به گزارش کارگرآنلاین قرآن کریم مشتمل بر معانی دقیق، تعالیم و حکمت‌هایی والا درباره حقیقت خلقت و اسرار هستی است که عمده مردم در عصر رسالت، از درک آن ناتوان بودند. از این رو، پیامبر اکرم (ص) و پس از ایشان، مفسران به تبیین و شرح جزئیات آیات قرآن کریم پرداختند. به همین منظور، ما نیز با هدف آشنایی بیشتر با آیات الهی، هر روز به چند آیه از کلام الله با استناد به تفاسیر معتبر مفسران قرآن کریم می‌پردازیم.

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ

به نام خداوند رحمتگر مهربان

أَلَمْ تَرَ إِلَى الَّذِینَ قِیلَ لَهُمْ کُفُّوا أَیْدِیَکُمْ وَأَقِیمُوا الصَّلَاةَ وَآتُوا الزَّکَاةَ فَلَمَّا کُتِبَ عَلَیْهِمُ الْقِتَالُ إِذَا فَرِیقٌ مِنْهُمْ یَخْشَوْنَ النَّاسَ کَخَشْیَةِ اللَّهِ أَوْ أَشَدَّ خَشْیَةً ۚ وَقَالُوا رَبَّنَا لِمَ کَتَبْتَ عَلَیْنَا الْقِتَالَ لَوْلَا أَخَّرْتَنَا إِلَىٰ أَجَلٍ قَرِیبٍ ۗ قُلْ مَتَاعُ الدُّنْیَا قَلِیلٌ وَالْآخِرَةُ خَیْرٌ لِمَنِ اتَّقَىٰ وَلَا تُظْلَمُونَ فَتِیلًا

آیا نمی‌نگری به حال مردمی که (گفتند: به ما اجازه جنگ ده و) به آن‌ها گفته شد: اکنون از جنگ خودداری کرده، به نماز و زکات قیام کنید؛ پس آن‌گاه که بر آن‌ها حکم جهاد آمد در آن هنگام گروهی از آنان به همان اندازه که باید از خدا ترسند یا بیش از آن، از مردم ترسیدند و گفتند:‌ای خدا، چرا بر ما حکم جنگ را فرض کردی؟ چرا عمر ما را تا اجل نزدیک طبیعی به تأخیر نیفکندی؟ بگو: زندگانی دنیا متاعی اندک است و جهان آخرت برای هر کس که خداترس باشد بهتر از دنیاست، و (در آنجا) کمترین ستمی به شما نخواهد شد.

تفسیر آیه ۷۷ سوره نساء
مسلمانان صدر اسلام در دوران سخت مکّه، از پیامبر اسلام اجازه جنگ با مشرکان را می‌خواستند و می‌گفتند:پیش از اسلام عزیز بودیم، اینک به خاطر اسلام گرفتار فشاریم، بگذار بجنگیم تا عزّت خود را به دست آوریم. پیامبر (ص) که آن هنگام مأمور به جنگ نبود، اجازه نمی‌داد، ولی پس از هجرت که فرمان جهاد آمد، جمعی از همان جهاد طلبان، دست به اعتراض و بهانه جویی زدند و کفّار مکّه را بزرگ شمرده و از آنان به شدّت می‌ترسیدند.

«خَشْیَهِ» به ترسی گفته می‌شود که برخاسته از عظمت و بزرگ دانستن طرف مقابل باشد. امام صادق (ع) فرمود:مراد از «کُفُّوا أَیْدِیَکُمْ»، «کفّوا السنتکم» است، گویا شعار‌های توخالی می‌دادند که آیه نازل شد، دست بردارید. آری، رهبر معصوم گاهی مثل امام حسن (ع) فرمان آتش بس می‌دهد و گاهی مانند امام حسین علیه السلام جنگ و شهادت را لازم می‌داند.

در روایات متعددی می‌خوانیم که مراد از اجل قریب که مردم تقاضای تأخیر جهاد را تا آن زمان دارند، قیام حضرت مهدی (عج) است. یعنی افرادی می‌گویند:تا زمان قیام امام زمان (عج) نباید حکم قتال بیاید.

پیام‌های آیه ۷۷ سوره نساء

۱-توجّه به تاریخ، سازنده است. «أَ لَمْ تَرَ»
۲-در آغاز هر انقلابی، تحمل مشکلات و سعه صدر لازم است. «کُفُّوا أَیْدِیَکُمْ»
۳-باید احساسات زودرس و شعار‌های توخالی را کنترل کرد. «کُفُّوا أَیْدِیَکُمْ»
۴-دستور‌های خداوند، طبق مصالح واقعی است، نه تقاضای مردم. «کُفُّوا أَیْدِیَکُمْ» (با توجّه به شأن نزول)
۵-همیشه و همه جا شمشیر کارساز نیست. در شرایط بحرانی و عدم آمادگی، نباید بهانه به دشمن قوی پنجه داد. «کُفُّوا أَیْدِیَکُمْ»
۶-از رسول خدا و فرمان خدا جلو نیفتید و در امور دینی، اظهار سلیقه شخصی نکنید. «کُفُّوا أَیْدِیَکُمْ»
۷-با نماز که یاد خداست، آرامش درونی کسب کنید و با زکات، خلا‌های اقتصادی را پر کنید. «أَقِیمُوا الصَّلاهَ وَ آتُوا الزَّکاهَ»
۸-مسائل عبادی اسلام با مسائل اقتصادی آن بهم پیوسته است. «الصَّلاهَ، اَلزَّکاهَ»
۹-در میان عبادات، نماز و زکات جایگاه ویژه دارد. «أَقِیمُوا الصَّلاهَ وَ آتُوا الزَّکاهَ»
۱۰-نماز بر زکات مقدّم است. (هر کجا نامی از این دو است، اوّل نام نماز است)
۱۱-فرمان نماز وزکات قبل از جهاد صادر وتشریع شده است. «کُفُّوا أَیْدِیَکُمْ وَ أَقِیمُوا الصَّلاهَ »
۱۲-خودسازی، مقدّم بر جامعه سازی است، آنکه اهل نماز و زکات نباشد، اهل اخلاص و ایثار نخواهد بود. «أَقِیمُوا الصَّلاهَ وَ آتُوا الزَّکاهَ»
۱۳-آنان که زود داغ می‌شوند، زود هم سرد می‌شوند. آری هر داغی، سرد می‌شود، ولی هیچ پخته‌ای خام نمی‌شود. «کُفُّوا أَیْدِیَکُمْ ... فَلَمّا کُتِبَ ... لِمَ کَتَبْتَ»
۱۴-انقلابی بودن مهم نیست، انقلابی ماندن مهم است. گاهی از شعار تا عمل فاصله زیاد است. «فَلَمّا کُتِبَ ... إِذا فَرِیقٌ مِنْهُمْ یَخْشَوْنَ»
۱۵-فرمان جهاد، وسیله آزمایش مردم است. «کُتِبَ ... اَلْقِتالُ ... فَرِیقٌ مِنْهُمْ یَخْشَوْنَ»
۱۶-سرچشمه اعتراض به فرمان جهاد، ترس است. «یَخْشَوْنَ ... لِمَ کَتَبْتَ»
۱۷-عامل مهم ترک جبهه و جهاد، دلبستگی‌های دنیوی است. «لَوْ لا أَخَّرْتَنا إِلی أَجَلٍ»
۱۸-به فرمان‌های خدا و زمان صدور آن‌ها اعتراض نکنید. در برابر امر الهی، محاسبات زمانی و مکانی خود را کنار بگذارید. «لَوْ لا أَخَّرْتَنا إِلی أَجَلٍ قَرِیبٍ»
۱۹-اعتراض به فرمان خدا، نشانه‌ی بی تقوایی است. «لِمَ کَتَبْتَ ... خَیْرٌ لِمَنِ اتَّقی»
۲۰-اگر چشم اندازتان را وسیعتر از این جهان مادّی قرار دهید، به متاع اندک دنیا دلبسته نمی‌شوید. «وَ الْآخِرَهُ خَیْرٌ»
۲۱-کامیابان آخرت، تنها اهل تقوایند. «خَیْرٌ لِمَنِ اتَّقی»