دعا در دلِ شب مستجاب است

به گزارش کارگرآنلاین آیت الله حاج آقا مجتبی تهرانی فرموده اند: ما در روایات و معارفمان، هم نسبت به شب و هم نسبت به روز مطالبی داریم که یک زمان خاص را برای دعا مشخص می‌کنند. یعنی در شب بر یک ساعت خاص و یک ظرف خاص و در روز هم بر یک زمان خاص، برای دعا کردن تأکید شده است.

تأثیر زمان و مکان بر دعا

این‌طور است که ساعت و لحظه‌ای که بر انسان می‌گذرد، در ظرف آن زمان قرار می‌گیرد.  ما یک بحث در رابطه با زمان‌های خاص داریم که مربوط به ساعات شبانه‌روز است و یک بحث هم مربوط به اوقات خاصی است، مثل شب‌های خاص، روزهای خاص،‌ تا می‌رسد به ماه‌های خاص، مثل ماه مبارک رمضان. بحث این است که این زمان‌های خاص، به طور کلّی اثر دارد و اگر انسان در آن زمان خاص دعا کند، این زمان بر اجابت دعایش تأثیر می‌گذارد.

تأثیر دعا در شب

حالا من زمان‌های خاص را از بحث شبانه‌روز شروع می‌کنم. ما در روایات و معارفمان، هم نسبت به شب و هم نسبت به روز مطالبی داریم که یک زمان خاص را برای دعا مشخص می‌کنند. یعنی در شب بر یک ساعت خاص و یک ظرف خاص و در روز هم بر یک زمان خاص، برای دعا کردن تأکید شده است. در باب شب چند دسته روایت وجود دارد که یک دسته از این روایات به طور کلّی شب را به عنوان «زمان مناسب برای دعا کردن» مطرح می‌کند که در آن ظرف زمانی، دعا مطلوب است و «خودِ شب» بر دعا اثر دارد. من چند روایت را می‌خوانم و همینطور گام به گام پیش می‌روم.

ساعتی از شب

روایت در این باب زیاد است و من هم اگر بخواهم همه را بخوانم فرصت نمی‌شود؛ لذا فقط اشاره می‌کنم. در روایتی از پیغمبر اکرم(صلّی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلّم) داریم که حضرت داوُد شب‌ها در یک ساعت خاصی از شب خانواده‌اش را بیدار می‌کرد و می‌گفت بلند شوید، نماز بخوانید و از خدا حاجتتان را بخواهید و طلب حاجت کنید! حالا برای اینکه متوجه شویم کدام ساعت از شب بوده است، باید روایات را کنار یکدیگر قرار دهیم و ساعات شب را هم خُرد کنیم. لذا گام به گام جلو می‌رویم تا مطلب روشن شود.

روایتی را که الآن می‌خوانم، اشاره به آن روایت نبوی دارد. علی(علیه‌السلام) به نوف که شما او را می‌شناسید و معروف است و در نهج‌البلاغه هم یک خطبه از او نقل شده است، می‌فرماید: «یَا نَوْفُ إِنَّ دَاوُدَ علَیهِ السَّلامُ قَامَ فِی مِثْلِ هَذِهِ السَّاعَةِ مِنَ اللَّیْلِ فَقَالَ إِنَّهَا سَاعَةٌ لَا یَدْعُو فِیهَا عَبْدٌ إِلَّا اسْتُجِیبَ لَهُ».  علی (علیه‌السلام) فرمود این همان ساعتی است که داوُد خانواده‌اش را بیدار می‌کرد؛ چون در این ساعت دعا مستجاب است. حضرت در این روایت، آن روایت نبوی را تفسیر کرده و می‌فرماید این همان ساعت است. اما هنوز مشخص نیست که چه زمانی از شب بوده است.

هر چه به صبح نزدیکتر باشد

پس من اوّل رفتم سراغ «شب»؛ چون در بین شبانه‌روز دیدیم که از نظر دعا کردن روی شب تأکید شده است. یعنی این زمان در باب اجابت مؤثر است. بعد هم شب را خُرد کردیم تا به اینجا رسیدیم. هیچ مانعی هم ندارد که ما این حرف را بزنیم که از نیمه شب به آن طرف، هرچه به طلوع فجر نزدیک‌تر شود، اثرش هم بیشتر می‌شود. این‌ها تصویرهای طلبگی است که مطرح می‌کنم. یعنی این روایاتی که خُرد کردم، هیچ‌کدام با هم منافات ندارد. چون هرچه به طلوع فجر نزدیک شود، اثرش بیشتر است.