دلایل خمیازه کشیدن
به گزارش کارگرآنلاین، سادهانگاری است که بگوییم علت خمیازه فقط خستگی و سر رفتن حوصله است. در قرن چهارم علت این عمل را روشی برای خروج هوای بد یا همان دیاکسیدکربن از بدن و بهبود رسیدن جریان اکسیژن به مغز میدانستند. از آن زمان تاکنون علم تغییرات و پیشرفتهای گستردهای داشته است، اما همچنان کلید حل برخی ناشناختهها و موضوعات پیدا نشده است. دلایل احتمالی خمیازه کشیدن میتواند ریشه در موارد زیر داشته باشد:
۱. خوابآلودگی
وقتی خسته هستیم، معمولا زیاد خمیازه میکشیم. برخیها معتقدند علت این خمیازهها ایجاد محرکی برای خوابیدن است. هر چند برای این عقیده شواهد علمی خاصی وجود ندارد، اما در بیشتر مواقع هنگام خستگی و خواب آلودگی خمیازهها دست از سرمان برنمیدارند.
۲. بیحوصلگی
در هنگام بی حوصلگی یا زمانی که موقعیتی خستهکننده را تجربه میکنیم، شروع به خمیازه کشیدن میکنیم.
۳. مشاهدهی خمیازه کشیدن شخص دیگر
یک علت خمیازه کشیدن، مشاهدهی شخص دیگری است که خمیازه میکشد. حال علت اینکه شخصِ دیگر چرا خمیازه میکشد، ممکن است یکی از موارد ذکر شده در این مطلب باشد.
۴. دلایل شیمیایی
آندروژنها نیز مانند تستوسترون، اکسیتوسین (یکی از انواع هورمون شادی) و برخی از داروها از قبیل پروزاک یا همان فلوکستین و سایر داروهای ضد افسردگی میتوانند موجب افزایش بسامد خمیازه کشیدن شوند. نظریههایی نیز مبنیبر چرایی خمیازه کشیدن مطرح شده است که شواهد علمی دقیقی آنها را حمایت و تأیید نمیکنند. در هر حال صحبت از آنها خالی از لطف نخواهد بود.
۵. مکانیزم حفاظت از گوش
یکی از دلایل خمیازه، تنظیم و ایجاد تعادل میان فشار هوای درون و بیرون گوش است و این کار از طریق باز شدن شیپور استاش درون گوش انجام میشود. بهنظر نمیرسد که این روش چندان کامل و دقیق باشد. البته ایجاد تعادل فشار هوا میان گوش داخلی و هوای بیرون از آن به روشهای دیگری مانند جویدن آدامس یا نوشیدن مایعات بهتر انجام میشود.
۶. تنظیم دمای مغز
بعضی از مشاهدات نشان میدهد که قرار دادن کیسهی یخ یا آب گرم روی پیشانی میتواند بر احتمال خمیازه کشیدن تأثیر بگذارد. کیسه یخ با افزایش انگیختگی و تحریک مغز مانع از افزایش تعداد خمیازهها میشود و آب گرم دقیقا عکس آن عمل میکند. ساعت بیولوژیک بدن نیز در خمیازه کشیدن نقش دارد.
۷. واکنش به کاهش اکسیژن
عقیده دیگری نیز درباره خمیازه کشیدن وجود دارد. براساس این باور، وقتی میزان اکسیژن بدن کم میشود و کربندیاکسید افزایش مییابد، به خمیازه کشیدن نیاز پیدا میکنیم. البته هیچ اثبات علمی برای این موضوع وجود ندارد.
نکته مهم درباره خمیازه کشیدن این است که کاملا غیرارادی صورت میگیرد و نوعی واکنش ناخودآگاه است و بهطور خودخواسته قادر به انجام آن نیستیم؛ درست مانند پریدن پا زمانیکه برای بررسی رفلاکس عصبی، به ناحیهی زانو، ضربه وارد میشود.
منبع: بهداشت نیوز