بهترین روش ها برای کنترل خشم

به گزارش کارگر آنلاین یازدهمین پیشوای شیعیان، حضرت امام حسن عسکری(علیه السلام) «در سال 232 (ه.ق) چشم به جهان گشود. مدت امامت آن حضرت؛ شش سال و عمر شریفش 28 سال بود. در سال 260 (ه.ق)، روز هشتم ربیع الاول خبر شهادت امام حسن عسکری (علیه السلام)» در شهر سامرا زبان به زبان پیچید تا به احترام آن حضرت بازارها تعطیل شود و مردم شهر گریان و شتابان به سوی خانه فرزند پیامبر عشق و رحمت(صل الله علیه و آله و سلم) حرکت و به عزاداری مشغول شوند. از مشهورترین القاب امام حسن عسکری(علیه السلام) نقی، زکی است. کنیه آن حضرت ابومحمد است. در این نوشتار کوتاه برآنیم با توجه به شهادت یازدهمین خورشید عشق و ولایت، با اشاره به یکی از سخنان گهربار آن حضرت درباره خشم، به بررسی آن بپردازیم. امام حسن عسکری(علیه السلام) در سخن گهربار خود بیان می‌کند«خشم کلید هر بدی است.»

رمزگشایی از خشم
از خشم، می‌توان به عنوان یک حالت غیرطبیعی یاد کرد. روان‌شناسان، اعتقاد دارند «خشم، یک احساس و هیجان بد و منفی است؛ ولی با وجود بد و منفی بودن به دلیل واقعی بودن مثل تب یا درد گاهی به ما در جهت ایجاد تغییرات لازم و یا درباره‌ی اتفاقی که افتاده یا خواهد افتاد هشدار می‌دهد.»بررسی‌های فردی و اجتماعی نشان می‌دهد که چقدر افراد مختلف به خاطر یک لحظه خشم، خود و دیگران را به مصیبتی بزرگ گرفتار کرده اند که عوارض شوم آن هیچ گاه قابل جبران نبوده است. امام خمینی(رحمة الله علیه) علت این موضوع را منحرف شدن عقل می‌دانند و می‌فرمایند: «وقتی این حرکت سخت شود، آتش غضب را فروزان کرده و شریان ‌ها و دماغ از یک دود تاریک مضطربی پُر می شود که به واسطۀ آن عقل منحرف شده و از ادراک و رویّه باز خواهد ماند.»به همین خاطر خاندان وحی و نبوت بارها بیان کردند از خشم دوری کنیم. « از خشم بپرهیزید.»

شش روش برای کنترل خشم
بهترین راه درمان خشم و عصبانیت، پیشگیری است. یعنی انسان کاری کند و خود را در فضای قرار دهد که با پشتوانه باورهای دینی و رعایت دستورهای اخلاقی به زندگی خود آرامش ببخشد. پیامبر عشق و رحمت، بهترین انسان را کسی می‌داند که دیر خشمگین شود و زود راضی شود: « بدانید که بهترین انسان‌ها کسانی هستند که دیر به خشم آیند و زود راضی شوند.»
برای کنترل و از بین بردن خشم دستور العمل‌های ذکر شده است که در این جا به آن اشاره خواهیم کرد تا طبق فرمایش گهربار امام حسن عسکری(علیه السلام) از کلید بدی‌ها دوری کنیم؛

1-در هنگام خشمگین شدن وضو بگیرید؛ پیامبر عشق و رحمت(صل الله علیه و آله و سلم) یکی از راه‌های کنترل خشم، گرفتن وضو می‌داند و می‌فرمایند: « خشم از شیطان و شیطان از آتش آفریده شده است و آتش با آب خاموش می‌شود، پس هرگاه یکی از شما به خشم آمد، وضو بگیرد.»

2-در هنگام خشمگین شدن غسل کنید؛«وقتی یکی از شما خشمگین شود، غسل نماید.» طبق حدیث فوق یکی از راه‌های غلبه بر خشم و فروکش کردن آن، انجام غسل است. به همین خاطر در صورتی که شرایط انجام غسل برای انسان مهیا باشد، می‌تواند طبق این حدیث عمل کند. طبق تحقیقاتی که امروزه توسط بعضی از محققین صورت گرفته آب اثرات آرامش بخشی دارد.

3-ترک صحنه و رفتن به مکانی دیگر؛ یکی از بهترین راه‌ها برای کنترل خشم، ترک صحنه و رفتن به مکان دیگر است تا انسان به حالت عادی برگردد.

4-ذکر و یاد خداوند متعال؛ «[رعد/28] آگاه باشید، تنها با یاد خدا دلها آرامش می‏‌یابد.» طبق این آیه قرآنی انسان با ذکر و یاد خداوند متعال به آرامش می‌رسد، و این آرامش یکی از مهمترین عناصری است که می تواند خود مانع رفتار خشونت بار باشد. هنگامی که بنا به هر دلیلی خشمگین می‌شویم بهترین کار عمل به این دستور الهی است، وقتی دل با یاد خدا دل آرام گیرد، می تواند در لحظه های حساس زندگی بهترین تصمیم را اتخاذ کند.

5-مصافحه و روبوسی؛ امام عشق و عرفان(رحمة الله علیه) بیان می‌کنند«هر کس بر خویشاوندان خویش غضب کرد، نزد او رود و خود را به او نزدیک نماید و به جهت صله رحم با او مصافحه و روبوسی نماید. این کار باعث آرامش روح و روان انسان خشمگین و همۀ انسان‌‌ها می‌شود.»

6-چشم پوشی و نادیده گرفتن اشتباهات دیگران؛ « [شوری/37] و کسانی که از گناهان بزرگ و زشتکاری‌ها خود را به دور می‏ دارند و چون به خشم درمی‏ آیند درمی گذرند.» انسان با چشم پوشی و گذشت از خطاهای دیگران می‌تواند از خشمگین شدن جلوگیری کند و خود به آرامش برسد.

کلام آخر
خشم، یکی از عکس العمل‌های طبیعی انسان است، اما هنگامی که خشم از کنترل شخص خارج شود و چهره‌ای مخرب به خود گیرد مشکلاتی را در محیط کار، روابط خصوصی و کیفیت کلی زندگی انسان به وجود می آورد. بهترین روش برای مدیریت و کنترل خشم عمل کردن به دستورات قرآنی خاندان وحی و نبوت است.