تخریب خانه استاد مشکاتیان یک روز پس از ثبت ملی!

این بنا به تازگی در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده بود و درحالی که حدود ۹۰ درصد آن تخریب شده بود با حضور مسئولان و دستور مقامات قضایی از ادامه تخریب آن جلوگیری شد. این اقدام موج گسترده‌ای از واکنش‌ها را در فضای مجازی برانگیخت و هنرمندان زیادی به آن واکنش نشان دادند. پیشتر در شهریور سال گذشته و همزمان با دهمین سالروز درگذشت استاد مشکاتیان، خراسان رضوی در گزارشی درباره ضرورت صیانت از این ملک و لزوم توجه به آن هشدار داده بود.

اعتمادی، رئیس میراث فرهنگی نیشابور در گفت‌وگو با خراسان رضوی با اشاره به پرونده منزل استاد مشکاتیان گفت: پرونده ثبتی این خانه اواخر سال ۹۸ به وزارت میراث فرهنگی فرستاده و این موضوع نیز به مالکان ابلاغ شد تا اگر اعتراضی دارند، اعلام کنند. به دلیل شیوع ویروس کرونا یک مقدار در کار وقفه افتاد و مکاتبه کردیم که سریع این ثبت انجام شود چون احساس می‌کردیم ممکن است مالکان بنا را تخریب کنند.

در نهایت در تاریخ ۳۰ اردیبهشت در شورای ثبت وزارت میراث فرهنگی این خانه واجد ارزش ثبت شناخته‌ و به شماره ۱۱۸ ثبت ملی شد؛ البته این ملک ارزش تاریخی و معماری ندارد اما به خاطر شخصیت استاد مشکاتیان و اهمیتی که برای فرهنگ و تاریخ ما دارند، این بنا واجد ارزش ثبت شناخته و ثبت میراث فرهنگی شد و در تاریخ ۱۳ خرداد، یک روز قبل از تخریب وزارتخانه به همه دستگاه‌ها ابلاغ کرده است.

قبل از آن نیز به تمام دستگاه‌های اجرایی نامه زده بودیم که این ملک دارای ارزش است و باید قبل از هر اقدامی با اداره میراث فرهنگی هماهنگ شود. وی گفت: میراث فرهنگی در بحث تملک خانه‌های تاریخی ورود نمی‌کند و بودجه‌ای برای این کار نداریم و در وظایف میراث فرهنگی هم نیست که تملک را انجام دهد، در واقع نظارت و حمایت‌های قانونی را انجام می‌دهد.

شهردار نیشابور نیز گفت: با تکلیف شورای شهر نیشابور، در بودجه سال ۹۹ مبلغ دو میلیارد تومان برای تملک این ملک پیش‌بینی کرده بودیم که با توجه به شرایطی که پیش آمد و بررسی بودجه به دلیل کرونا به سال ۹۹ موکول شد و هنوز مصوب نشده و ما اجازه هزینه‌کرد نداشتیم. علی نجفی افزود: جلسه‌ای هفته پیش با مالکان داشتیم و از آن‌ها خواهش کردم یک هفته صبر کنند تا بودجه مصوب شود تا اقدامات لازم را انجام دهیم ولی بدون توجه به ‌مذاکرات اقدام به تخریب کردند.

وی ادامه داد: برای تخریب ملک‌مجوزی صادر نشده و تنها مجوز جابه‌جایی نخاله توسط سازمان مدیریت پسماند صادر شده و مجوز تخریب منوط به داشتن پروانه ساختمانی و مهندس ناظر است که این موارد نیز رعایت نشده است‌.

عضو شورای شهر نیشابور نیز گفت: این ملک دست ورثه استاد مشکاتیان بوده و سپس آن را فروخته‌اند. هادی ترقی افزود: قبل از فروش ملک، شورا با ورثه و نماینده آن‌ها صحبت کرد تا ملک را به شهرداری واگذار کنند و با امتیاز و ملک‌های جایگزین تهاتر کنند که ورثه فقط پول نقد می‌خواستند و این از توان شهرداری خارج بود، از طرفی ورثه می‌دانستند ملک را به کسی می‌فروشند که در کار ساخت و ساز است. مالک‌ خانه مشکاتیان نیز گفت: سال ۹۷ این ملک را از ورثه استاد مشکاتیان خریداری کردم و ورثه نیز من را می‌شناختند که در کار ساخت و ساز هستم.محمد داراشانی افزود: استعلام شفاهی از میراث گرفتم گفتند مشکل میراث فرهنگی ندارد و ثبت نشده است.

وی ادامه داد: وقتی ملک را خریدم و دنبال پروانه‌های ساختمانی رفتم جلوی کار را گرفتند، من هم به خاطر اسطوره موسیقی ایران و شهرم به این موضوع احترام‌گذاشتم و پس از جلسات دو سال منتظر ماندم تا این ملک را خریداری کنند که اقدامی نشد. وی ادامه داد: به ما گفتند بوم گردی کنید گفتیم ما کارمان چیز دیگری است اگر می‌خواهید ملک‌را می‌فروشیم.

وی اظهار کرد: پس از گذشت دو سال متوجه شدم‌بودجه دو میلیاردی برای این کار در نظر گرفته‌اند در صورتی که من برای خرید این خانه پنج آپارتمان را فروختم و این ملک هم اکنون ۱۰ میلیارد قیمت دارد. وی بیان کرد: به همین دلیل دیدیم‌ بهترین زمان است که ملک را تخریب کنیم لذا آخر وقت ۱۳ خرداد برای مجوز اقدام کردیم و با مجوز از ساعت ۷ صبح ۱۴ خرداد اقدام به خاک برداری کردیم و ساعت ۱۰ صبح با حضور مسئولان مربوط جلوی کار را گرفتند.

وی ادامه داد: به ما ابلاغ نشده بود که خانه ثبت شده است و خبر نداشتیم، حتی دوشنبه هم‌که پیش آقای شهردار رفتیم وی اشاره‌ای به ثبت شدن نکردند و جواب درستی به ما ندادند.