انواع مسمومیت غذایی ناشی از مصرف ماهی + علائم
به گزارش کارگر آنلاین ، ماهی های مختلفی وجود دارند که حتی اگر به خوبی نیز پخته شوند می توانند حاوی بیوتوکسین های سمی باشند. طبق آمار مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها، افراد معمولا این خطر را تشخیص نمی دهند. ماهی های سمی؛ ظاهر، بو یا طعم بدی ندارند پس پختن، مزه دار کردن و منجمد کردن نیز سموم آن ها را از بین نمی برد بنابراین مسمومیت از ماهی اجتناب ناپذیر است. انواع مختلف مسمومیت ماهی عبارتند از:
1- مسمومیت با ماهیان سیگواترا
اعتقاد براین است که بیش از 400 گونه ماهی، به ویژه ماهیان مرجانی حاوی سمی هستند که باعث مسمومیت با سیگواترا می شوند. ماهی های مرجانی متعلق به مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری اقیانوس هند و آرام بیشترین خطر را دارند.
انواع مسمومیت ماهی
علائم سیگواترا چیست؟
علائم مسمومیت با سیگواترا معمولا ظرف چند دقیقه تا شش ساعت پس از خوردن ماهی سمی ظاهر می شود. علائم شامل انواع واکنش های گوارشی، عصبی ، قلبی و عروقی می شود.
علائم دیگر عبارتند از:
- حالت تهوع
- استفراغ
- اسهال آبکی
- سر درد
- بی حسی و سوزن سوزن شدن اطراف دهان و اندام های دیگر
در موارد شدید تر، فرد ممکن است از درد عضلانی، سرگیجه و احساس "وارونگی دما" (یعنی چیز های گرم را سرد و چیزهای سرد را گرم بپندارد ) رنج ببرد. همچنین ممکن است ریتم نامنظم قلب و فشارخون پایین را تجربه کنند. علائم معمولا پس از چند روز برطرف می شوند اما ممکن است تا 4 هفته ادامه داشته باشند.
اسهال
2- مسمومیت با ماهیان اسکومبروئید
مسمومیت اسکامبروید که تحت عنوان مسمومیت هیستامین نیز شناخته می شود، پس از خوردن ماهی حاوی مقادیر بالای هیستامین رخ می دهد و این امر به دلیل استفاده نادرست از مواد غذایی می باشد.
این ماهی ها شامل دلفین، تن آلباکور، تن زردباله، ماهی خال مخالی، ساردین، آنچوی، شاه ماهی، مارلین، عنبرماهی و صدف آبالون می شود که همه ان ها مقادیر زیادی هیستیدین دارند. در نتیجه نگهداری نادرست، باکتری ها هیستیدین را به هیستامین تبدیل می کنند و باعث مسمومیت خواهند شد.
ماهی مارلین
علائم اسکامبروید چیست؟
علائم اسکامبروید معمولا ظرف چند دقیقه پس از خوردن ماهی آلوده ظاهر می شوند و ممکن است تا یک ساعت طول بکشد. آن ها معمولا تا سه ساعت یا چند روز دوام دارند. علائم ممکن است شامل موارد ذیل باشند:
- احساس سوزن سوزن شدن یا سوزش در دهان
- بثورات پوستی روی صورت و بالاتنه
- مشکلات تنفسی
- افت فشار خون
- سردرد های ضربان دار
- کهیر و خارش پوستی
- حالت تهوع
- استفراغ
- اسهال
علائم اسکامبروئیدیسم نیز ممکن است شبیه سایر شرایط یا مشکلات سلامتی باشد. بسیاری از موارد " آلرژی به ماهی " در واقع علائم آن است. برای تشخیص لازم است به پزشک مراجعه کنید.
کهیر و خارش پوستی
3- مسمومیت با تترو دوتوکسین یا مسمومیت با پافرفیش
تترو دوتوکسین همچنین تحت عنوان مسمومیت با پافرفیش یا ماهی بادکنکی نیز شناخته می شود و نوع بسیار نادر مسمومیت با ماهی می باشد اما با این حال، مسمومیتی جدی است.
مواردی از مسمومیت و حتی مرگ نیز، با خوردن ماهی بادکنکی گزارش شده است که حتما باید جدی گرفته شود.
پافرفیش
علائم مسمومیت با پافرفیش چیست؟
علائم این مسمومیت معمولا بین 20 دقیقه تا 3 ساعت پس از خوردن پافرفیش سمی ظاهر می شود. موارد ذیل شایع ترین علائم مسمومیت با این ماهی ها می باشند:
بی حسی لب و زبان
بی حسی صورت و اندام ها
احساس سبکی و معلق بودن
سر درد
تهوع و استفراغ
درد شکم
اسهال
مشکل در صحبت کردن
ضعف عضلانی کلی
تشنج
نارسایی تنفسی
آریتمی قلبی
در شدید ترین موارد، طی 4-6 ساعت پس از مسمومیت احتمال مرگ وجود دارد. بنابراین فوریت های پزشکی الزامیست.
اسهال و استفراغ
مسمومیت هیستامینی ناشی از مصرف ماهی
در اثر خوردن ماهی فاسد یا آلوده به باکتری، مسمومیتی ایجاد می شود که اغلب دوره کمون کوتاهی دارد و نشانه های آن به سرعت ظاهر می شود.
این باکتری ها با ترشح آنزیمی از خود روی ترکیبات پروتئینی ماهی به نام اسیدهای «آمینه هیستیدین» تاثیر گذاشته و هیستامین به وجود می آورند. در این نوع مسمومیت ابتدا مزه تند فلفل مانند در دهان احساس شده و پنج دقیقه پس از صرف غذا سایر علایم مانند جوش صورت، اسهال، سرخ شدن، عرق کردن و سردرد ظاهر می شود.
مهم ترین راه کنترل تولید باکتریایی هیستامین، نگهداری ماهی پس از صید در درجه حرارت پایین است.
تخلیه امعا و احشاء و سرد کردن سریع ماهی باعث می شود فرآیند تشکیل هیستامین صورت نگیرد زیرا باکتری های تولیدکننده هیستامین اغلب در آبشش، روده و پوست ماهی وجود دارد و در درجه حرارت بالا منجر به تهاجم باکتری به بافت عضلانی می شود.
هنگام خرید ماهی های سالمی را انتخاب کنید که در پودر یخ نگهداری شده اند زیرا خراش و بریدگی در سطح بدن ماهی در هنگام حمل و نقل موجب آلوده شدن گوشت ماهی می شود.
هرچه سایز ماهی کوچک تر باشد مقدار هیستامین تولیدی آن بیشتر خواهد بود.
نکات مهم در خرید ماهی
چگونه می توان از مسمومیت ماهی پیشگیری کرد؟
برای پیشگیری از مسمومیت با سیگواترا، لازم است از خوردن ماهی های انتقال دهنده آن خودداری کنید. این ماهی ها عبارتند از:عنبرماهی، ماهیان خاویاری، ماهی خال مخالی، باراکودا و مارماهی.
این نوع سم بیشتر در اندام های داخلی ماهی وجود دارد، بنابراین هرگز نباید این قسمت از ماهی را بخورید.
برای پیشگیری از مسمومیت اسکومبروید لازم است ازخوردن ماهی هایی که در یخچال نگهداری نشده اند، خودداری کرده و مراقب ماهی هایی چون ماهی تن، ساردین، خال مخالی، ماهی ماهی و آنچوی باشید.
نخوردن ماهی
نکاتی که باید هنگام خرید ماهی به آن توجه کنیم
- در صورت خرید ماهی به صورت زنده از حیات آن مطمئن باشید، ماهی پیش از خروج از حوضچه های آب، نباید مرده باشد.
- پس از خرید ماهی تازه، محتویات شکمی و آبشش های آن را تخلیه نمایید.
- روی سطح بدن ماهی نباید خراش و بریدگی وجود داشته باشد.
- مشاهده لک روی شکم ماهی بهترین دلیل برای فاسد بودن آن است.
- چشم های ماهی باید درخشنده و برجسته باشد و در صورت چشم غیرشفاف و سفید می توان گفت ماهی کهنه است.
- درخشان بودن ظاهر ماهی و موج های رنگارنگ در پولک های ماهی نشان می دهد ماهی به تازگی صید شده است.
- اگر قرار است ماهی منجمد شود باید سریعا امعاء و احشاء داخل شکم ماهی خارج شود.
- ماهی باید طعم و بوی مناسبی داشته و اگر ماهی بوی نامطبوع یا تندی داشت از خرید آن اجتناب کنید.
- ماهی هایی که به تازگی صید شده اند دارای آب شش های قرمز و ماهی کهنه اب شش هایی خاکستری رنگ دارد.
- رنگ گوشت ماهی باید به صورت یکنواخت و بافت آن باید دارای حالت ارتجاعی باشد و حالت اسفنجی در بافت گوشت وجود نداشته باشد.