کارگرآنلاین: رجب طیب اردوغان، نخستوزیر ترکیه، روز گذشته در انتخابات ریاستجمهوری این کشور که برای اولین بار با رأی مستقیم مردم انجام میگرفت، با کسب حدود 53 درصد آراء به عنوان دوازدهمین رئیسجمهور برگزیده شد.
در هفتههای آتی، اردوغان برای آخرین بار ریاست نشستهای حزب حاکم عدالت و توسعه را بر عهده داشته و بر انتخاب رهبر جدید حزب که نخستوزیر بعدی ترکیه خواهد بود، نظارت خواهد کرد. اردوغان در 28 آگوست سوگند ریاستجمهوری را ادا خواهد کرد. بر اساس قانون اساسی، وی باید قبل از اینکه مراسم تحلیف طی کمتر از دو هفته بعد برگزار شود از عضویت حزب عدالت و توسعه و البته دفتر نخستوزیری خارج شود.
حسین اوزای از روزنامه "طرف" و عمر شاهین از روزنامه "رادیکال" طی گزارشهایی پیشبینی خود درباره نخستوزیر بعدی ترکیه را بیان کردند. بر اساس گزارشها، اردوغان تصمیم گرفته است که احمد داوداوغلو را به عنوان نخستوزیر موقت انتخاب کند، اگرچه بسیاری در حزب عدلت و توسعه به دلیل شکستهای بسیار در سیاست خارجی ترکیه با وی مخالف هستند.
روزنامه "تودیزمان" نیز که به مانند دو روزنامه فوق از منتقدین حزب عدالت و توسعه به شمار میرود ضمن ارزیابی تغییراتی که در کابینه آتی بالاخص در وزارتهای کشور و اقتصاد ممکن است رخ دهد، از وزیر خارجه فعلی به عنوان نخستوزیر آتی یاد میکند.
روزنامه "حریت" نیز نوشت که محتملترین سناریو در پایتخت حاکی از این است که احمد داوداوغلو و بینالی ییلدیریم به عنوان نامزدهای پست نخستوزیر مطرح هستند، اگرچه شانس نفر اول بیشتر است. انتظار میرود که ییلدیریم به کاخ چانکایا نقل مکان کرده و در آنجا به عنوان دست راست اردوغان فعالیت کند.
سخنرانی اردوغان در 9 آگوست نشانهای قوی بود. وی آخرین تجمع انتخاباتی خود را در قونیه، زادگاه داوداوغلو، برگزار کرد. در 10 آگوست، صفحات اول چندین روزنامه آکنده از گزارشهایی درباره داوداوغلو بود که اشاره کرده بود از لحاظ روحی آماده پذیرش این شغل است. پیامی که وی در لابلای خطها منتقل میکرد کاملا ساده بود: "اگر نخستوزیر بعدی در هماهنگی با رئیسجمهور اردوغان فعالیت کند، مشکلی بوجود نخواهد آمد."
از دیگر مزیتهای داوداوغلو نسبت به سایرین این است که وی با محدودیت سه دوره نمایندگی - از قوانین داخلی حزب عدالت و توسعه - مواجه نیست و میتواند برای دو دوره دیگر نماینده پارلمان شود. نکته دیگر این است که وی در لحظات حساس و حیاتی وفاداری کامل خود را به اردوغان نشان داده.
علاوه بر این، اگرچه عملکرد وی به عنوان وزیر خارجه مجادلهبرانگیز بوده اما حمایت وی از اردوغان به عنوان یک ایدئولوگ هنوز هم بسیار مهم است بالاخص با توجه به این واقعیت که حزب اکنون باید یک آزمون دیگر را در انتخابات پارلمانی سال آتی از سر بگذراند. اعتقاد بر این است که داوداوغلو ظرفیت لازم برای بسیج طرفداران حزب، حفظ اتحاد و هدایت کابینه به بهترین نحو را دارد.
در این میان البته هنوز هم نام عبدالله گل، رئیسجمهور کنونی، و یکی از بنیانگذاران حزب عدلت و توسعه به چشم میخورد. وی اولین نفری بود که به عنوان گزینه احتمالی جانشینی اردوغان مطرح شد اما بلافاصله اعلام کرد که ترکیه مدل روسی پوتین-مدودف را دنبال نخواهد کرد. با این حال برخی اعضای حزب عدالت و توسعه هنوز هم خواهان پذیرش پست نخستوزیری توسط وی هستند. آنها معتقدند که حزب عدالت و توسعه برای موفقیت در انتخابات ژوئن 2015 به یک رهبری قدرتمند نیاز دارد نه سایهای از اردوغان در مسند ریاست حزب.
با این حال به نظر میرسد که نه عبدالله گل علاقه چندانی به بازگشت به عرصه سیاسی دارد و نه اردوغان مایل است که چهرهای قدرتمند را به عنوان نخستوزیری برگزیند، مسألهای که در صورت اجراء میتواند قدرت بلامنازع وی برای کنترل حزب و دولت را از کاخ ریاستجمهوری سخت کند. با توجه به این امر، داوداوغلو میتواند گزینه بسیار بهتری برای اردوغان باشد زیرا هم ثابت کرده میتواند در هماهنگی با رئیسجمهور فعالیت کند و در عین حال از توان مدیریتی متناسب با شرایط جدید حزب و کشور اداره کند.
منبع:خبرگزاری تسنیم