پس از پایان معاملات امروز 5 آبان ماه، ارزش هر برگه سهام عدالت 532 هزار تومانی دارندگان این سهام به 10 میلیون و 271 هزار و 184 تومان رسید که نسبت به آخرین روز معاملاتی هفته جاری کاهش باور نکردنی نزدیک به دو میلیون تومانی معادل 16 درصد کاهش یافت.
با احتساب این موضوع، ارزش 60 درصد قابل فروش سبد 532 هزار تومانی سهام عدالت به 6 میلیون و 162هزار و 710 تومان رسیده است.
کاهش ۴۸درصدی ارزش سهام عدالت
سهام عدالت که از سال 84 وارد ادبیات سیاسی و اقتصادی کشور شد، پس از 15 سال در خرداد ماه سال جاری توسط دولت دوازدهم آزادسازی شد و افراد توانستند این دارایی خود را بفروش رسانده و از عواید آن استفاده کنند.
اما همزمان با آزاد شدن 60 درصد از سهام عدالت طی ماه های گذشته، ارزش این سهام به شدت کاهش یافته است. برخی آزاد شدن سهام عدالت در ماه های گذشته و ایجاد صف برای فروش این نمادها را از مهمترین دلایل اصلاح و یا ریزش بازار در سه ماه گذشته می داند.
البته نباید از این مساله نیز بگذریم که بانک ها و کارگزاری های فروشنده سهام عدالت، در بدترین موقع اقدام به فروش این دارایی ها کردند و این مساله باعث عرضه آبشاری در بورس شد. این عرضه ها هم در کنار سایر موضوعاتی مانند اختلاف در کابینه دولت، تصمیمات اشتباه سازمان بورس و ... باعث اصلاح عمیق بازار سرمایه شد.
اختلاف 87 درصدی در اطلاعات نمایشی در سایت سمات
شرکت سپرده گذاری مرکزی که اصلی ترین منبع نشان دادن ارزش واقعی همه سهام های افراد دارای کد بورسی است، در اقدامی که دلیل آن مشخص نیست، ارزش سهام عدالت را هنوز به روز رسانی نکرده و اعدادی که این سامانه نشان می دهد، مربوط به ابتدای مردادماه است. سایت سمات که متعلق به شرکت سپرده گذاری مرکزی است، اطلاعات مربوط به همه نمادها را برای یک روز قبل به روز رسانی می کند، اما در این مدت این مساله برای سهام عدالت رخ نداده است.
با نگاهی به قیمت هایی که شرکت سپرده گذاری مرکزی در سامانه سمات نشان می دهد، مشخص می شود تقریبا همه نمادها به جز یک نماد ارزش خود را از دست داده است. از 17 درصد تا 87 درصد کاهش قیمت نمادهای حاضر در سبد سهام عدالت نشان می دهد در این مدت چقدر زیان نصیب افرادی شده است که سهامداری کرده و سهام خود را به بانک ها و کارگزاری ها برای فروش واگذار نکرده اند. البته یک نماد نیز با افزایش قیمت تقریبا 20 درصدی مواجه شده است.
در پایان این سوال همچنان پابرجاست که شرکت سپرده گذاری مرکزی که باید اطلاعات به روز شده دراختیار همه افراد قرار دهد، چرا هنوز اطلاعات مربوط به مردادماه را نشان می دهد.
پذیرش همه شرکت‌های استانی سهام عدالت در بورس تا ۱ ماه آینده
اکبر حیدری با بیان این که تا یکماه آینده همه شرکت‌های سرمایه‌گذاری سهام عدالت در بورس پذیرفته می‌شوند و افرادی که روش غیرمستقیم را انتخاب کرده‌اند می‌توانند سهام خود را بفروشند افزود: از زمان آزادسازی سهام عدالت بارها به سهامداران تاکید شده که از فروش آن خودداری کنند زیرا این سهام ارزنده است و مردم می توانند در آینده از سود آن استفاده کنند.
وی ادامه داد: دو روش مستقیم و غیر مستقیم برای فروش سهام عدالت مشخص شد که در روش غیرمستقیم, سهامدار شرکت های سرمایه گذاری استانی هستند و سبد دارایی سهام عدالت, در اختیار شرکت های سرمایه گذاری استانی قرار گرفته است.
وی با اشاره به اینکه افراد باید توسط شرکت های سرمایه گذاری همان استانی که ثبت نام کردند اقدام به فروش سهام خود کنند گفت: در روش غیرمستقیم, صرفا سهم ها در یک سهم و توسط شرکت های سرمایه گذاری استانی عرضه می شود و افراد برای فروش باید توسط همان شرکت سرمایه گذاری در استان اقدام کنند.
حیدری افزود: فرایند پذیرش شرکت های سرمایه گذاری استانی, مرحله ای است تا به امروز بیش از 27 شرکت مجمع افزایش سرمایه را انجام دادند و منتظر تائید نهایی هستند.
سخنگوی شرکت های سرمایه گذاری استانی سهام عدالت اضافه کرد: مجمع شرکت سرمایه گذاری استان تهران برگزار شد اما براساس تصمیم شورای عالی بورس قرار شد شرکت سرمایه گذاری استانی البرز به صورت جداگانه تاسیس شود.
وی با بیان اینکه در هفته آینده, مجمع افزایش سرمایه 4 شرکت برگزار می شود, گفت: از 19 میلیون سهامدار سهام عدالت که روش مستقیم را انتخاب کرده اند, 3 میلیون نفر اقدام بفروش سهام‌خود کردند این‌موضوع بیانگر این است که افراد می خواهند سهام خود را نگهداری کنند.
حیدری تصریح کرد: شرکت سرمایه گذاری استان خراسان جنوبی به عنوان نخستین شرکت پذیرفته شده در بورس بود و سهامدارانی که روش غیرمستقیم را انتخاب کرده اند در این استان اقدام به فروش سهام خود نکردند بنابراین صفی برای فروش سهام عدالت تشکیل نشد.
دارندگان سهام عدالت بخوانند
اکبر حیدری سخنگوی شرکت‌های سرمایه گذار استانی سهام عدالت، درباره فروش ۶۰ درصد از سهام عدالت افرادی که روش غیرمستقیم را انتخاب کرده‌اند، اظهار کرد: فروش به روش غیرمستقیم بر خلاف روش مستقیم است به علت اینکه افرادی که روش مستقیم را انتخاب کرده‌اند برای فروش ۳۰ یا ۶۰ درصد سهام خود باید منتظر باشند تا پس از ثبت سفارش سود حاصل از این فروش سهام عدالت به حسابشان واریز شود، اما افرادی که روش غیرمستقیم را انتخاب کردند پس از اقدام به فروش سهام خود می‌توانند سود را یکجا دریافت کنند.
او افزود: افرادی که روش مستقیم را انتخاب کرده اند مجموع سهام ۳۶ شرکت دولتی حاضر در بازار سرمایه در پرتفویشان ثبت شده، اما برای افرادی که روش غیرمستقیم را انتخاب کرده‌اند فقط سهام شرکت سرمایه‌گذاری استانی که در آن سکونت دارند به ثبت رسیده به همین علت است که در روش غیرمستقیم، افراد در فروش سهامشان با مشکلات متعدد اعم از دیرکرد واریز مواجه نمی‌شوند.
سخنگوی شرکت‌های سرمایه گذار استانی تصریح کرد: یکی از مزایای فروش سهام عدالت به روش غیرمستقیم این است که اگر فردی از استان گیلان سهام استان خراسان را خریداری کند در اصل سهامی از استان خراسان خارج نشده بلکه آن فرد جزو سهامداران استان خراسان می‌شود.
او تصریح کرد:شرکت‌های سرمایه گذار استانی مجموعه‌ای از شرکت‌های سرمایه پذیر هستند، خود شرکت‌های سرمایه پذیر اگر بخواهند در سهامشان تغییر ایجاد کنند، می‌توانند دارایی موجود در پرتفوی خود را بفروشند یا اضافه کنند، در حالی که سهامداران عدالت که روش مدیریت غیر مستقیم را انتخاب کرده اند سهم حاصل از سرمایه گذاریشان در شرکت‌های سرمایه گذاری استانی را به فروش می‌رسانند.
واکنش مردم به روش جدید فروش سهام عدالت
اگر چه در ۲.۵ ماه اول آغاز فروش سهام عدالت میزان گله‌مندی سهامداران بالا بود اما به مرور زمان روند فروش و واریز پول مسیر خودش را پیدا کرده بود که با بلوکی شدن، شرایط برای سهامداران سخت‌تر شد.
با توجه به افت بازار، طی دو ماه اخیر کارگزاریها در پیدا کردن سرمایه‌گذاران حقوقی برای خرید سهام عدالت ناکام بوده‌اند، فشار درخواست فروش سهام عدالت از یک سو و عدم تمایل حقوقی‌ها در خرید سهام عدالت موجب شده که کارگزاران روش بلوکی را دور بزنند تا بتوانند این سهام را بفروشند.
پیگیری‌ها حاکی از این است که حقوقی‌ها سهام عدالت را که عمدتا سهام‌های با ارزشی هستند از کارگزاریها می‌خرند و چند روز بعد با مثبت شدن بازار می‌فروشند که همین کار موجب منفی شدن بازار شده است. عمده این حقوقی‌ها خود کارگزاریها هستند که با کدهای حقوقی خودشان سهام عدالت را می‌خرند تا بتوانند در زمان عادی بازار بفروشند.
واکنش سهامداران به روش جدید
«من که خسته شدم مردن یا زنده بودن فرقی نداره، نه مردن بهتره از این همه فشار خسته شدم واز این همه بی‌عدالتی که یک نمونش سهام عدالته»
«اون بنده خوب خدا که سهام عدالت داد به مردم داد نه شرکتای حقوقی این وسط فقط حقوقی‌ها دارن سود می‌کنند»
«بعضی دوستان میگن فروش سهام عدالت کدوم فروش. سهام عدالت شده منبع بزرگی که خیلیها میلیاردی دارن ازش سود میبرن ما هم قشنگ دو دستی همه چی رو امضا کردیم بدونه هیچ حق اعتراضی»
«اینا خودشون سهام رو برمیدارن و ماهها صبر میکنن مارو علاف میکنن اگه ارزون شد فبش حالارو میزنن اگه دیدن بعدها گرون شد هم فیش قبلا رو میزنن و درنهایت کمترین قیمت واسه ماهاست.»
«من صد هزار بار گفتم حقوقی‌ها چون تنها خریداران سهام عدالت هستن تمام تلاش خودشون می‌کنند تا سهام عدالت کم ارزش کنند و مفت بخرند.»
«تا قبل از فرار سرمایه از بورس امیدوارم این اتفاق بیفتد و جلوی فروش سهام عدالت توسط کارگزاریها گرفته شود.»
«واقعأ فروش سهام عدالت داره همه سهامدارانو بدبخت میکنه! مثل سم افتاده به جون بازار»
«دولت میگه ما اصلا دخالت و ورود به بورس نکردیم از اون ور قولی که در مورد نقد کردن و پرداخت پول سهام عدالت به مردم داده رو به هر قیمتی شده داره از جیب سهامدارای بیچاره میکشه بیرون… این وسط سهام عدالت برا کارگزاریها هم شده نون دونی جدید»
«مشخصه ضعف مدیریتی سپرده‌گذاری وجود داره پول فروش سهام عدالت ک ندادن ضررهم شدبراما چراضررکنیم شرکت سپرده‌گذاری بایدجوابگوبشه این پول ماکجاست»
«نفروشید سهام عدالت فعلا فروشش متوقف بشه بازار کشش نداره»