دادن رزق و روزی تکلیف خداست
خداوند می فرماید :همه موجودات روی زمین چه حلال گوشت چه حرام گوشت عائله من هستند و من رزق و روزی آن ها را تأمین می کنم. بنابراین زیاد به کسب و کار خود تکیه نکنید.
بعضی ها آنقدر که غم "نان" دارند دغدغه "ایمان" ندارند. اینها به قول شاعر، «غم نان اگر بگذارد»، چنین می کنند و چنان. اما افسوس که فکر "نان"، امانشان را بریده است.
کسی که مدام نگران قوت امروز و فردایش است، پای ایمانش لنگ می زند. چون یا در قدرت خدا شک دارد و یا در علم او.
گویی بیم دارد که مبادا خدا، حال و روزش را نداند. یا بر تامین روزی اش قادر نباشد. زهی خیال باطل!
انگار این کریمه قرآن را نخوانده است که می فرماید:
وَ ما مِنْ دَابَّةٍ فِی الْأَرْضِ إِلاَّ عَلَی اللَّهِ رِزْقُها وَ یَعْلَمُ مُسْتَقَرَّها وَ مُسْتَوْدَعَها کُلٌّ فی کِتابٍ مُبین ؛ هیچ جنبنده ای در زمین نیست مگر اینکه روزی او بر خداست! او قرارگاه و محل نقل و انتقالش را می داند؛ همه اینها در کتاب آشکاری ثبت است! (هود/6)
مگر نه اینکه خدای رزاق، به تعبیر سعدی - علیه الرحمه- به همه چیز آگاه است و حتی:«حاجت موری به علم غیب بداند/ در بن چاهی به زیر صخره صما».
و باز مگر نه اینکه:«إِنَّ اللَّهَ هُوَ الرَّزَّاقُ ذُو الْقُوَّةِ الْمَتین »؛ خداوند روزی دهنده و صاحب قوّت و قدرت است (ذاریات/58)»
به تعبیر اهل ادب، آمدن ضمیر فصل در بین دو اسم معرفه، مفید انحصار است. یعنی، تنها و تنها، این خداست که روزی رسان است و قادر بر تامین رزق خلق.
پس چه جای نگرانی؟
تامین رزق، تکلیف خداست!
دنبال نان رفتن، تکلیف ماست و تامین روزی، تکلیف خدا.
می گویم:"تکلیف"، اما زود ملانقطی نشوید و نگویید مگر کسی هم می تواند خدا را مکلف به کاری کند؟
از عبارت "عَلَی اللَّهِ رِزْقُها" چه برداشت می کنید؟ غیر از این است که "علی" معنای وجوب و تکلیف را می رساند؟
آری این حق را خود خدا از باب قاعده لطف، بر خود واجب کرده است نه اینکه کسی از حضرتش طلبکار باشد.
اگر کمی در قرآن فحص و جستجو کنید، نظیر این سخن را در جاهای دیگر قرآن می یابید.از جمله آنجا که می فرماید:کَتَبَ عَلی نَفْسِهِ الرَّحْمَةَ(انعام/12) یا وَ کانَ حَقًّا عَلَیْنا نَصْرُ الْمُؤْمِنِینَ(روم/48).
سگ هم عائله خداست!
همه موجودات جاندار، سر سفره کریمانه رزق خدا نشسته اند حتی سگ و خوکی که نجس العین اند.
استاد جوادی آملی (حفظه الله) در این باره می گوید:«خداوند در آیه 6 سوره هود فرمود «وَمَا مِن دَآبَّةٍ فِی الأَرْضِ إِلاَّ عَلَی اللّهِ رزق ها» همه موجودات روی زمین چه حلال گوشت چه حرام گوشت عائله من هستند و من رزق و روزی آن ها را تأمین می کنم. بنابراین زیاد به کسب و کار خود تکیه نکنید چرا که اگر تقوی داشته باشید من از راه هایی به شما رزق و روزی می دهم که ایمان شما به غیب، توحید و فرا طبیعت بیشتر شود در آیه دوم سوره طلاق فرمود «وَمَن یَتَّقِ اللَّهَ یَجْعَل لَّهُ مَخْرَجًا وَیَرْزُقْهُ مِنْ حَیْثُ لَا یَحْتَسِبُ » اگر کسی باتقوا باشد هرگز در کار نمی ماند و بالاخره برای او برون رفتی وجود دارد. خداوند بر اساس آیه ی قبل به همه روزی می دهد به مؤمن و کافر، به موحد و ملحد اما فرق روزیی که به مؤمن می دهد با کافر همین است، خداوند به کسی که بر سر سفره توحید بنشیند از جایی که او فکر نمی کند و گمانش نمی رود به او روزی می دهد.»