آیا لاغری با سونا امکان‌پذیر است؟
سونا محل خوبی برای ریلکس شدن و تعریق است. امروزه بسیاری از باشگاه‌ها مجهز به این سیستم هستند. ورزشکاران غالباً بعد از تمرین ورزشی، خصوصاً تمرینات کاردیو که تعریق زیادی را سبب می‌شود، از آن استفاده می کنند.
یکی از تبلیغات متداولی که برای سونا می شود، ادعای لاغری با سونا است. اما آیا لاغری با سونا ممکن است؟
در این مطلب بعد از معرفی انواع سونا و تاثیرات مثبت و منفی آن بر سلامتی، به بررسی ادعای لاغری با سونا می‌پردازیم.
انواع سونا
امروزه چند نوع سونا وجود دارد، اما به طور کلی به اتاق‌هایی با دمای بین ۶۵ تا ۹۰ درجه سانتیگراد سونا گفته می‌شود. افرادی که به دنبال لاغری با سونا هستند برایشان این سوال مطرح است که کدام نوع سونا موثرتر است. بنابراین بهتر است در ابتدا انواع سونا را بشناسیم.
یکی از انواع دسته بندی به قرار زیر است:
سونای فنلاندی؛ که با عنوان سونای خشک شناخته می‌شوند.
سونای ترکی؛ که پر از بخار است.
تقسیم بندی دیگری نیز وجود دارد که بر اساس نوع روش گرم کردن سونا است:
گرمایش سوخت چوب: در این نوع از چوب برای گرم کردن سنگ‌های داخل سونا استفاده می‌شود. دما در این نوع بالاست اما میزان بخار کم است.
گرمایش به برق: در این نوع نیز گرمایش بالا و بخار کم است.
اتاق بخار: به این نوع “حمام ترکی” نیز گفته می‌شود. دما پایین اما مقدار بخار و رطوبت ۱۰۰% است.
مادون قرمز: در این نوع از لامپ های مخصوص برای تولید تولید نور با طول موج کوتاه استفاده می‌شود. این نور بدون اینکه اتاق را گرم کند باعث بالا رفتن دما بدن می‌شود. دما در سونای مادون قرمز حدود ۶۰ درجه سانتیگراد است.
اگر چه مقدار دما و بخار (رطوبت) در انواع مختلف سونا متغیر است، اما همه آنها تاثیر مشابهی روی بدن می‌گذارند. معمولاً تبلیغات برای لاغری با سونا، سونای خشک را پیشنهاد می کنند. در ادامه مقاله خواهید دید که آیا لاغری با سونا خشک موثر است؟
چه مدت باید در سونا بمانیم؟
ممکن است با هدف لاغری با سونا اغوا شوید و بخواهید زمان بیشتری را در سونا بمانید. اما باید بدانید ماندن در سونا محدودیت زمانی دارد. منابعی مانند ACSM و انجمن سونای آمریکا بر اساس سابقه تجربه افراد، مدت زمان استفاده از سونا را تعیین کرده‌اند:
افراد مبتدی: منظور افرادی است که تاکنون سابقه قرارگیری در سونا را نداشته‌اند. زمان مناسب برای این افراد کمتر از ۵ الی ۱۰ دقیقه است.
بعد از فعالیت ورزشی: بهتر است ۱۰ دقیقه بعد از فعالیت ورزشی صبر کنید و سپس وارد سونا شوید.
حداکثر زمان: در هر وهله نباید بیشتر از ۱۵ دقیقه باشد.
استفاده طولانی‌تر از ۱۵ دقیقه اگر چه ممکن است مرسوم باشد اما مخاطراتی در پی دارد که در ادامه به آنها اشاره خواهیم کرد. بنابراین اجازه ندهید اشتیاق لاغری با سونا شما را وسوسه کند و با ماندن طولانی در سونا سلامتی خود را به خطر نیاندازید.
فواید استفاده از سونا
علاوه بر ریلکس کردن و محلی برای دورهمی دوستانه، استفاده از سونا بعد از تمرین ورزشی یا بعد از یک روز کاری می‌تواند فوایدی برای سلامتی داشته باشد. حتما تعجب خواهید کرد اگر لاغری با سونا را در بین این فواید مشاهده نکنید. عجله نکنید! اجازه دهید ابتدا به فواید سونا بپردازیم:
۱) بهبود عملکرد قلب
مطالعات و آزمایش‌های انجام شده استفاده مکرر از سونا را توصیه می‌کنند. این کار باعث بهبود عملکرد قلب در افراد با نارسایی قلبی می‌شود.
۲) کاهش خطر سکته مغزی
یک مطالعه دراز مدت برای چند سال روی ۱۶۰۰ مرد و زن فنلاندی انجام شد. بر اساس این مطالعه استفاده مکرر از سونا (بین ۳ الی ۷ بار در هفته)، منجر به کاهش خطر سکته مغزی می‌شود.
۳) کاهش خطر زوال عقلی و آلزایمر
یک مطالعه دراز مدت دیگر با آزمایش بر ۲۳۱۵ مرد و زن فنلاندی روی این مساله کار کرده است. نتایج نشان داد افرادی که به طور مکرر از سونا استفاده می کنند احتمال ابتلا به زوال عقلی و آلزایمر در آنها کاهش می‌یابد.
۴) کاهش التهاب و کوفتگی عضلات
عروق خونی در سونا ریکلس و گشاده می‌شوند. این مساله باعث افزایش جریان خون به عضلات می‌شود.
نتایج حاصل از چند مطالعه نشان داده اند استفاده از سونای مادون قرمز بر کاهش کوفتگی عضلانی بعد از تمرین ورزشی موثر است. استفاده مکرر آن (۲ الی ۵ بار در هفته) می‌تواند التهاب‌های سیستمیک را کاهش دهد.
کاهش التهاب و کوفتگی عضلانی می تواند در ریکاوری بعد از تمرین ورزشی نقش مهمی داشته باشد. در صورتیکه بسیاری از افراد که صرفاً هدفشان لاغری با سونا است از این موضوع آگاه نیستند.
۵) کاهش علائم روماتیسم و آرتریت (کاهش ورم و درد مفاصل)
درنتیجه گشاد شدن عروق، خون رسانی به مفاصل نیز افزایش می‌یابد. از این جهت سونا می‌تواند برای کاهش دردهای مزمن آرتریت (ورم و درد مفاصل) مفید باشد.
در مطالعه ای که روی بیماران مبتلا به “آرتریت ریماتوئید” و “روماتیسم ستون فقرات” انجام گرفت، نشان داد چهار هفته استفاده از سونا در بهبود درد، محدودیت حرکتی و خستگی موثر است.
۶) آرام و ریلکس شدن
افزایش دمای بدن در سونا باعث تحریک سیستم عصبی سمپاتیک می شود تا دمای بدن را متعادل کند. غدد درون ریز نیز در این فرآیند درگیر می‌شوند.
بدن در واکنش به گرما، نسبت به درد هوشیاری کمتری دارد. بنابراین احساس آرامش بیشتری خواهد داشت.
از طرف دیگر گرما باعث ریکلس شدن عضلات صورت و گردن می شود. این عضلات در طول روز درگیری شدید دارند.
تمام این موارد شما را آرام و ریلکس می کنند. توصیه می شود در سونا از تکنیک های مدیتیشن استفاده شود. چرا که وقتی جسم شما ریلکس باشد، احساسات به راحتی جریان می‌یابند. این کار باعث طولانی تر شدن اثر آرامبخشی سونا می‌شود و شب نیز به راحتی به خواب می روید.
خطرات احتمالی سونا
۱) دهیدارته شدن
دهیدراته شدن به معنی از دست رفتن آب بدن است. به‌طور متوسط هر فرد در سونا حدود ۴ لیتر آب را از طریق تعریق از دست می‌دهد. بنابراین مهم است که هم قبل و هم بعد از جلسه سونا مقدار آب کافی بنوشید.
بیشتر از زمان مجاز در سونا نمانید. دهیدراته شدن بدن اگر به حد بحرانی برسد می‌تواند سلامتی شما را به خطر بیاندازد. این موضوع می تواند یکی از خطوط قرمز در لاغری با سونا باشد که در جای خود به آن خواهیم پرداخت.
عوارض دهیدارته شدن شدید به قرار زیر است:
افت فشار خون
گرمازدگی
نارسایی کلیه
شوک هایپوولمیک (شوک ناشی از کم شدن حجم خون)
حمله صرع
بیهوشی
کما
برای جلوگیری از دهیدارته شدن باید علائم آن را بشناسید. به محض دیدن علائم زیر از سونا خارج شوید:
خشکی دهان
احساس تشنگی شدید
سردرد
سرگیجه
احساس سبکی سر
غلیظ شدن ادرار
خطر دهیدراته شدن در افراد مبتلا به مشکلات کلیه و نارسایی قلبی بسیار بالا است. اگر بیماری خاصی دارید بهتر است قبل از استفاده سونا با پزشک خود مشورت کنید.
خطر دهیدارته شدن موضوعی حیاتی است که افراد با هدف لاغری با سونا نیز باید به آن توجه داشته باشند.
۲) ناباروری در مردان
در بین متقاضیان لاغری با سونا تعداد آقایان کم نیست. مطالعات انجام شده توانسته‌اند یافته‌هایی حاکی از وجود رابطه بین استفاده از سونا و ناباروری در مردان را بیابند. یکی از این مطالعات که روی مردان فنلاندی انجام شد ۲ بار در هفته و هر بار به مدت ۱۵ دقیقه از سونا استفاده کرده بودند. نتایج نشان داد که تولید اسپرم در این مردان به مقادیر معناداری کاهش یافته بود.
اما خبر خوب این است که این اثر موقت و برگشت پذیر است.
۳) موارد منع استفاده
افراد زیادی برای لاغری با سونا مشتاقانه به سراغ سونا می روند بدون اینکه عواقب خطرآفرین آن را درنظر گرفته باشند. در برخی شرایط خاص سونا می تواند مشکل ساز باشد. اگر در هر یک از شرایط زیر هستید بهتر است ابتدا با پزشک خود مشورت کنید:
آسم یا سایر بیماری های تنفسی
مشکلات قلبی
بارداری
صرع
فشار خون بالا یا پایین
مصرف نوشیدنی های الکلی
مصرف داروهای مسکن و برانگیزاننده
باورهای اشتباه
۱) لاغری با سونا
بالاخره زمان آن رسید تا به مساله لاغری با سونا بپردازیم: آیا لاغری با سونا واقعیت دارد؟
بهترین پاسخ برای این سوال این است: به نوعی بله!
لاغری با سونا در واقع شامل مقدار کمی کاهش در وزن است. اما دلیل این کاهش وزن فقط و فقط به خاطر آبی است که از طریق تعریق از دست می‌دهید نه چربی. و در حقیقت به محض اینکه آب بنوشید این وزن از دست رفته دوباره برمی‌گردد.
به همین دلیل است که برای لاغری با سونا، سونای خشک را پیشنهاد می کنند. در سونای خشک درصد رطوبت پایین است، در نتیجه عرق زودتر تبخیر می‌شود و بدن می‌تواند بیشتر عرق کند. در واقع سونای خشک تعریق بیشتری را ممکن می‌سازد.
باید بدانید که عرق کردن معیار کالری سوزی نیست. آنچه که معیار کالری سوزی است علت گرم شدن بدن و به دنبال آن عرق کردن است. ورزش باعث افزایش سوخت و ساز بدن می‌شود. طی این سوخت و ساز گرما تولید می‌شود. بدن برای تعادل دمای خود عرق می‌کند. در حالیکه گرم شدن بدن در سونا به خاطر گرمای محیط است نه سوخت و ساز بدن.
بالا رفتن دمای محیط باعث افزایش ضربان قلب می‌شود. درست شبیه به حالتی که در ورزش تجربه می‌کنید. درست است که این افزایش ضربان قلب باعث افزایش کالری سوزی می‌شود. اما مقدار آن آنقدر ناچیز است که با حالت استراحتی تفاوت چندانی ندارد.
لاغری با سونا یک روشن کاهش وزن سریع است که ورزشکاران حرفه ای در رشته های وزنی از آن استفاده می کنند. ورزشکاران در رشته های رزمی برای اینکه با حریف سبک وزن تر مبارزه کنند از طریق دهیدراته کردن بدن در سونا به طور موقت وزن کم می کنند.
امروزه این روزش لاغری با سونا حتی برای ورزشکاران نیز ممنوع شده است. چرا که دهیدارته شدن بدن همزمان با مصرف برخی مکمل ها می تواند خطر مرگ داشته باشد.
بنابراین به راحتی می توانید نتیجه بگیرید که لاغری با سونا یک تبلیغ چشمگیر برای جذب بیشتر مشتریان است. اما فراموش نکنید که سونا فواید قابل توجهی برای سلامتی دارد که به آن اشاره کردیم.
۲) سم زدایی
گذشته از لاغری با سونا، یک باور اشتباه دیگر نیز درباره سونا وجود دارد. شاید شما هم شنیده باشید که عرق کردن در سونا باعث دفع سموم بدن از طریق پوست می‌شود. متاسفانه برای تایید این مساله هیچ مدرکی وجود ندارد. تنها دلیل عرق کردن در محیط گرم این است که بدن بتواند دمای خود را پایین بیاورد.
در حقیقت اندام‌های مسئول سم زدایی بدن کلیه و کبد هستند. برای اینکه این دو اندام بتوانند کار سم زدایی را به درستی انجام دهند آب بدن باید به خوبی تامین شود. بنابراین بعد از سونا حتماً یادتان باشید آب از دسته رفته را با نوشیدن مقدار آب کافی جبران کنید. تا کلیه و کبد بتوانند به کار سم زدایی خود ادامه دهند.
بنابراین سونا نه تنها سم زدایی نمی کند، بلکه در صورت عدم نوشیدن آب کافی می تواند عمکلرد سم زدایی کبد و کلیه را مختل نیز بکند. اگر تا امروز سم زدایی و لاغری با سونا انگیزه شما برای استفاده از سونا بوده است بهتر است هر دو را فراموش کنید. در این مقاله انگیزه های بهتری برای رفتن به سونا در اختیار شما گذاشته ایم.
کلام آخر
در این مقاله سعی کرده ایم همه آنچه که درباره سونا ممکن است مبهم و مورد سوال باشد شرح دهیم.
استفاده از انواع سونا می تواند فوایدی برای سلامتی داشته باشد، اما تنها در صورت استفاده صحیح!
مهم نیست که از کدام نوع سونا استفاده می کنید. مهمترین نکاتی که باید به آنها توجه کنید مدت زمان قرارگیری در سونا، دریافت آب کافی و خطرات احتمالی آن روی سلامتی است.
لاغری با سونا روش موثری نیست. حتی برای ورزشکاران رشته های دارای کلاس وزنی که در وزن کشی شرکت می کنند. برای لاغر شدن از برنامه های ورزشی و رژیم های غذایی اصولی استفاده کنید.
سونا بعد از ورزش می تواند یک ریکاوری خوب و ریلکسیشن عالی باشد.
منبع: فیت لیدی
