جایگاه والای زن در قرآن
بررسی جایگاه زن در قرآن

به گزارش کارگرآنلاین یکی از موضوعات و مباحثی که از دیرباز مورد استفاده شبهه افکنان قرار داشته، مسئله حقوق زنان در آیین اسلام بوده است. مباحث مختلف حقوق زنان و زیر سؤال بردن جایگاه زنان در این آیین، موضوعی است که همواره مستمسک دست شبهه افکنان برای تخریب مکتب اسلام بوده است. ماهیت و محتوای بسیاری از این شبهات این است که اسلام برای جامعه زنان ارزش و جایگاهی قائل نبوده و تمام نگاه این آیین به قاطبه مردان بوده است. در این نوشتار به دنبال واکاوی جایگاه زنان در آیین مقدس اسلام هستیم.
1-خدا کرامت را بدون تفاوت برای زن و مرد قائل شده است:
برخلاف تبلیغات و سیاه نمایی هایی که شبهه افکنان در خصوص جایگاه زنان در اسلام تبلیغ میکنند. این آیین برای این قشر از جامعه انسانی، بدون هیچ تفاوتی با جنس مرد ارزش و امتیاز قائل است. برای نمونه خدای متعال در قرآن کریم وقتی در مقام بیان کرامت انسان آیهای را بیان میکند، بدون هیچ تفاوتی در جنسیت افراد و با آوردن لفظ عام «بَنی آدَمَ» زن و مرد را صاحب کرامت معرفی میفرماید: «[اسراء/77] و هر آینه فرزندان آدم را گرامى داشتیم.» طبرسی در جوامع الجامع ذیل این آیه شریف این چنین بیان میدارد: «آثار گرامى داشتن خداوند بنى آدم را این است که به آنان عقل و خرد داده تا بیندیشند و نیروى تشخیص خوب از بد را عنایت فرموده، و به صورت زیبا و اندام موزون آنها را خلق کرده و تدبیر امر معاش و معاد به آنان ارزانى فرموده، و ایشان را بر تمام آنچه در زمین قرار دارد تسلّط داده و همه موجودات زنده را مسخّرشان ساخته است».
2-در این آیین جنسیت ملاک نیست.
یکی دیگر از آیاتی که گویای عدم تبعیض بین جنسیت زن و مرد است آیه13 سوره مبارکه حجرات است، خدای متعال در این آیه شریف به صراحت بیان میدارد که ملاک برتری و جایگاه داشتن نزد خدای متعال چیزی فراتر از جنسیت افراد است. «[حجرات/13] اى مردم! ما شما را از یک مرد و زن آفریدیم و شما را تیرهها و قبیلهها قرار دادیم تا یکدیگر را بشناسید(اینها ملاک امتیاز نیست،) گرامىترین شما نزد خداوند با تقواترین شماست خداوند دانا و آگاه است!.» اگر در این آیین مرد با ارزش تر از زن بود، هیچگاه خدای متعال ملاک ارزش گذاری افراد را تقوای الهی معرفی نمیکرد. بلکه به طور مشخص جامعه مردان را گروه برتر معرفی میکرد.
علامه طباطبایی در المیزان ذیل این آیه شریف این چنین بیان میدارد:
«مردم از این جهت که مردمند همه با هم برابرند، و هیچ اختلاف و فضیلتى در بین آنان نیست، و کسى بر دیگرى برترى ندارد، و اختلافى که در خلقت آنان دیده مى شود که شعبه شعبه و قبیله قبیله هستند تنها به این منظور در بین آنان به وجود آمده که یکدیگر را بشناسند، آن مزیتى که مزیت حقیقى است و آدمى را بالا مىبرد، و به سعادت حقیقیش که همان زندگى طیبه و ابدى در جوار رحمت پروردگار است مى رساند، عبارت است از تقوى و پرواى از خدا.»
3- هویت انسانی واحد بین زن و مرد:
خدای متعال در آیاتی از قرآن کریم از معارفی پرده بر میدارد که گویای خلقت واحد زن و مرد از جنس واحد است. که هیچ گونه تفاوتی با یکدیگر ندارند، و هیچ یک امتیازی بر دیگر ندارند. باری تعالی در قرآن کریم میفرماید: «[نساء/1] اى مردم، از پروردگارتان که شما را از «نفس واحدى» آفرید و جفتش را [نیز] از او آفرید، و از آن دو، مردان و زنان بسیارى پراکنده کرد، پروا دارید و از خدایى که به [نامِ] او از همدیگر درخواست مىکنید پروا کنید و زنهار از خویشاوندان مَبُرید، که خدا همواره بر شما نگهبان است.»
علامه طباطبایی در ذیل این آیه شریف مقصود از «نَفْسٍ واحِدَةٍ» را این چنین روشن میکند: «و از ظاهر سیاق بر میآید که مراد از" نَفْسٍ واحِدَةٍ" آدم (علیه السلام) و مراد از"زَوْجَها" حوا باشد که پدر و مادر نسل انسان است که ما نیز از آن نسل هستیم و بطورى که از ظاهر قرآن کریم بر میآید همه افراد نوع انسان به این دو تن منتهى میشوند»
سخن نهایی: با توجه به آیات که در این نوشتار کوتاه بیان شد و با عنایت به بیان مفسران قرآن کریم روشن شد که در آیات قرآن کریم برتری و فضیلتی برای جنس مرد و نقص و بی ارزشی برای زن ذکر نشده است.