شگردهای رسانهای در علوم شناختی/ تکنیک چهارم: صعود برای فرود
رسانه های بیگانه معمولاً یک طراحی پیام می کنند برای مخاطب که ذهن آن را در حالت ریزش قرار بدهند.در این شگرد رسانه های بیگانه از ماه ها قبل روی نیازها و خواسته های جامعه مانور خبری می دهند و ذهن مخاطب را به اوجی از نیازها می برند که باید توسط نامزد انتخابات حل و فصل شود.
**وقتی سقوط آزاد رخ می دهد!
وقتی ذهن مخاطب منتظر رسیدن به نامزد مطلوب است تا این نیازها برآورد شود، ناگهان سقوط آزاد رخ می دهد، اینجاست که رسانه به او یک پیام را منتقل می کند و آن این است که هیچ کس وجود ندارد که نیازهای تو را برآورده کند...!
در شگرد صعود و فرود باید تناقضی در احساس مخاطب ایجاد کرد که ناامیدی او ضربه سنگینی باشد و اصطلاحا او را در خلا قرار دهد، درست مانند حسی که بعد از پایان آمدن از قطار شهربازی داریم.
دکتر علیرضا داودی کارشناس ارشد رسانه و علوم شناختی در این باره، ضمن تشریح کارکرد رسانه های فارسی زبان بیگانه درخصوص تکنیک ”صعود و فرود“ گفت: شاید بعضی از مخاطبین ما ترن های هوایی را تجربه کرده باشند، وقتی داخل ترن می نشینید، در حال بالا رفتن، ترن آرام و آرام و به سختی بالا می رود، ذهن شما آرام آرام عادت می کند برای یک جان کندنی برای بالا رفتن، در همین حال ترن یک مرتبه به پایین برمی گردد، وقتی که برمی گردد پایین یک خلاء ایجاد می شود.
**لذت یک سقوط بی دردسر
وی افزود: این فرود یک لذتی را در ذهن ایجاد می کند چون قبل از آن یک سقوط پررنگ و پردردسر ایجاد کرده است یا شاید برخی از مخاطبان ما برداشت بازی بانجی جامپینگ را انجام داده باشند.
این کارشناس ارشد رسانه در ادامه گفت: شما وقتی از پله ها در حال بالا رفتن هستید، به خیلی چیزا فکر می کنید، علی الخصوص اگر حرفه ای در این فضا نباشید، دارید می روید بالا یک صعودی را دارید این صعود پر از علامت سوال و هیجان، چالش و... است بعد روی یک طبقه قرار می گیرید، ابزار و ادوات به پای شما متصل می کنند و حالا شما را به پایین پرتاب می کنند، دارید فرود می آید در ۲ تا ۳ ثانیه اول چیزی نمی فهمید، کجا متوجه می شوید، آنجایی که فرود حاصل شده و حالت کشسانی آن طناب شما را برمی گرداند به بالا و عملاً صعود و فرود و صعود و فرود... تا به حالت عادی در می آید.
داودی افزود: خود این صعود و فرود مهم نیست وقتی می آیید پایین جهت چپ و راستتان را گم می کنید، برای همین چند ثانیه نیاز دارید در محیطی که اصطلاحاً به آن خلاء یا انتظار ایجاد شده می گویند بتوانید خود را بازیابید.
**توقعات یک نامزد انتخاباتی چگونه بالا می رود؟
این کارشناس ارشد رسانه و علوم شناختی با بیان اینکه رسانه های بیگانه با این تکنیک در ایام انتخابات، توقعات درخصوص یک نامزد انتخاباتی را بالا می برند، گفت: در حالی که اساساً آن نامزد در این تراز نیست، بعد یک مرتبه آن نامزد را می شکنند و به پایین پرت می شود و یا با یک خبر ساده برای شما یک قهرمان می سازند، در حالی که آن فرد نمی تواند به اصطلاح بند کفشش رو ببندد.
داودی افزود: بنابراین یک بخشی از این حوزه صعود برای فرود، در حوزه علوم شناختی مرتبط می شود با یکی از تکنیک ها در عملیات روانی که به آن توقعات فزآینده می گویند.
او گفت: این جنبه تکامل یافته همان توقعات فزآینده است، برعکس آن هم وجود دارد، به این نقل که شما نسبت به دولت، نسبت به شرایط موجود دیگر اساساً صعودی رو متصور نیستید کلاً در فضای فرود هستید.
این کارشناس رسانه ادامه داد اگر آن ترن مثال بالا را به یاد آورید متوجه می شوید مدام به سمت پایین میل می کند، چند ثانیه اول جذاب و بعد مدام به سمت پایین می رود.
او تاکید کرد اینجا رسانه های بیگانه تکنیک صعود برای فرود را بلافاصله به لحاظ ذهنی، برای ذهن مخاطب وصل می کنند به تکنیک ادامه فرود یعنی سقوط.
داودی ادامه داد: پس شما احساس می کنید دولت دارد سقوط می کند، جامعه دارد سقوط می کند، چون همیشه در فضای فرود شما را قرار می دهند.