر در تقویت سیستم تنفسی و ریه، افزود: یکی از فاکتورهای مهم در آسیب رساندن به سیستم تنفسی و ریه مصرف سیگار، قلیان، مواد مخدر است.
آنچه در موضوع تبلیغ مصون سازی بدن توسط مصرف سیگار و مواد مخدر از سوی برخی افراد ناآشنا به مسائل پزشکی و همچنین برخی عوامل توزیع کننده مواد مخدر مطرح شده، به خوبی مشخص است که کاملا بی پایه و غیر علمی است و افراد مختلف جامعه نباید با گوش سپردن به این مطالب غیر واقعی خود را بیشتر در معرض ابتلا به این ویروس قرار دهند و دومین موضوع این است که همه افراد جامعه باید مطالب مربوط به کرونا را از مراجع علمی قابل اطمینان دنبال کنند.