قدیمی‌ترین و ابتدایی‌ترین اشکال درمانی را بشناسید
به گزارش کارگرآنلاین رنگ به عنوان یکی از اصلی‌ترین جنبه‌های ارتباط بصری، بر روی افراد جامعه به تناسب سن، تحصیلات، شرایط اجتماعی، دیدگاه‌ها و ... تأثیرات متفاوتی می‌گذارد و ادراک افراد از رنگی خاص، تابع متغیرهای گوناگون است. روانشناسان، رنگ‌ها را محرک و عامل هیجان در افراد می‌دانند. به‌گونه‌ای که می‌توان با کاربرد مناسب در اشخاص هیجانی، ایجاد آرامش، و در افراد کم‌تحرک و بی‌انگیزه، ایجاد انگیزه نمود.
خاصیت روانی و تأثیر درونی رنگ‌ها موجب شده است که در امور متعددی، این خاصیت مورد استفاده قرار گیرد. مثل تجارت و فروش محصولات و تولیدات مختلف، تبلیغات، پوشاک، فضاسازی محیط‌های مختلف اعم از اداری و حتی مهندسی یا کارگری و ... و بالاخره تعلیم و تربیت.
در علم تجارت و تولید مواد مختلف و بسته‌بندی آن‌ها، سعی می‌شود از خاصیت روانی رنگ‌ها به بهترین نحو استفاده شود. در تعلیم و تربیت نیز بدیهی است دیوارهای به رنگ آبی روشن یا زرد مایل به سبز یک کلاس، به مراتب بهتر از کلاسی است که دارای دیوارهای با رنگ خاکستری است یا کتابی با تصاویر رنگی، بهتر از کتابی با تصاویر سیاه و سفید است.
علاوه بر این، رنگ‌ها نقش مهمی در زندگی عاطفی و معنوی ما بازی می‌کند. رنگ‌های پر زرق و برق، ما را آشفته می‌سازند و رنگ‌های ملایم و هماهنگ، برایمان خوشایندند. بلندترین طول موج قابل دیدن در آدمی، از احساس رنگ قرمز پدید می‌آید. به همین دلیل است که در چراغ راهنمایی و اداره آتش نشانی از رنگ قرمز استفاده می‌شود. انسان توانایی دیدن رنگ‌های بعد از بنفش (ماورای بنفش) و بیش از قرمز را ندارد. بدن از طریق رنگ‌های مختلف، شروع به دریافت انرژی‌های مختلفی می‌کند که هر یک مورد نیاز جسم و روح انسان است. تحقیقات وسیع علمی نشان داده است که سلامتی فکر و ذهن و رفتار و نیز کارآیی مفید انسان، بستگی فراوانی به تعادل رنگ‌های جذب شده توسط بدن دارد.
توانایی‌های رنگ در عرصه‌های مختلف اجتماع به قرار زیر است:
1- در رفع و کاهش افسردگی و تقلیل درد بیماران در بیمارستان‌ها و آسایشگاه‌ها
2- برای کاهش خشونت و جنایت در اجتماع
3- انتقال مۆثر و سریع پیام، مخصوصاً در علایم راهنمایی و رانندگی
4- تسهیل و سرعت بخشیدن به یادگیری در همه عرصه‌های علمی و هنری
5- ایجاد تمایز و برجستگی
6- جلوگیری از یکنواختی و کسالت در فضاهای شهری
7- رفع نقص و کمبود یا عدم مطابقت در کارخانجات و صنایع
8- القای ناخودآگاه نظم در اذهان بشری
9- تزریق آرامش و در مجموع پاسخگویی به نیازهای ناخودآگاه روحی و روانی انسان.
رنگ درمانی
کاربرد رنگ به منظور معالجه بیماری‌ها، یکی از قدیمی‌ترین و ابتدایی‌ترین اشکال درمانی است. به‌طوری که تحقیقات یکی از پژوهشگران معاصر نشان داده که امواج قابل رۆیت، چگونه فرد را تحت تأثیر قرار می‌دهند. به طور مثال، وی کشف کرد که نور آبی باعث کاهش فشار خون، کاهش حملات آسم و کمک به رفع بی‌خوابی و ایجاد یک حالت آرامش و ثبات در فرد می‌شود.
کاربرد رنگ در ایجاد نظم فکری و بصری
یکی از مهم‌ترین عوامل ایجاد هیجان‌های منفی یا خشونت، عدم تعادل و هماهنگی است. تعادل و هماهنگی، منجر به نظم فکری و بصری می‌شود و عدم تعادل، لطمه جبران‌ناپذیری بر آرامش روح فرد و به دنبال آن، جامعه خواهد زد. در این مورد باید گفت که رنگ‌های خوشایند برای چشم، رنگ‌های منظم هستند. بی‌نظمی، انسان را رنج می‌دهد. رنگ‌های آشفته، روان را دچار انقباض و آشفتگی می‌کند.
رنگ در مذهب
یکی از بارزترین نمونه‌های نمادین رنگ، کاربرد آن در کتب مقدس است. قرآن، آشکارا مفاهیم عرفانی، ماورایی و بهشت و جهنم را در قالب رنگ‌ها به انسان می‌شناساند. برای مثال، رنگ سبز در قرآن، یک رنگ برجسته و در درختان است. گاهی سبز را نشانه جوانی و رشد و نمو می‌داند (حج /63) و در جایی سفیدی و سیاهی، نماد شب و روز و نیز نماد خوشبختی و تیره‌بختی است. (بقره /187 ). در جایی دیگر، رنگ زرد، نشانه شادی روح انسان است. (بقره /69 )
در «حلیه المتقین» آمده که بهترین رنگ‌ها در جامعه، سفید است: از حضرت رسول (ص) نقل شده است: «بپوشید حله سپید که آن نیکوترین و پاکیزه‌ترین رنگ‌هاست.» لباس سفید موجب می‌شود که انسان آن گونه که هست، جلوه‌گر شود و از طرفی، نوعی اثر مفرح، دلگشا و روحانی دارد. حضرت امام محمد باقر (ع) نیز می‌فرماید: «سفید از همه رنگ‌ها نزد خدا محبوب‌تر است.» همچنین در حدیثی از امام صادق (ع)، لباس سیاه، لباس اهل جهنم معرفی شده است.
بنابر این، می‌توان نتیجه گرفت که استفاده و تأثیرپذیری بیش از حد و نادرست و نابجا، و عدم رعایت تعادل در استفاده از رنگ‌ها توسط خود شخص، و یا ارائه نادرست رنگ‌ها توسط برنامه‌ریزان آموزشی، اجتماعی و شهری، مانند سایر محرک‌ها می‌تواند اثرات نامطلوبی را بر روان و متعاقب آن بر جسم افراد وارد کند. درست همان گونه که استفاده مناسب، متعادل، بجا و علمی و منطقی از این پدیده می‌تواند اثرات مثبت و سازنده خود را آشکار نماید.
لازم است که برنامه‌ریزان کلان اجتماعی، شهری، آموزشی و فرهنگی، با استفاده از آموزه‌های تجارب دانشمندان و صاحب‌نظران، در برنامه‌ریزی‌های خود به منظور نتیجه‌گیری بهتر و سریع‌تر، به توانایی‌های این عنصر نیز توجه کنند.
به امید روزی که با تلاش و تحقیق مستمر و با برنامه‌ریزی‌های درست و کم‌نقص؛ افرادی با سلامت بیشتر در جسم و روان و در نتیجه جامعه‌ای مطلوب‌تر و سالم‌تر داشته باشیم.
