گيوه، يک پاپوش كاملا ايراني است كه از الياف پنبهاي خودرنگ براي رويه کار و چرم يا پارچه براي زيرکار توليد ميشود. اين پاپوش كه مناسب هر نوع آب و هوايي است، به خاطر قابل شستوشو بودن و خنکي و سبکياش از گذشته تاکنون مورد استفاده اقشار مختلف جامعه، بويژه روستاييان و عشاير قرار گرفته است. منفذهايي كه در رويه پنبهاي گيوه وجود دارد، باعث ميشود پا تحت هيچ شرايطي در آن عرق نکند.
از مواد و ابزار اوليه اين پاپوش خنك ميتوان از سوزن مخصوص، دِرَفش، مُشته، قُلاب، چاقو، پارچه، چرم، پيه گاو، نخ پنبه اي چندلا، موي بز، کتيرا، سُم گاو و الاغ نام برد.
مراحل ساخت گيوه هم عبارت است از: چرمسازي، رويهبافي، تختکشي و گيوهدوزي.
گاهي تمام اين مراحل توسط يك نفر انجام ميشود، اما در بيشتر مواقع رويهبافي با استفاده از نخ پنبهاي و سوزن مخصوص را زنان انجام ميدهند.
از مهمترين مراكز توليد گيوه در ايران ميتوان به شهرهاي کرمانشاه، آباده، اراک، مريوان و سقز اشاره كرد، اما استان کرمانشاه، يکي از معروفترين گيوهها را دارد که در چهار نوع مختلف توليد ميشود:
* گيوه تختآجيده: اين پاپوش كه يكي از بهترين نوع گيوه محسوب ميشود، کف تخت آن با نخ آج خورده دوخته ميشود و از استحکام زيادي برخوردار است.
* گيوه تخت چرمي: کف آن چرم يکتکه گاوميش است.
* گيوه تخت پلاستيکي: ارزانترين نوع گيوهاي است كه ميتوان آن را تهيه كرد.
* گيوه رويه ابريشمي: رويه اين مدل از نخهاي ابريشمي رنگارنگ شکل گرفته و نقشهاي هندسي زيبايي دارد.