پرداخت یارانه مبهم می شود؟

 بودجه کشور یک برنامه مالی است که درآمدها و هزینه‌های کشور در آن ذکر شده است، بودجه کشور قابلیت دانلود داشته و افراد می‌توانند بخش‌های آن را مطالعه کنند.

بر اساس این برنامه، فروش نفت، صادرات غیر نفتی و مالیات از جمله منابع درآمدی دولت است، علاوه بر این هزینه‌های دولت از جمله حقوق دستمزد، پروژه‌های عمرانی و… نیز در بودجه ذکر شده است، بر این اساس در بودجه ۱۴۰۰، ۷۳ هزار میلیارد تومان هزینه برای پرداخت یارانه در نظر گرفته شده است. پیش از این در مرور مختصری که بر بودجه انجام شد گفته شد که اگر درآمدهای دولت به اندازه هزینه‌های آن نباشد، با کسری بودجه مواجه است.

پاسخ به این سوال که پرداخت یارانه می‌تواند تورم زا باشد منفی است. زمانی که میزان هزینه‌ها در بخش بودجه دولت از میزان درآمدهای قطعی آن بیشتر باشد، کشور دچار تورم خواهد شد و در این بین نوع هزینه‌ها تفاوتی ندارد، ممکن است این هزینه‌ها حقوق و دستمزد بوده و یا هزینه یک طرح عمرانی بزرگ و یا پرداخت یارانه باشد.

کم شدن یارانه و یا قطع آن و افزایش نیافتن دستمزدها مطالبه اقتصاددانان نبوده بلکه، لازم است دولت هزینه‌های خود را به اندازه درآمدی که دارد، تعریف کند، در صورتی که دولت بیشتر از میزان درآمد خود هزینه کند، حتی اگر این هزینه ناشی از پرداخت یارانه و افزایش دستمزد باشد، مردم تأثیر آن را با افزایش قیمت‌ها تجربه خواهند کرد.

درآمد دولت در ساختار اقتصادی کشور، محدود است و نمی‌تواند از هر محلی درآمد کسب کند.

سخنی با کاندیدها
اینکه کاندیداهای ریاست جمهوری اعلام کنند یارانه پرداختی را چند برابر می‌کنند در ابتدا ممکن است جذابیت زیادی برای کسب رأی مردم داشته باشد و این در حالی است افزایش ۴۵ هزارتومانی یارانه هر نفر، به معنای دو برابر شدن میزان هزینه پرداخت یارانه برای دولت است که تأمین آن برای دولت مشکل خواهد بود.

دولتی که اکنون نزدیک به ۳۵۰ هزار میلیارد تومان کسری بودجه دارد این میزان هزینه اضافه شده را از چه محلی باید کسب کند؟ برای تأمین این منبع دولت یا باید منابع ارزی داشته باشد که آن را به ریال تبدیل کند که به دلیل مشکلات سیاسی درآمدهای ارزی به شدت کاهش یافته است و یا این هزینه را از بازار سرمایه قرض بگیرد که باید در آینده با سود به فروشندگان پرداخت کند. علاوه بر این دولت‌ها ممکن است برای تأمین کسری بودجه یا پول چاپ کنند که مستقیماً منجر به ایجاد تورم خواهد شد.

بنابراین افزایش چند برابری یارانه‌ها، حقوق‌ها و هر یک از هزینه‌های دولت تا زمانی که کسری بودجه وجود دارد امکان ناپذیر است و اگر هم محقق شود منجر به تورم‌های سنگین‌تری نسبت به قبل خواهد شد.

از نامزدها خواسته می‌شود که اگر تصمیم به شعار دادن در این خصوص دارند راه مدیریت آن و تأمین منابع آن را نیز بیان کنند زیرا رشد ۵۰ درصدی میزان یارانه‌ها باعث ایجاد تورمی بیش از این مقدار می‌شود و تبعات منفی آن با قدرت بیشتری قشر ضعیف جامعه را در بر می‌گیرد.

شعار دادن بسیار ساده است اما راه رسیدن به آن سخت است، ممکن است برخی اقدامات اقتصادی در ابتدا به قشر ضعیف کمک کند اما ممکن است آسیب بیشتری در بلند مدت به آن فرد بزند، نگاهی به قیمت‌ها در شروع پرداخت یارانه‌ها و مقدار کالایی که با آن می‌شد خرید و مقایسه آن با میزان کنونی گویای این امر است.

جمع بندی کلی
پرداخت یارانه‌ها به تنهایی منجر به ایجاد تورم نمی‌شود، آنچه تورم ایجاد می‌کند، کسری شدید بودجه دولت و راه‌های تأمین منابع آن است که یارانه‌ها نیز از جمله آن است، آنچه باید اصلاح شود یارانه‌ها نبوده بلکه ساختار درآمد و هزینه‌ای دولت است، بنابراین از نامزدهای انتخابات خواسته می‌شود راه رسیدن به شعارهای خود را نیز بیان کنند.