حد و مرز دوستی در اسلام را بشناسید
به گزارش کارگرآنلاین، در اسلام سفارش زیادی به‌دقت در انتخاب دوست شده، زیرا انسان چه بخواهد و چه نخواهد از دوستان خود تأثیر می‌پذیرد. پیامبر اسلام (صلی‌الله علیه و آله) در روایتی می‌فرماید« آدمی بر آیین دوست خود است پس بنگرید با که دوستی می‌کنید.»
در آموزه‌های دینی، هرکسی صلاحیت ندارد تا به‌عنوان دوست انتخاب شود، بلکه می‌بایست برخی از ویژگی‌ها در او وجود داشته باشد تا بتوان به او اعتماد کرد.
لذا در قرآن یکی از صحنه‌های قیامت مربوط به کسانی است که بدون شناخت صحیح، شخصی را به‌عنوان دوست انتخاب کرده و به او اعتماد نموده‌اند. خدای متعال در قرآن کریم می‌فرماید: «[فرقان/۲۷-۲۸] و (به خاطر آور) روزی را که ستمکار دست خود را (از شدّت حسرت) به دندان می‌گزد و می‌گوید: «ای‌کاش با رسول (خدا) راهی برگزیده بودم! (*) ای‌وای بر من، کاش فلان (شخص گمراه) را دوست خود انتخاب نکرده بودم!»
حتی امیرالمؤمنین (علیه السلام) برای شناخت دین کسی و شاید میزان پای بندی او به دین می‌فرماید به دوستان او نگاه کنید. «کسی که شخصیت او بر شما مشتبه شد و از دین او اطلاعی نداشتید، به دوستانش نگاه کنید؛ اگر آنان از اهل دین خدایند، پس آن شخص نیز بر دین خداست، ولی اگر دوستان وی بر غیر دین خدا بودند پس بدانید که او نیز هیچ بهره‌ای از دین خدا ندارد.»
ازاین‌رو می‌طلبد تا جوانان عزیز به‌راحتی به هر کس اعتماد نکرده و دست دوستی به‌سوی هر تازه‌واردی دراز نکنند.
در اینجا به برخی از ویژگی‌هایی که در قرآن و روایات برای انتخاب دوست آمده اشاره می‌کنیم:
۱. ایمان
یکی از مهمترین شروط برای انتخاب دوست، داشتن ایمان و پای بندی به لوازم آن است، یعنی ایمان تنها لقلقه زبان کسی نباشد، بلکه به آنچه از اوامر و منهیات که خدای متعال بر پیامبر خود نازل کرده عمل نماید. «[ممتحنه/۱] ای کسانی که ایمان آورده‌اید! دشمن من و دشمن خودتان را دوست نگیرید!»
۲. دیدن او ما را به یاد خدا بیندازد.
در قرآن و روایات اهل‌بیتعلیهم السلام) یکی از شرایط انتخاب دوست این است که دیدار او، شمارا به یاد خدا بیندازد. خدای متعال حتی پیامبر خود را به دوستی با چنین افرادی که براثر اطاعت و عبادت پروردگار عالم، از هر نوع گناه و زشتی دوری می‌کنند ترغیب می‌کند و می‌فرماید:« [کهف/۲۸] باکسانی باش که پروردگار خود را صبح و عصر می‌خوانند، و تنها رضای او را می‌طلبند!» این موضوع در روایات نیز مطرح‌شده و به‌عنوان یکی از شرایط دوست به آن اشاره‌شده است. از پیامبر اسلام (صلی‌الله علیه و آله) سؤال شد بهترین دوست و همنشین چه کسی است؟ حضرت در جواب فرمودند: « سی که دیدارش تو را به یاد خدا بیندازد و سخنش بر دانش تو بیفزاید و رفتار او آخرت و ترس از روز جزا را به یاد تو بیندازد.»
دوستی‌های ممنوع
با توجه به این دو نکته اساسی است که در روایات دوستی با برخی افراد ممنوع شده است. من‌جمله:
ـ دروغگو: امام سجاد (علیه السلام) به یکی از پسران خود فرمود: «فرزندم! پنج دسته را در نظر داشته باش و با آنان همنشین و هم گفتار و رفیق راه مشو: مبادا با دروغگو همنشین شوی که چون سراب است».
ـ فاسق: آن حضرت فرمود: «مبادا با فاسق همنشین شوی که تو را به لقمه‌ای نان و یا به کمتر از آن بفروشد.»
ـ بخیل: آن حضرت فرمود: «مبادا با بخیل دوست شوی، زیرا وقتی به کمک مالی او نیازمند بشوی، تو را رها می‌کند».
ـ احمق: آن حضرت همچنین فرمود: «مبادا با احمق دوست شوی، زیرا برای این‌که به تو سودی برساند، به تو ضرر می‌رساند».
ـ قاطع رحم: آن حضرت فرمود: «از همنشینی با کسی که پیوند خویشاوندی را قطع کرده، دوری کن، زیرا که من او را در سه جای قرآن مورد لعن و نفرین یافتم».
نتیجه
ازنظر اسلام هر کس شایسته دوستی نیست، تنها کسانی می‌توانند به دوستی انتخاب شوند که اهل ایمان بوده و به‌واسطه ایمان به خدای متعال اهل تقوا و پرهیز از هرگونه گناه و نافرمانی خدای متعال باشند، دیدار آنها بر ایمان و دانش انسان بیفزاید و مسیر انسان به‌سوی کمال و سعادت را هموار نماید.
