شپش کجای سر بیشتره و چطور منتقل میشه ؟

بسیاری از افراد می پندارند که شپش فقط مختص خانواده هایی است که از نظر اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و بهداشتی پایین هستند اما در افراد دارای موقعیت اجتماعی بالا نیز شپش سر مشاهده شده است .

در مکان های عمومی و شلوغ که افراد باهم تماس نزدیکی دارند شپش سر بیشتر دیده می شود. بنابراین شپش در اماکن عمومی مانند باشگاه ورزشی، مدارس و آسایشگاه سالمندان و معلولان و زندان بیشتر است . اماکنی چون هتل ها، مسافرخانه ها، خانه های پرجمعیت و خوابگاه ها ، مکان های تاریک و گرم نیز محل مناسبی برای رشد شپش ها است.

شپش سر
چرا شیوع شپش در فصل های سرد سال و در مدارس بیشتر است ؟

با سرد شدن هوا مردم در اماکن عمومی تجمع بیشتری می یابند و همین نزدیکی افراد در کنار هم زمینه را برای انتقال و سرایت بیماری فراهم می کند. در مطالب قبلی با عنوان درمان خانگی شپش و راه های رفع سریع شپش موهای سر در سلامت نمناک گفتیم که علت شیوع شپش در مدارس این است که کودکان در مدارس تماس فیزیکی زیادی با هم دارند و هنگام حضور در کنار هم و نشستن روی نیمکت و صندلی، سرها را به هم نزدیک می کنند،این حشره به راحتی از دانش آموز آلوده به شپش به سایر دانش آموزان انتقال می یابد.

شپش در مدرسه
راهکار مدارس با دانش آموزان مبتلا به شپش

در گذشته وقتی کسی به شپش سر مبتلا می گشت اقداماتی برای دور نگه داشتن فرد از دیگران انجام می شد اما امروزه به فرد توصیه می شود اقدامات درمانی را در نظر بگیرد.

مربیان بهداشت مدارس باید بررسی های دوره ای را انجام دهند تا در صورت وجود شپش یا تخم شپش بر سر دانش آموزان، آنها را به پزشک ارجاع دهند. لازم نیست کودکی را که مبتلا به آلودگی به شپش است از جمع دانش آموزان جدا کرد بلکه مبتلایان به شپش باید به متخصص پوست و مو مراجعه کنند تا پزشک داروی مناسبی را با توجه به سن و شدت بیماری به آنها بدهد و نباید خود درمانی نمایند زیرا خود درمانی موجب مقاومت به درمان و داروهای اصلی می شود.
سنین شایع ابتلا به شپش در کودکان

در کودکان این بیماری شایع تر است زیرا عملکرد غدد چربی در مهار رشد شپش ها در آنها ضعیف تر است . شپش در سنین 6 الی 7 سال تا 12 سال شایعتر است. ابتلا به شپش در بین دختران بیش از پسران شایع است.
شپش در چه مناطقی از سر زندگی می کند؟

در کودکان و بزرگسالان شپش به ریشه موها می چسبد و تخم ریزی می کند که این تخم ها بعدا به شپش تبدیل می شوند . شپش در ناحیه های گرم و مرطوب سر مانند حاشیه مو ها و پشت گوش بیشتر رشد می کند.

مکان زندگی شپش
شپش سر چقدر زنده می ماند؟

شپش سربه ریشه موها می چسبد و بعد از لقاح با شپش ماده ، شپش ماده تخم های زیادی از خودش آزاد می کند. این تخم ها به وسیله یک ماده صمغی به ساقه مو ها می چسبند که به این تخم ها رشک یا تخم نارس شپش می گویند. تخم ها بیش از یک هفته تا 10 روز زنده نمی مانند.

همهٔ رشک ها یا تخم هایی که به سر می چسبند حاوی موجود زنده نیستند، اگر فاصله شپش تا کف سر بیش از 2—3 سانت باشد شپش غیر فعال است و زنده نیست اما اگر فاصله کم تر از 2 سانت باشد فعال است.

طول بدن شپشی که در روی سر زندگی می کند، حدود یک تا 3 میلیمتر است. شپش ماده در هر نوبت تخم ریزی، 100 تخم می گذارد. 8 روز بعد از تخم گذاری ، تخم ها سر باز می کنند و در عرض 2 هفته تبدیل به شپش بالغ می شوند و در طول زندگیشان روزی یک یا دو بار از خون انسان تغذیه می کنند.

شپش ها بدون خون انسان نمی توانن بیش از یک تا 2 روز زنده بمانند بنابراین در محیط هایی مانند خانه ، کف زمین و ... زود از بین می روند.
نحوه انتقال شپش ها :

شپش بال برای پرواز ندارند و 6 پا دارند که سبب می شود بتوانند از موهای یکی به دیگری جابه جا شوند. شپش ها می توانند بسرعت حرکت کنند بنابراین دیدن آنها سخت است. اگر شما از وسایل شخصی فرد مبتلا به شپش استفاده نمایید ، شپش می تواند از شما به فرد دیگر منتقل شود پس باید از وسایل شخصی دیگران مثل شانه، کلاه، شال، حوله و روسری استفاده نکنید.

اگر یک بار به شپش مبتلا شده اید ، در شما ایمنی ایجاد نشده بنابراین ممکن است بیش از یک بار به این بیماری مبتلا شوید.

انتقال شپش سر
تشخیص شپش سر

برای تشخیص شپش موهای خود را بر روی یک حوله سفید یا روی وان حمام، روشویی یا تشت شانه کنید تا در صورت افتادن شپش از سر سریع بتوانید آن را از بین ببرید . تخم شپش نیز به تنه مو می چسبد و جا به جا نمی شود سفید و مایل به خاکستری است اما شوره سر به راحتی جا به جا می شود.

از علائم وجود شپش یا رشک بر روی موها ، خارش سر و گردن است. اگر هجوم شپش ها خفیف باشد ممکن است بلافاصله موهای شما نخارد و تا شش هفته بعد از ابتلا هیچ نشانه ای نداشته باشید. از دیگر علائم وجود شپش سر احساس قلقلک و راه رفتن چیزی روی پوست سر ، تحریک و سوزش پوست سر ، زخم و عفونت، تحریک پذیری و عصبی شدن فرد، اختلال در خواب و ورم غدد لنفاوی می باشد.
چگونه از ابتلا به شپش جلوگیری کنیم؟

واقعیت این است که شما نمی توانید به تنهایی از شپش پیشگیری کنید بلکه تنها زمانی می توان از شپش پیشگیری کرد که سطح بهداشت تمام افراد جامعه ارتقا پیدا کند. پس اگر کودک شما به شپش مبتلا شد ناامید و دستپاچه نشوید بلکه با بردن نزد پزشک متخصص مو چاره ای برای از بین بردن شپش سر بیابید.