چرا نام حضرت ولیعصر عج الله تعالی فرجه را به صورت م ح م د مینویسند؟
به گزارش کارگر آنلاین ، در روایتی نبوی آمده: «مهدی از فرزندان من است، اسم او اسم من و کنیه اش کنیه من است». (1) در دو روایت دیگر آمده، تصریح کننده به نام خاص حضرت را «کافر» و «ملعون» دانستهاند. (2)
کدام اشکال دارد؟
نام بردن از امام عصر عج الله تعالی فرجه به چند صورت امکان پذیر است:
1. یاد کردن آن در کتابها؛
2. یاد کردن آن به کنایه؛ مثلاً بگوید اسم او اسم رسول خدا است؛
3. یاد کردن نام ایشان در مواقع خوف و خطر که ممکن است ضرر جانی برای امام عج الله تعالی فرجه یا آن فرد داشته باشد؛ مانند یاد کردن نام ایشان در دوران غیبت صغرِی
4. یاد کردن نام آن حضرت در حالتی که ترسی در کار نیست و تقیه لازم نیست؛ مانند دوران ما.
مورد اول و دوم به اتفاق علما اشکالی ندارد؛ زیرا علمای شیعه بالاجماع با این کار مخالفت نکردهاند. مورد سوم نیز به اتفاق نظر علمای شیعه اشکال دارد و حرام است. اما درباره مورد چهارم اختلاف نظر وجود دارد. برخی از علمای شیعه معتقدند که این کار اشکال دارد و برخی معتقدند که اشکالی ندارد (3)
برخی از فقهای معاصر اما، روایات مذکور در این زمینه را از باب تقیه دانسته و معتقدند؛ در زمان کنونی، وجهی برای این منع (به زبان آوردن نام اصلی امام زمان) وجود ندارد
دستهبندی روایات
درباره این موضوع، بیش از صد روایت نقل شده که مىتوان آنها را به چهار دسته تقسیم کرد:
1. روایاتى که به طور مطلق و بدون هیچ قید و شرط، از ذکر نام حضرت نهى کرده است.
2. روایاتى که از ذکر نام شریف آن حضرت تا زمان ظهور نهى کرده است.
3. روایاتى که علت نهى از ذکر نام شریف آن حضرت را خوف و تقیه و علل دیگر دانسته است.
4. روایاتى که در آنها به اسم شریف حضرت چه از سوى امام یا راوى تصریح شده است.
- دسته اول و دوم بیانگر یک معناست؛ برخى با استناد به این روایات، به حرمت این کار فتوا داده و ذکر نام شریف حضرت را تا زمان ظهور حرام دانسته اند، از آن جمله مى توان به علامه مجلسى، شیخ صدوق، شیخ مفید، طبرسى، میر داماد، محدث جزایرى، محدث نورى، میرزاى شیرازى و میرزا محمد تقى اصفهانى (رضوان الله علیهم) اشاره کرد. برخى نیز حرمت ذکر نام شریف آن حضرت را مقید به صورت خوف و تقیه دانستهاند؛ که از آن جمله مى توان به اربلى، شیخ حر عاملى، خواجه نصیر الدین طوسى، فیض کاشانى و دیگران اشاره کرد. برخى نیز این حکم را به عصر غیبت صغری اختصاص داده اند. (4)
طرفداران هر کدام از این سه دیدگاه، برای اثبات ادعای خود دلایلی آوردهاند که پرداختن به آن، از حوصلۀ این نوشتار بیرون است.
برخی از فقهای معاصر اما، روایات مذکور در این زمینه را از باب تقیه دانسته و معتقدند؛ در زمان کنونی، وجهی برای این منع (به زبان آوردن نام اصلی امام زمان) وجود ندارد. (5)
- در هر حال، به جهت رعایت احتیاط (6) (مستحب) و برای این که خواننده متونی که نام آن حضرت در آنها آمده، ناخودآگاه این نام را بر زبان نیاورد، نویسندگان، آن را به صورت جداگانه مینگارند تا یادآوری برای مخاطب باشد و این احتیاط را رعایت نمایند و گرنه دلیل جداگانۀ دیگری برای این جداسازی وجود ندارد.
پینوشتها:
1. کورانی، علی، المعجم الموضوعی لاحادیث الامام المهدی، ص 890، ناشر شخصی، چاپ اول.
2. همان
3. مرکز پاسخگویی به سوالات دینی
4. پایگاه اطلاعرسانی آیت الله مکارم شیرازی
5. همان
6. ر. ک: تبریزى، جواد، استفتاءات جدید، ج 1، ص 504، س 2207، قم، چاپ اول، بیتا.