توان ایرانی زور آمریکایی
معصومه رضائیان - اقتصاد کشور سالهاست با شرایط تحریمهای ظالمانه آمریکایی و اروپایی روبهروست و این فشارها هرچند با هدف از کار انداختن دولتها اعمال شده اما نتیجه عکس داده و کشور را مقابل سختیها آبدیدهتر کرده است.
بزرگنمایی و برجسته سازی انتخابات آمریکا حربهای رسانهای برای هدف قرار دادن اقتصاد ایران است. تحریم ملتها سیاست کلی و بالادستی ایالات متحده است و در دولتهای مختلف نیز تغییر چندانی نداشته؛ همانگونه که وضع تحریمهای همه جانبه نزدیک نیم قرن سیاست نخست رؤسای جمهور آمریکا در مواجهه با ملت ایران بوده است.
- خلاف آنچه برخی رسانهها پیرامون نتایج انتخاباتی آمریکا دنبال میکنند، برای ملت ایران فرقی نمیکند رئیس جمهور آینده آمریکا از کدام حزب باشد. چون این مردم چهار سال ریاست جمهوری دونالد ترامپ را تجربه کرده و به خوبی با سیاستهای تهاجمی او آشنا هستند. طبق آمار، دولت آمریکا در زمان ریاست جمهوری ترامپ ۳۶۲ بار فهرست تحریمها علیه ایران را بهروزرسانی کرد.
ترامپ با سیاست فشار حداکثری از برجام خارج شد و تلاش کرد با تحریمهای شدید، فروش نفت ایران را به صفر برساند و علاوه بر آن تحریمهای بانکی و مالی را هم پیگیری کرد. این فشارها اما با روی کار آمدن جوبایدن ادامه داشت. مرکز امنیت جدید آمریکا (CNAS) مستقر در واشنگتن، اخیرا گزارش داده با روی کار آمدن جو بایدن در سال ۲۰۲۱، سیاست تحریمی همچنان به عنوان ابزاری کلیدی در سیاست خارجی ایالات متحده مورد استفاده قرار گرفته و در سال ۲۰۲۳، ایالات متحده بیش از ۲۵۰۰ نام جدید به فهرست تحریمها اضافه کرد که شامل ۱۶۲۱ نهاد و ۸۷۹ فرد میشد. این آمار ۱۰ درصد افزایش نسبت به سال قبل از آن داشت، که نشان از اهمیت استفاده از ابزار تحریم در دولت بایدن دارد.
- بنابراین دولت و ملت ایران عمق سیاستهای دو حزب جمهوریخواه و دموکرات را در دوران ریاست جمهوری ترامپ و بایدن تجربه کردهاند و به نظر میرسد انتخاب مجدد آنان اتفاق عجیبی در پی نخواهد داشت.
موضوعی که فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت نیز درباره آن میگوید: انتخابات ریاست جمهوری آمریکا موضوعی است که به خود مردم آمریکا مربوط است و برای ما هیچ فرقی نمیکند کدامیک از این دو کاندیدا مورد پذیرش مردم آمریکا قرار گرفتند، سیاستهای قبلی را اصلاح کنند و به حاکمیت ملی بقیه کشورها احترام بگذارند و از اقدامهای تنشآفرینی که در طول این سالها شاهد بودیم پرهیز کنند.
- موضوعی که سخنگوی دستگاه دیپلماسی هم برآن تأکید کرده و بیان میکند: ما رفتارهای آمریکا را مدنظر قرار خواهیم داد و بر اساس آن ارزیابی خواهیم کرد. هرچند تاریخچه روابط دو کشور و برخورد آمریکا با ملت ایران نشان داده که چندان تفاوتی بین دولتهای مختلف وجود نداشت و رویکرد ضدایرانی و ضد ملت ایران در دولتهای مختلف آمریکا وجود داشته است.
آنچه تحلیلها به ما میدهد اینکه نظر به سیاستهای خصمانه و امپریالستی آمریکا، هیچ یک از نامزدهای انتخاباتی آمریکا نخواهند توانست اثر مثبتی در روابط دو کشور داشته باشند. تجربه چهار سال ریاستجمهوری جو بایدن نشان داد بهرغم شعارهای انتخاباتی در انتقاد از خروج دونالد ترامپ از برجام و اظهارات علنی سناتورها مبنی بر شکست سیاست فشار حداکثری دولت ترامپ، هیچ گام مثبتی برای بازگشت به برجام و اصلاح این سیاست برداشته نشد.
تجربه جمهوری اسلامی ایران در مواجهه چندین ساله با سیاستهای آمریکایی نشان میدهد رویکرد ایران در ابتکارات تجاری منطقهای و راههای جایگزین برای تجارت و تراکنشهای مالی بدون دخالت ایالات متحده استراتژی حسابشدهای در مواجهه با هرگونه تغییر احتمالی در سیاستهای بینالمللی است.
- کارشناسان تنها راه ایران در مواجهه با سیاستهای خصمانه آمریکا را استراتژی اقتصاد چند وجهی میدانند و معتقدند اولویت دادن به مشارکت با اقتصادهای غیر غربی، سرمایهگذاری در صنایع محلی و بهبود روابط تجاری منطقهای برای تقویت انعطافپذیری اقتصادی ضروری است که مشارکتهای اقتصادی با کشورهای بریکس برای ایجاد حائل در برابر فشارهای احتمالی آمریکا از این قبیل سیاستهاست که جمهوری اسلامی ایران سالهاست برای خنثی سازی تقابلهای آمریکایی در دستور کار دارد.