گناهانِ زود کیفر را بشناسید
به گزارش کارگرآنلاین گناهان دارای اقسام گوناگون است. از یک نظر گناهان را به گناه کبیره و صغیره و از نظر دیگر آنها را به گناهان زود حساب و دیر حساب تقسیم میکنند. مراد از زود حساب یعنی در همین دنیا به حساب آنها رسیدگی شده و مجازاتی در همین دنیا نصیب اشخاص گناهکار میشود؛ اما گناهان دیر حساب گناهانی است که مجازات آنها به آخرت موکول شده و تاخیر در مجازات رخ میدهد.
البته اصطلاح دیگری برای همین گناهان است که به گناهان با عذاب استیصال و غیراستیصال از آنها یاد میشود؛ زیرا برخی از گناهان است که خداوند عذابی را میفرستد که ریشه گناهکار را میکند و میسوزاند و دیگر اجازه بقا به او در دنیا نمیدهد که به آن عذاب استیصال گفته میشود یعنی عذابی که از اصل و ریشه بر میکند. اما برخی از گناهان است که موجب ریشه کنی نمیشود و عذاب در آخرت تحقق مییابد.
خداوند در قرآن از گناه نوع دوم (غیر استیصال) با عنوان امهال یا استدراج یاد کرده است؛ یعنی گناهانی که موجب استیصال نمیشود، بلکه به شخص مهلت داده میشود تا درجه درجه وضعیت خود را بدتر کند و از همین رو نه تنها ابزارهای دنیوی از دست وی گرفته نمیشود بلکه همه نوع امکانات به وی داده میشود که حقیقت باطنی خود را بطور کامل آشکار سازد. از این حالت گناهکار به حالت امهال و استدراج یاد میشود.
پس باید گفت که استیصال به معنای ریشه کنی گناهکار و امهال یا استدراج به معنای مهلت دهی و امکانات بخشی به گناهکار، دو نوع برخورد با گناهکار است که براساس نوع گناه انجام میگیرد.
پس یکی از تقسیم بندیهای گناه، تقسیم آن به گناه استیصال و گناه امهال یا استدراج است. عذاب استیصال بدون مهلت دادن به کسی نازل میشود که این عذاب در مورد افراد غیرقابل اصلاح صورت میگیرد و هدف از نزول آن ، این است که به حکم فرمان خداوندی آن گناهکارباید ریشه کن شود. یکی از گرو ههایی که مستحقّ این عذاب میباشند، کسانی هستند که نعمات الهی را ناسپاسی کرده و در راهی که او فرمان داده مصرف نمیکنند .(نگاه کنید: تفسیر نمونه، ج14 ،ص288 و ج17، ص159)
تمام اقوامی که به سبب مخالفت با پیامبران دچار عذابهای الهی شدند، گرفتارعذابهای استیصال شدند. از مهمترین خصوصیت این دسته از گناهان این است که خشم خداوند را در دنیا موجب شده و خداوند بدون هیچ مهلتی این گناهکاران را در همین دنیا مجازات میکند. اما عذابهای استدراج برای گناهانی است که مجازات آنها به آخرت موکول شده است.
علامه طباطبایی درباره سنت استدراج در ذیل آیه 182 سوره اعراف: وَ الَّذینَ کَذَّبُوا بِآیاتِنا سَنَسْتَدْرِجُهُمْ مِنْ حَیْثُ لا یَعْلَمُونَ» میفرماید: «استدراج در لغت به معنای این است که کسی در صدد برآید پله پله و به تدریج از مکانی یا مقامی بالا رود یا پایین آید و یا نسبت به آن نزدیک شود. لکن در این آیه قرینه مقام دلالت دارد بر اینکه منظور نزدیک شدن به هلاکت است یا در دنیا و یا در آخرت. و اینکه استدراج را مقید کرد به راهی که خود آنان نفهمند، برای این است که بفهماند این نزدیک کردن، آشکارا نیست، بلکه در همان سرگرمی به تمتع از مظاهر زندگی مادی مخفی است، در نتیجه ایشان با زیاده روی در معصیت پیوسته به سوی هلاکت نزدیک میشوند، پس میتوان گفت : استدراج تجدید نعمتی بعد از نعمت دیگری است تا بدین وسیله التذاذ به آن نعمتها ایشان را از توجه به وبال کارهایشان غافل بسازد.» (ترجمه تفسیر المیزان، علامه طباطبایی، ج 8، ص 454)