مسجد قبا؛ از مبارزه با شاه تا پیوند عمیق اجتماعی با مردم

مساجد، حسینیهها و تکایا به عنوان مراکز و پایگاههای دینی و فرهنگی، نقش حساس و تأثیرگذاری در پیروزی انقلاب اسلامی داشتهاند، به گونهای که شبکه مساجد و جلسات مذهبی همانند حلقه واسط میان رهبران انقلاب و مردم انقلابی محسوب میشود.
مساجد علاوه بر ایجاد حرکت و آگاه سازی مردم از ظلم و ستم رژیم ستمشاهی، توانست هستههای اولیه مبارزات انقلابی را نیز شکل دهی و سازماندهی کند، همچنین با بسیج امکانات و نیروهای مردمی، حرکتهای جهادی در راستای رفع نیازها و کمک رسانی به نیازمندان و آسیب دیدگان داشت.
اگر این پایگاههای دینی و مذهبی وجود نداشت، انقلاب اسلامی به موفقیت نمیرسید. یکی از مساجد فعال و اثرگذار در جریان نهضت اسلامی مسجد قبا بود که با مدیریت شهید آیت الله دکتر محمد مفتح، محور جریانات بسیاری در آگاه سازی مردم بود. شخصیتهای بزرگ روحانی و دانشگاهی در این مسجد به ویژه در ایام ماه مبارک رمضان به سخنرانی میپرداختند و به همین دلیل مسجد قبا مورد توجه اقشار روشنفکر و جوانان کشور شده بود.
بر همین اساس به مناسبت چهل و دومین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی، بر آن شدیم تا بخشی از فعالیتها و اقدامات انقلابی این مسجد را در گفتگو با مرتضی میردار، پژوهشگر تاریخ انقلاب اسلامی بررسی کنیم.
مرتضی میردار در گفتگویی گفت: مسجد، هیأت و خطبای دینی و مذهبی از نمادها و مشخصههای بارز انقلاب اسلامی ایران به شمار میروند. نقش مساجد و وعاظ دینی در پیدایش انقلاب اسلامی انکار ناپذیر است، بخصوص در دوره کشمکش مارکسیسم و مذهب که از دین به عنوان افیون تودهها و سبب خمودگی جامعه یاد میشد، حرکتی اجتماعی، سیاسی و دینی با عنوان انقلاب اسلامی در ایران رخ میدهد که سبب ابطال این نظریه میشود.