عوارض مصرف نادرست استامینوفن بر بدن
استامینوفن دارویی است که استفاده از آن در میان مردم به دلیل اینکه بدون نسخه پزشک به فروش میرسد رایج شده است و مثل نقل و نبات توسط مردم مورد استفاده قرار میگیرد . استامینوفن تبدیل به یکی از داروهایی شده که بسیاری از افراد برای استفاده از آن هیچ ترسی به دل راه نمیدهند و با کوچکترین احساس دردی مثل نقل و نبات این قرص را استفاده میکنند.
بسیاری از افراد عادت دارند تا هر مشکلی در بدنشان ایجاد می شود، سریعا بدون دستور پزشک، دارو مصرف کنند بدون این که توجهی به عوارض آن داشته باشند. تعداد پزشکان و داروخانه ها روز به روز بیشتر و بیشتر میشود و در کنار همه این تغییرات، مصرف دارو به ویژه به شکل خودسرانه افزایش پیدا کرده و مشکلی به نام سوءمصرف دارو مطرح است.
یکی از داروهایی که به راحتی می توان از داروخانه آن را تهیه کرد، استامینوفن است. بسیاری از افراد تصور می کنند که استامینوفن، هیچ ضرری برای بدن ندارد، در حالی که این دارو علاوه بر محاسنی که دارد، می تواند عوارضی را نیز در پی داشته باشد.
عوارض مصرف بی رویه استامینوفن
همه رقم موجود است
استامینوفن دارویی است که با اشکال مختلف، تولید و به فروش می رسد. این دارو به صورت قرص، شیاف، شربت و قطره، در بازار موجود است. استامینوفن با دوزهای مختلف 325 میلی گرم، 500 میلی گرم و قرص جویدنی 80 میلی گرم تولید می شود و معمولا بسیاری از افراد، استامینوفن را به صورت قرص مصرف می کنند و شربت نیز بیشتر برای کودکان کاربرد دارد.
محدودیت برای مصرف
بسیاری از افراد بر این باورند که استامینوفن داروی بی خطری به حساب می آید، ولی این دارو عوارض زیادی می تواند داشته باشد، به همین دلیل قوانین محدودکننده زیادی برای فروش این دارو در سراسر جهان، ایجاد شده است. برای مثال، در کشورهایی مانند ایالات متحده آمریکا و کانادا، اجازه فروش این قرص بیش از 24 عدد به صورت یکجا (به یک فرد) وجود ندارد. همچنین در این کشورها، اجازه استفاده از استامینوفن در داروهای سرماخوردگی، با دوز بیشتر از 325 میلی گرم، وجود ندارد.
به چه کار می آید؟
استامینوفن در واقع یک داروی ضددرد و ضد تب محسوب می شود که از آن برای برطرف کردن دردهای خفیف مانند سردرد، کمردرد، دندان درد و به عنوان تب بر استفاده می شود. البته مصرف خودسرانه و بیش از اندازه این دارو، منطقی به نظر نمی رسد.
عوارض را جدی بگیرید
هر دارویی علاوه بر مزایا و کاربردهایی که دارد، می تواند برای بدن مشکلاتی را نیز ایجاد کند. استامینوفن هم از این امر مستثنا نیست. این دارو در مقایسه با داروهای دیگر، کم خطرتر است اما می تواند عوارضی نیز به همراه داشته باشد. ایجاد ضایعات پوستی و مخاطی حساسیتی، اگزما، کهیر و حتی ضایعات پوستی تب دار، برخی از عوارض مصرف استامینوفن محسوب می شود. مصرف بی رویه آن، بویژه در دوزهای بالا، می تواند عوارض جدی مانند آسیب کبدی، آسیب کلیوی و اغما در اثر افت قندخون را به وجود آورد. گاهی مصرف بی رویه و نادرست استامینوفن می تواند مسمومیت کبدی و کلیوی را ایجاد کند و فرد را تا کام مرگ نیز ببرد. ایجاد مشکلات خونی، در اثر مصرف نادرست استامینوفن نیز ممکن است ایجاد شود که البته این مورد، بسیار نادر محسوب است.
کم مصرف کنید
مصرف مجاز استامینوفن برای بزرگسالان، حدود 350 تا 500 میلی گرم است و این دسته از افراد باید استامینوفن را در فواصلی بین 4 تا 6 ساعت یک بار استفاده کنند و رعایت نکردن دوز یا فواصل بین دارو، می تواند مشکلاتی را برای بدن ایجاد کند. همچنین از این دارو برای کودکان می توان به مقدار 10 تا 15 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم از وزن بدن کودک استفاده کرد، فواصل مصرف دارو نیز باید بین 4 تا 6 ساعت یک بار باشد. دوز مصرف استامینوفن در بزرگسالان نیز می تواند با توجه به وزن افراد، متغیر باشد و از 325 تا هزار میلی گرم، متفاوت خواهد بود اما نباید این مساله را از یاد برد که مصرف روزانه استامینوفن، نباید از 4000 میلی گرم در روز برای بزرگسالان بیشتر شود. معمولا مصرف هزار میلی گرم در روز با توجه به نیاز بیمار، منطقی به نظر می رسد و عوارض کمتری را به دنبال خواهد داشت.
دوز هربار مصرف استامینوفن در کودکان نیز از 40 تا 480 میلی گرم متغیر است که این مساله به سن و وزن کودک بستگی مستقیم دارد. به همین دلیل برای تعیین دوز در هر سنی، باید حتما از پزشک کمک گرفت. یکی دیگر از نکاتی که برخی افراد به آن توجه کافی ندارند، نوشیدن آب همراه با قرص است. زمان مصرف قرص، باید حتما به میزان کافی، آب نوشید چون مخاط مری، نازک است و این احتمال وجود دارد که در اثر خوردن قرص بدون آب، دچار آسیب شود. علاوه بر این، اگر قرص بدون آب خورده شود، در معده بخوبی حل نخواهد شد و احتمال آسیب به کلیه و کبد، در چنین شرایطی، وجود دارد.
برای مصرف قرص استامینوفن، باید حتما یک لیوان بزرگ آب نوشیده شود و در صورت انجام ندادن این کار، باید عواقب آن را نیز مدنظر قرار داد. استامینوفن یا هر داروی دیگری، باید با توجه به نیاز بدن و با دستور پزشک مصرف شود، ضمن این که سرکوب درد به صورت خودسرانه با دارو مانع تشخیص و درمان آن می شود.
اما و اگرهای مصرف
فروش قرص استامینوفن، بدون نسخه پزشک، ممنوعیتی ندارد اما بهتر است این دارو زیر نظر پزشک مصرف شود چون تاثیری در درمان ندارد و تنها می تواند در تسکین درد، موثر باشد. گاهی مصرف خودسرانه استامینوفن می تواند حسابی دردسرساز شود، برای مثال، اگر فرد دچار یک درد کشنده مثل آپاندیس شده باشد، با مصرف این دارو، علائم اولیه آن را مخفی و به نوعی مقدمات مرگ خود را فراهم می کند.
یکی دیگر از مواردی که نباید در آن از استامینوفن استفاده کرد، بالا بودن فشارخون است. بسیاری از افراد زمانی که دچار سردرد می شوند، اقدام به مصرف استامینوفن می کنند در حالی که شاید سردرد به وجود آمده ناشی از بالا رفتن فشارخون باشد. علاوه بر این اگر فردی به استامینوفن حساسیت داشته یا به نارسایی کبدی مبتلا باشد، از مصرف آن باید بپرهیزد. یکی از انواع استامینوفن، استامینوفن کدئین است که مصرف آن نیز دردسرهای مخصوص به خودش را دارد. کدئین به این دلیل به استامینوفن اضافه شده که بتواند درد را بیشتر تسکین بدهد.
کدئین در واقع یک داروی مخدر محسوب می شود و مصرف خودسرانه آن به صورت مداوم می تواند باعث اعتیاد در بیمار شود به همین دلیل استامینوفن کدئین باید حتما زیر نظر پزشک مصرف شود. اگر فردی به صورت مداوم از استامینوفن کدئین استفاده کند، بدن او به دوز پایین عادت خواهد کرد و به همین دلیل سراغ دوزهای بالاتری خواهد رفت و در چنین شرایطی، وابستگی به دارو تشدید خواهد شد و باید برای درمان این مشکل از روانپزشک کمک گرفت.