به گزارش کارگر آنلاین؛ سال 76 سیاست کوچک‌سازی وزارت نفت با ابلاغ کد 23 توسط بیژن زنگنه و ترغیب کارکنان به بارنشستگی پیش از موعد در اواخر دهه هفتاد پیگیری شد. طبق این ابلاغیه سمت‌های سازمانی مربوط به خدماتی که وزارت نفت می‌تواند از بخش خصوصی تامین کند باید ترخیص می‌شدند. در نتیجه سیاست بازنشستگی پیش از موعد برای ترخیص نیروهای واحدهای خدماتی در وزارت نفت در دستور کار قرار گرفت. با این اقدام بسیاری از کارها و پروژه‌های وزارت نفت به صورت پیمانکاری به بخش خصوصی سپرده شد و برای نخستین بار ادبیات نیروی پیمانکاری وارد واژگان صنعت نفت کشور شد.
در این راستا شرکت‌های پیمانکار موظف هستند که حقوق نیروهای پیمانکاری را در چارچوب قانون کار پرداخت کنند و وزارت نفت و شرکت ملی نفت نیز ضرورت دارد به عنوان کارفرما بر عملکرد این شرکت‌های پیمانکار در برخورد با نیروهای پیمانکاری نظارت و کنترل لازم را داشته باشند. اما در سال‌های گذشته عدم نظارت معاونت منابع انسانی وزارت نفت و شرکت ملی نفت بر رفتار و عمکرد پیمانکاران باعث شده است این شرکت‌ها به صورت سلیقه‌ای با نیروهای پیمانکاری برخورد کرده و حقوق اولیه این کارکنان تضییع شود.
مخاطبان خبرگزاری فارس با ثبت سوژه‌ای در سامانه فارس من با عنوان «کمپین نه به قراردادهای پیمانکاری» خواستار پیگیری این موضوع شده‌اند. در این راستا خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس طی تماسی با مسئولین شرکت‌های پیمانکار مطالبات نیروهای پیمانکاری را پیگیری کرده است. در ادامه مطالبه کارگران پیمانکاری شاغل در صنعت نفت به همراه توضیحات مسئولین شرکت‌های پیمانکار آورده شده است.
*تعویق در پرداخت حقوق کارگران به خاطر عدم انجام تعهدات توسط کارفرماست
کارگر شماره 1: ما نیروی پیمانکاری شرکت پویا نصب پارس در پتروشیمی بوشهر عسلویه هستیم. این شرکت یکی از بدترین پیمانکاران از لحاظ پرداخت حقوق و مزایا و سرویس‌دهی به کارگرها است. کارگران پیمانکاری این شرکت وضعیت اقتصادی مناسبی ندارند.
در این راستا کاظم نادری مدیر مالی شرکت پویا نصب پارس در گفتگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس گفت: «مشکلی که برای پرداخت حقوق نیروهای پیمانکاری در پروژه پتروشیمی بوشهر وجود دارد این است که این پتروشیمی دستمزد ما به عنوان پیمانکار را پرداخت نمی‌کند و در نتیجه ما نیز نمی‌توانیم حقوقی به نیروهای پیمانکاری بدهیم. در این شرایط ما حتی وام گرفتیم و سود وام‌ها را پرداخت می‌کنیم تا بتوانیم با آن حداقل حق بیمه این کارگران را پرداخت کنیم».
نادری افزود: «در حال حاضر شرکت ما فقط در پرداخت حقوق نیروهای پیمانکاری مرتبط با پتروشیمی بوشهر دچار مشکل است که این مشکل نیز به خاطر عدم پرداخت کارفرما است. پتروشیمی بوشهر از فروردین تا کنون هیچ پرداختی به ما نداشته است و باید توسط مسئولین شرکت از آنها پیگیری شود تا پاسخگو باشند».
*تا وقتی نرخ تعدیل پیمان مشخص نشود پیمانکار نمی‌تواند حقوق‌ها را پرداخت کند
کارگر شماره 2: سلام. بنده کارگر شرکت بازرسی فنی و کنترل خوردگی تکین کو هستم که پیمانکار بازرسی فنی مجتمع گاز است. یکی از مشکلاتی که وجود دارد ناظر به عدم پرداخت به موقع حقوق کارگرها است به گونه‌ای که در برخی ماه‌ها حقوق ما تا 28 ماه بعدی پرداخت نمی‌شود. در اردیبهشت و خرداد نیز حقوق ما 10 تا 15 درصد کسری داشته است. یکی از اهمالکاریهای این شرکت تهیه نکردن وسایل حفاظت فردی مثل ماسک فرار است. ماسک فرار اکثر نیروها منقضی شده و شرکت ماسک جدید تهیه نمی‌کند.
در این راستا فریدون امیری سرپرست پروژه شرکت تکین کو در گفتگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس گفت: «گاهی اوقات برخی مشکلات اداری و اجرایی بین پیمانکار و کارفرما ایجاد می‌شود که باعث تعویق در پرداخت حقوق می‌شود. در دو سال گذشته شاید دو بار پرداخت حقوق‌ها با تاخیر زیاد انجام شده است. از اول سال تا کنون هنوز نرخ تعدیلی که قرار است بر مبلغ پیمان اضافه شود مشخص نشده است و در نتیجه حقوق کارگران با تعویق و کسری 15 درصدی واریز شده است».
وی ادامه داد: «تا وقتی نرخ تعدیل پیمان نهایی نشود شرکت نمی‌تواند صورت وضعیت خود را به کارفرما ارائه دهد در نتیجه امکان دریافت دستمزد از کارفرما و پرداخت به نیروهای پیمانکاری وجود ندارد و این موضوع تقصیر پیمانکار نیست. در برخی موارد تعویق در پرداخت حقوق کارگران به خاطر مشکلاتی ایجاد شده برای حساب مشترک شرکت بود که نماینده‌های حقوقی شرکت تکین کو تغییر پیدا کرده بودند. در موارد دیگر نیز مشکلات اداری و طی کردن روند تایید نرخ تعدیل باعث این اتفاق شده بود».
امیری توضیح داد: «تعویق در پرداخت حقوق کارگران به خاطر برخی دلایل اداری بود و وقتی روند فعلی تثبیت شود حقوق همه نیروهای پیمانکاری قبل از 10ام هر ماه واریز خواهد شد و انشاالله از ماه‌های آینده دیگر پرداخت حقوق‌ها با تاخیر انجام نمی‌شود».
*مطالبات کارگران باید از پیمانکاران شرکت پیمانکار پیگیری شود
کارگر شماره 3: من در شرکت نفت فلات قاره کار می‌کنم و نیروی پیمانکاری شرکت فن‌اندیش تهران بودم. قرارداد ما با این شرکت دی‌ماه سال گذشته تمام شده است ولی هنوز با نیروها تسویه حساب نکرده است. از این شرکت شکایت هم کردیم اما دستمان به جایی نمی‌رسد. خواهش می‌کنم اگر ارتباطی با وزارت نفت دارید پیگیری کنید تا حق کارگر را پایمال نکنند.
در این راستا آقای جانی‌خواه مدیر منابع انسانی شرکت فن‌اندیش تهران در گفتگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس گفت: «هیچ سندی مبنی بر اینکه شرکت ما با نیروهای پیمانکاری‌اش تسویه نکرده باشد وجود ندارد و احتمالا این کارگرانی که نسبت به عدم تسویه حساب گلایه دارند زیرمجموعه شرکت‌های پیمانکار شرکت فن‌اندیش تهران هستند. توجه کنید که ما با پیمانکاران خود تسویه حساب کردیم ولی آن پیمانکار با کارگرانش تسویه حساب نکرده است و این موضوع ربطی به شرکت فن‌اندیش تهران ندارد».
وی ادامه داد: «شرکت فن‌اندیش تهران یک شرکت بزرگ است که برای انجام کارهای فرعی پیمانکار می‌گیرد. در این حالت نیروهای پیمانکاری آن شرکت طرف حساب ما نیست بلکه خود شرکت پیمانکار طرف حساب ما است. با این شرکت‌ها تسویه حساب کامل انجام شده است ولی آن پیمانکار احتمالا با نیروهایش تسویه حساب نکرده است. در نتیجه این گلایه کارگرها مربوط به شرکت ما نیست».
* با تثبیت شدن روند اداری دیگر شاهد تعویق در پرداخت حقوق نخواهیم بود
کارگر شماره 4: ما کارگرهای انبار تدارکات کالای نفت مرکزی هستیم و زیر نظر پیمانکاری به نام شرکت فن‌آوری آرامین کار می‌کنیم. از اردیبهشت‌ماه تا الان حقوق ما را واریز نکرده است و از لحاظ معیشتی، کارگران تحت فشار زیادی هستند. لطفا مشکلات ما را پیگیری کنید و صدای ما را به گوش مسئولین برسانید.
در این راستا رامین کریمی مدیرعامل شرکت فن‌آوری آرامین در گفتگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس گفت: «قرارداد ما با شرکت نفت مرکزی است و چند ماهی که حقوق‌ها پرداخت نشده بود به دلیل عدم پرداخت دستمزد از کارفرما به پیمانکار بود و الان که این پرداخت صورت گرفته است حقوق نیروهای پیمانکاری نیز به آنها پرداخت شده است. در نتیجه تعویق به وجود آمده در پرداخت حقوق‌ها تقصیر شرکت نفت مرکزی بوده است».
وی ادامه داد: «در سال گذشته هیچ وقت تعویق در پرداخت حقوق‌ها صورت نگرفته است. تازه امسال به دلایلی که اشاره کردم پرداخت حقوق کارگران با تعویق انجام شده است. تغییر در روال اداری پرداخت دستمزدها از جمله دلایل تاخیر در پرداخت حقوق‌ها بوده است و الان که روال اداری تثبیت شده دیگر شاهد تعویق در پرداخت حقوق نخواهیم بود».
*پرداخت حقوق به کارگران دیر یا زود دارد اما بالاخره پرداخت خواهد شد
کارگر شماره 5: ما نیروهای پیمانکاری رستوران منطقه 2 عملیات انتقال گاز شرکت پاکیزه پدرام هستیم. از عید تا الان یک ماه هم حقوق کامل به ما نداده‌اند و اکنون که 21 تیرماه است هنوز حقوق خردادماه را دریافت نکرده‌ایم. لطفا پیگیر حل مشکلات ما باشید.
در این راستا فرشید خلیلی مدیرعامل شرکت پاکیزه پدرام در گفتگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس گفت: «حقوق نیروهای پیمانکاری ما شاید دیر یا زود شود ولی قطعا پرداخت خواهد شد. تعویق در پرداخت حقوق کارگران به عوامل مختلفی بستگی دارد و بدین صورت امکان تعویق یک هفته تا 10 روزه در پرداخت‌ها وجود دارد. در این بین حتی کارگرانی که کارکرد خاصی برای شرکت ندارند را نیز حقوق می‌دهیم. شما می‌توانید حضوری تشریف بیاورید و ما با اسناد و مدارک به شما این موضوع را ثابت می‌کنیم».
وی در ادامه اظهار داشت: «به طور کلی ما حقوق نیروهای پیمانکار را پرداخت می‌کنیم و حتی از طرف کارفرما گفته شد که نیروهایی که 3 ماه است که هیچ کارکردی ندارند نیز حقوق بدهیم که این کار را کردیم اما به هر حال تعویق در پرداخت‌ها نیز وجود داشته است».
* به دلیل مشکلات اداری 70 درصد حقوق خرداد را با حقوق تیرماه پرداخت می‌کنیم
کارگر شماره 6: شرکت اسکان سازه پاسارگاد پیمانکار فضای سبز شرکت نفت و گاز پارس است و هنوز مطالبات دو سال پیش ما را پرداخت نکرده است. هر چقدر هم از مسئولین پیگیری می‌کنیم فایده‌ای ندارد. اینکه وزارت نفت می‌گوید پیمانکاران بدحساب را معرفی کنید و ما برخورد می‌کنیم شعار است. ما از اداره کار تا فرمانداری و مدیریت نفت و گاز عسلویه و بازرسی عسلویه و تهران زنگ زدیم ولی هیچکس کار ما را پیگیری نکرد. به خدا کارگرانی هستند که از بی‌پولی گریه می‌کنند.
در این راستا نماینده شرکت اسکان سازه پاسارگاد در گفتگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس گفت: «بنده این اظهارات گفته شده را تکذیب می‌کنم زیرا ما مطالبات این کارگران را به طور کامل پرداخت کردیم. حقوق فروردین و اردیبهشت‌ماه هم حدود 10ام هر ماه پرداخت شده است. همچنین تا الان (28 تیرماه) هم 30 درصد حقوق خرداد ماه این کارگران پرداخت شده است».
وی در پاسخ به چرایی تاخیر 28 روزه در پرداخت حقوق خردادماه گفت: «شما اول می‌گویید که مطالبات دو سال گذشته پرداخت نشده که بنده توضیح دادم که پرداخت کردیم. همچنین حقوق فروردین و اردیبهشت‌ماه نیز به همراه بیمه آنها پرداخت شده است. حالا شما به این موضوع که چرا تا الان فقط 30 درصد حقوق خردادماه را پرداخت کرده‌ایم واکنش نشان می‌دهید؟».
نماینده شرکت اسکان سازه پاسارگاد همچنین خاطر نشان کرد: «به هر حال مراحل اداری برای پرداخت حقوق کارگران یکی از دلایل تعویق در پرداخت‌ها است و ما تلاش می‌کنیم که مابقی 70 درصد حقوق خردادماه را به همراه حقوق تیرماه پرداخت کنیم».
*گره مشکلات نیروهای پیمانکاری با ابلاغیه‌های بدون ضمانت اجرا باز نمی‌شود
درباره توضیحات ارائه شده توسط مسئولین این چند شرکت پیمانکار که به صورت رندم توسط خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس مورد پرسش قرار گرفته‌اند چند نکته قابل ذکر است: نکته اول اینکه تمامی پیمانکاران بحث تعویق در پرداخت حقوق کارگران را تایید کرده‌اند و حتی برخی این اتفاق را امری طبیعی دانسته‌اند که ناشی از مشکلات اداری است. حال سوال اساسی این است که با فرض پذیرش وجود مشکلات اداری در پرداخت حقوق‌ها، چرا اقدامی توسط وزارت نفت برای تسریع در روند اداری پرداخت‌ها صورت نمی‌گیرد؟
نکته دوم اینکه آیا واقعا مشکلات و مراحل اداری باعث تاخیر در پرداخت حقوق کارگران شده است؟ چگونه ممکن است که قریب به اتفاق پیمانکاران در گفتگو به خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس مشکل تعویق در پرداخت‌ها را به تغییر در روند اداری ربط بدهند که دست بر قضا اتفاقا از همین ماه این مشکل برطرف شده و از ماه‌های آینده پرداخت‌ها به موقع انجام خواهد شد؟
در نتیجه به نظر میرسد دلایل ذکر شده برای توجیه تاخیر در پرداخت حقوق کارگران چندان قابل اتکا نیست، زیرا اگر مشکلی نیز وجود داشته باشد می‌توان با پیگیری و نظارت معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی وزارت نفت و شرکت ملی نفت به راحتی حل شود. اما همانطور که گفته شد ظاهرا این معاونت در وزارت نفت و شرکت ملی نفت همچنان در بی‌عملی به سر می برد و باز هم در نظر دارد تا مشکلات نیروهای پیمانکاری را با چند ابلاغیهبدون ضمانت اجرا حل کند. در گزارش‌های بعدی به بررسی بیشتر مشکلات و مطالبات نیروهای پیمانکاری صنعت نفت خواهیم پرداخت.
منبع: فارس