قرآن و معرفی نقطه اوج سلامتی و کمال انسان
به گزارش کارگرآنلاین محمدمهدی اصفهانی ، رئیس مرکز تحقیقات علوم قرآن، حدیث و طب دانشگاه علوم پزشکی تهران با اشاره به ضرورت تعریف سلامت از دیدگاه اسلام و قرآن، گفت: ویژگیها و تعریف انسان سالم بر اساس تعریف سلامت از دیدگاه قران، استخراج میشود و میتوان با استفاده و بهرهمندی از آنها به تعاریف معمول سلامت که سازمان بهداشت جهانی ارائه داده غنا بخشید.
اصفهانی با اشاره به تعریف سازمان بهداشت جهانی از سلامت، افزود: سلامت بر اساس این تعریف که دیگران نیز آن را بازگو کردهاند دارای ابعاد جسمی، روحی-روانی و اجتماعی و معنوی است که اگرچه این سلامت، محدود به فقدان معلولیت نیست و مولفههای دیگر را نیز لازم داسته اما این همه نیز دارای خلاهایی است که در جستجوی تعریف انسان سالم از منظر قران رخ مینمایانند.
وی با اشاره به اینکه «رَاضِیَةً مَّرْضِیَّةً» نقطه اوج سلامت و کمال انسان بر اساس قرآن است، افزود: با سیری در قرآن و فرازهای مختلف ان از جمله« یَا أَیَّتُهَا النَّفْسُ الْمُطْمَئِنَّةُ ارْجِعِی إِلَى رَبِّکِ رَاضِیَةً مَّرْضِیَّةً: اى نفس مطمئنه خشنود و خداپسند به سوى پروردگارت بازگرد» و یا «رَضِیَ اللَّهُ عَنْهُمْ وَرَضُوا عَنْهُ: خدا از ایشان خشنود و آنها از او خشنودند...» رضایت خداوند از انسان و رضایت انسان از خداوند به عنوان نقطه اوج سلامت، کمال و خوشبختی در اسلام و قرآن پدیدار میشود.
اصفهانی با اشاره به ضرورت گنجاندن مفهوم رضایت در تعریف سلامت انسان بر اساس قرآن، گفت: در تعریفی که سازمان بهداشت جهانی از سلامت ارائه داده و دیگران هم ان را باز گو کردهاند سخن از رفاه است جسمی، روانی، اجتماعی و .. است به طوریکه فقط افرادی که در اوج رفاه هستند سالم تلقی میشود.
وی با اشاره به نقاط ضعف تعریف سازمان بهداشت جهانی نسبت به مصادیق انسان سالم افزود: بر اساس تعریف سازمان بهداشت جهانی از سلامت با تکیه بر رفاه، از یک سو بسیاری از افراد مرفه، سالم تلقی میشوند ولی از سلامت حقیقی محروم هستند و از سوی دیگر بسیاری از افراد که علی رغم معلولیت و کاستیهای خلقت از دایره تعریف انسان سالم حذف میشوند قادر به انجام کارهای بزرگ هستند، از زندگی خود، لذت میبرند و چیزی کم از دیگران ندارند.
وی با اشاره به ضرورت گنجاندن مفهوم رضایت در تعریف انسان سالم، گفت: بر اساس نگرش قرآنی و اسلامی، تفاوتهایی نسبت به شخصیت و هویت انسان با نگرشهای غیر الهی وجود دارد که باید علاوه بر اهتمام به رضایت در تعریف انسان سالم به این تفاوت در شخصیت و هویت نیز توجه شود تا ارتقای سلامت امکانپذیر شود .
اصفهانی با اشاره به برخی از تفاوتها در شخصیت و هویت انسان دیدگاه الهی و لائیک، افزود: انسان دیدگاه غیر الهی نیز یکشنبه به کلیسا میرود و با خدا مشکل ندارند اما این حضور و اعتقاد در کتابها و تعاریف آنان از انسان سالم جایگاهی ندارد و معنویت از دیدگاه آنان فقط به این مسایل ربطی ندارد.
وی افزود: اگر هم بنا به تعریف سال ۱۹۹۸ معنویت به عنوان یکی از ابعاد سلامت انسان مورد توجه قرار گرفته است این معنویت در داشتن هدف در زندگی میل به تعالی نمود اجتماعی و رعایت کدهای اخلاقی و ..خلاصه میشود .
وی ادامه داد: از سوی دیگر ممکن است افرادی باشند که اصلا اعتقادی به خدا ندارند ولی از نظر اینها و در این دیدگاه معنویت انها تعریف شده است.
وی با تاکید بر تفاوت معنویت در دیدگاه الهی با غیر الهی، گفت: دیدگاههای غیر الهی در تعاریف خود، هویت انسان را زیست شناختی، روانشناختی و اجتماعی میبینند و در صورتی که به معنویت به عنوان یکی از ابعاد وجودی قائل باشند این معنویت با معنویت مورد نظر اسلام و قران متفاوت است.