علائم و عوارض خاص ابتلا به کرونا در کودکان
دکتر محمدرضا فتحی اظهار کرد: علی‌رغم تصور اولیه مبنی بر اینکه کودکان به کرونا مبتلا نمی‌شوند، اطفال هم درگیر کرونا می‌شوند و می‌توانند به نوع شدید ویروس مبتلا شوند.
وی افزود: در ابتدا درگیری کودکان نسبت به بالغین به گونه‌ای است که کمی علائم خفیف‌تر و یا درگیری بدون علامت دارند اما آنچه اهمیت دارد عوارض کرونا است. عوارض کرونا در اطفال می‌تواند مشکلات جدی و خطیری ایجاد کند.
این فوق تخصص روماتولوژی بیان کرد: مهم‌ترین عارضه کرونا در کودکان در حیطه بیماری‌های روماتیسمی مانند بیماری شبه کاوازاکی است؛ بیماری شبه کاوازاکی در اطفال زیر پنج سال و با علائم تب چهار تا پنج روزه، تظاهرات پوستی، درگیری قلبی و برخی دیگر از علائم رخ می‌دهد.
وی افزود: اولین بار بیماری شبه کاوازاکی در انگلستان شناخته شد و بعد در سراسر دنیا این بیماری با علائم و عوارض خاص مشاهده شد. اوایل بهار امسال نیز برای اولین بار در دنیا و ایران بیماری شبه کاوازاکی به شکل غیرمعمول افزایش یافت.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز گفت: با شیوع کرونای انگیسی، موج جدید و پیش رونده‌ای از ابتلا به کرونا آغاز شد و همزمان با بزرگسالان، شیوع بیماری در اطفال بیشتر شد به گونه‌ای که اکنون تعداد مراجعات به بیمارستان ابوذر اهواز به وفور بیشتر شده و میزان بستری نیز افزایش یافته است.
فتحی بیان کرد: با این وجود، با تغییراتی که در بخش‌های این بیمارستان ایجاد شده، مشکلی در پذیرش بیماران نداریم و تاکنون همه بیماران پذیرش و درمان شده‌اند.
این فوق تخصص روماتولوژی با اشاره به علائم کرونا در کودکان، گفت: به طور کلی علائم کرونا در اطفال می‌تواند مانند بزرگسالان اما با شدت کم‌تر باشد. علائم شبه سرماخوردگی، گلودرد، تب و علائم گوارشی از جمله علائم اولیه ابتلا به کرونا هستند اما درگیری تنفسی در کودکان به جز کودکان دارای بیماری‌های زمینه‌ای، شدت کمتری دارد.
وی با اشاره به عوارض کرونا در اطفال، تصریح کرد: سه تا چهار هفته پس از ابتلای اولیه، عوارض کرونا در کودکان مشخص می‌شود. گاهی خانواده‌ها می گویند همه اعضای خانواده درگیر شده‌اند به جز کودکان یا اینکه کودکان‌شان هیچ علامتی نداشته‌اند در حالی که عارضه‌دار شدن، ربطی به علامت‌دار بودن یا بی‌علامت بودن بیماری ندارد. زمانی که کودکی در معرض کرونا قرار بگیرد سه تا چهار هفته بعد ممکن است دچار عارضه شود.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز بیان کرد: همه بیمارانی که دچار عارضه شده‌اند سالم بوده‌اند؛ معمولا عوارض کرونا در کودکان کاملا سالم ایجاد می‌شود و می‌تواند بسیار خطرناک باشد و مرگ و میر ناشی از آن در دنیا اثبات شده است اما خوشبختانه تاکنون عوارض کرونا در کودکانی که در بیمارستان ابوذر اهواز بستری یا درمان شده‌اند، منجر به مرگ و میر نشده است.
فتحی گفت: پس از سه تا چهار هفته از درگیری اولیه با کرونا، کودک دچار یک سری علامت می‌شود که شاه علامت آن، تب است؛ تبی که معمولا به درمان‌های معمول جواب نمی‌دهد و ممکن است تا بیش از ۱۰ روز طول بکشد.
وی افزود: قرمزی چشم، قرمزی مخاط دهان، راش‌ها و بثورات پوستی، تورم دست و پا، اسهال و استفراغ، خواب‌آلودگی و سردرد، اختلالات سیستم خونی، اختلال سیستم انعقادی و درگیری کلیه، کبد و قلب از جمله علائم ابتلا هستند که نشانه‌های بیماری شبه کاوازاکی است.
فتحی گفت: با توجه به درگیری سیستم‌های متعدد در این بیماری، می‌توان آن را التهاب چند سیستمی نیز نام‌گذاری کرد که در کودکان شیوع بیشتری دارد و عارضه اصلی آن اختلال در سیستم انعقاد خون و سیستم قلبی و عروقی است. البته نوع نادر آن نیز در بالغین مشاهده می‌شود.
این فوق تخصص روماتولوژی گفت: یکی از مهم‌ترین عوارضی که ممکن است کودکان درگیر آن شوند عارضه قلبی است؛ درگیری قلبی در کودکان به شکل گشاد شدن عروقی که به قلب خون‌رسانی می‌کنند بروز می‌کند که می‌تواند به صورت طولانی‌مدت ادامه پیدا کند یا موجب افت عملکرد بطن چپ یا راست قلب شود که منجر به افت فشار و شبه شوک می‌شود. اگر میزان گشادی عروق زیاد باشد حتی ممکن است منجر به نیاز به عمل پیوند رگ شود که این مساله برای بزرگسالان به وفور انجام می‌شود.
وی افزود: اختلال در سیستم خون‌ساز نیز گاهی اوقات منجر به اختلال انعقادی یا لخته در قلب یا سیستم ریه می‌شود و ممکن است جان کودک در خطر بیافتد.
فتحی گفت: اگر کودکی سه تا چهار هفته پس از تماس با بیمار مبتلا به کرونا یا حتی بدون تماس با فرد، دچار علائمی مانند تب همراه با قرمزی مخاط دهان، بثورات پوستی، تورم دست و پا، شکم درد شدید و بی‌حالی شود باید سریع به پزشک مراجعه کنند و موضوع را ساده نگیرند زیرا مراجعه دیرهنگام ممکن است منجر به عارضه قلبی شود.
وی افزود: گاهی اوقات بیمارانی داشتیم که با شکم درد شدید مراجعه می‌کردند و حتی عمل آپاندیس برای آن‌ها انجام می‌شد اما پس از عمل، التهاب چند سیستمی برای آنان مطرح و درمان انجام شده است.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز افزود: میزان مرگ کودکان به طور محسوس افزایش نیافته است و همه مرگ‌هایی که در بیمارستان ابوذر داشتیم مربوط به کودکان دارای بیماری زمینه‌ای بوده است اما این مساله نباید موجب ساده‌انگاری شود.
وی در خصوص کرونا و واکسیناسیون کودکان، بیان کرد: هر واکسنی ابتدا به افراد پرخطر تزریق شود بنابراین با توجه به اینکه درگیری اولیه در بزرگسالان و به ویژه افراد مسن و دارای بیماری زمینه‌ای بیشتر است طبیعی است که ابتدا به این افراد و به ویژه افرادی که تماس مستقیم با بیماران دارند در اولویت تزریق قرار بگیرند. با توجه به حساسیتی که در کودکان وجود دارد هر دارو یا واکسن جدیدی ابتدا روی بزرگسالان تجربه می‌شود و سپس برای کودکان استفاده خواهد شد.
فتحی افزود: تاکنون هیچ واکسنی مجوز تزریق برای افراد زیر ۱۸ سال را نداشته است و تنها یکی از سازندگان واکسن ادعا کرده که می‌تواند واکسن را برای افراد بالای ۱۶ سال تزریق کند اما فعلا چنین مجوزی صادر نشده است. می‌توان انتظار داشت در آینده واکسیناسیون برای افراد زیر ۱۸ سال انجام شود.
این فوق تخصص روماتولوژی بیان کرد: در اپیدمی‌ها باید اکثر یا غالب تظاهرات بیماری موجود اپیدمی شده در نظر گرفته شود مگر اینکه خلاف آن ثابت شود.
وی در خصوص زمان مراجعه به پزشک، گفت: اگر پزشک در دسترس باشد می‌توان با علائم متوسط به پزشک مراجعه کرد اما اگر علائمی مانند تنگی نفس، سرفه پی در پی، تب شدید یا علائم گوارشی بروز پیدا کنند حتما باید به پزشک مراجعه شود زیرا این موارد، علائم درگیری حاد بیماری است.
فتحی که در یک برنامه تلویزیونی صحبت می‌کرد، با اشاره به اصول کلی پیشگیری از ابتلا به کرونا بیان کرد: اصول کلی پیشگیری در کودکان شبیه بزرگسالان است. استفاده از ماسک نیز برای کودکان بالای دو سال الزامی است. باید به کودکان آموزش داده شود که از دست زدن به چشم، دهان و بینی خود پرهیز کنند. از مردم می‌خواهیم امروز رعایت کنند تا فردا دچار عارضه کرونا نشوند.
