نایاب‌شدن خودرو با قیمت کارخانه در بازار
بازار خودرو در حالی به پایان تابستان نزدیک می‌شود که در نیمه اول سال در این بازار تغییرات بسیاری رخ داد؛ تا جایی که در برخی خودروهای داخلی شاهد رشد بیش از ۵۰ میلیون تومانی قیمت‌ها بودیم و این افزایش قیمت‌ها باعث شد که شکاف قیمتی میان کارخانه و بازار بیشتر شود.
مشاهدات میدانی گویای این است که با وجود توقف معاملات خودرو در بازارهای غیررسمی همچنان رقم‌های نجومی برای انواع خودروها عنوان می‌شود که همین موضوع بر التهاب قیمتی بازار خودرو افزوده است. البته کاهش عرضه خودروسازان هم در این مدت در این تنش قیمتی بی‌تاثیر نبوده است.
زیان۲۳ هزار میلیارد تومانی خودروسازان در سال ۱۳۹۹
محمدرضا نجفی‌منش، عضو هیات‌مدیره انجمن قطعه‌سازان در مورد فاصله قیمتی بین کارخانه و بازار آزاد بر این باور است که این فاصله قیمتی در سال‌های گذشته هر سال افزایش بیشتری پیدا کرده و خودروساز هم با زیان بیشتری روبرو شده است به گونه‌ای که تنها در سال گذشته ۲۳ هزار میلیارد تومان زیان داده و در مجموع این زیان به ۸۵ هزار میلیارد تومان رسیده است.
این فعال حوزه خودرو با بیان اینکه سود این فاصله قیمتی در شرایط کنونی برای برنده خوش‌اقبالی است که قرعه به نام او افتاده است، خاطرنشان کرد: بین ۱۰۰ تا ۱۵۰ میلیون تومان اختلاف قیمت بین بازار آزاد و خودروسازی‌ها وجود دارد و فردی که این خودرو را تهیه می‌کند به راحتی می‌تواند از این سود بهره ببرد.
نجفی‌منش در پاسخ به این پرسش که چرا فردی که واجد شرایط ثبت‌نام است و در طول یک سال گذشته پیگیر ثبت‌نام در قرعه‌کشی برای خرید خودرو هم بوده اما باز هم اسمش جزو برنده‌ها اعلام نشده است؟ گفت: این موضوع کاملا طبیعی است زیرا تنها ۸ هزار خودرو در این قرعه‌کشی‌ها اعلام می‌شود در حالی که ۴ میلیون و ۲۰۰ هزار نفر برای ثبت‌نام اقدام می‌کنند که مسلما شانس این فرد بسیار کم است.
او با بیان اینکه هیچ دخالتی در این قرعه‌کشی‌ها نمی‌شود، ادامه داد: همه نهادهای نظارتی (سازمان بازرسی کشور، سازمان حمایت از مصرف‌کننده و تعزیرات و...) بالای سر این قرعه‌کشی‌ها حضور دارند و بعید به نظر می‌رسد که بتوان این قضیه را دور زد تا دلالان وارد این بازی شوند.
نجفی منش تصریح کرد: از زمانی که شورای رقابت در این حوزه ورود کرد و دخالت‌ها زیاد شد ضرر و زیان‌ها برای خودروسازی‌ها شروع شد و هنوز هم ادامه دارد.
سیستم قرعه‌کشی اشتباه است
این فعال حوزه خودرو با بیان اینکه این سیستم قرعه‌کشی از ابتدا غلط بود، افزود: این مدل فروش خودرو باعث شد تا کلیه مشتریان خودرو تبدیل به دلال خودرو شدند و فرد با هر ترفندی اقدام به ثبت‌نام می‌کند و برنده که شد ۱۰۰ میلیون تومان هم سود می‌کند. نجفی‌منش تصریح کرد: تا زمانی که دولتمردان ما به روش گذشته برنگردند این وضعیت دلالی هم ادامه خواهد داشت. این در حالی است که پیش از این و در سال‌های گذشته قیمت خودرو در حاشیه بازار تعیین می‌شد. یعنی اگر خودرویی در بازار ۱۰۰ میلیون تومان بود خودروساز آن را ۹۵ میلیون تومان قیمت‌گذاری می‌کرد و اگر این خودرو در بازار با کاهش قیمت مواجه می‌شد خودروساز هم آن را ارزانتر ارایه می‌داد و این مساله آنقدر ادامه‌دار شد که قیمت خودرو در بازار آزاد و خودروسازی یکی شد.
یک تفکر اشتباه این فاصله قیمتی را ایجاد کرده است
او ادامه داد: این قضیه به جایی رسیده بود که حتی قیمت کارخانه از بازار هم پایین‌تر شد اما متاسفانه این روشی که ۱۳ تا ۱۴ سال این بازار را آرام کرده بود با یک تفکر اشتباه یا دست‌های پشت پرده باعث تلاطم در این بازار و نارضایتی خودروساز، قطعه‌ساز و مردم شده است.
این کارشناس خودرو با بیان اینکه دولت هم از این وضعیت ناراضی است، گفت: در صورتی که خودروساز خودروهایش را بفروشد می‌تواند به دولت مالیات بدهد اما در صورتی که فروش خودروساز کم یا محدود باشد دیگر توان پرداخت مالیات را هم نخواهد داشت.
نجفی‌منش تصریح کرد: قیمت خودرو همسو با قیمت ارز حرکت می‌کند به گونه‌ای که به محض اینکه قیمت دلار رشد می‌کند قیمت خودرو هم افزایش پیدا می‌کند اما اگر نرخ دلار افت کند قیمت خودرو به آرامی کم می‌شود و واکنش‌ها سریع نیست.
او با بیان اینکه دولت برای تامین کسری بودجه‌اش چاره‌ای جز چاپ اسکناس ندارد، افزود: این موضوع باعث افزایش نقدینگی می‌شود در حالی که حجم کالاها چندان تغییری نمی‌کند و همین موضوع باعث افزایش قیمت همه کالاها می‌شود.
قیمت فولاد از سال گذشته تاکنون ۴ برابر شده است
این فعال حوزه خودرو با بیان اینکه قیمت فولاد از سال گذشته تاکنون ۴ برابر شده است، خاطرنشان کرد: با این حجم از گرانی‌ها خودروساز پول قطعه‌ساز را هم نمی‌تواند بدهد و قطعه‌ساز هم نمی‌تواند تامین مواد اولیه داشته باشد و خودرویی که تولید می‌شود ناقص تولید می‌شود.
این فعال حوزه خودرو تصریح کرد: برای خروج از این وضعیت اول باید دولت دست از قیمت‌گذاری و پس از آن دست از مدیریت بردارد امروز می‌بینیم که خودروسازان بخش خصوصی که هم تولید خوبی دارند و هم رضایت مردم را جلب کرده‌اند سود هم دارند و زیان‌ده نیستند.
او در پاسخ به این پرسش که چرا با وجود افزایش قیمت خودرو هر سال زیان خودروساز بیشتر می‌شود؟ تصریح کرد: این قضیه ادامه‌دار شده به گونه‌ای که با افزایش زیان خودروساز معوقات قطعه‌سازان زیاد می‌شود. در حال حاضر خودروسازان ۶۵ هزار میلیارد تومان معوقه به قطعه‌سازان دارند و حتی با وجود اینکه بخشی از مال و اموال خود را هم فروخته‌اند و خرج کرده‌اند باز هم بدهی دارند. نجفی‌منش افزود: ضمن آنکه در این مدت امریکا و ترامپ تمام تلاش خود را کردند تا خودروسازی‌ها در ایران را به زمین بزنند که خوشبختانه موفق نشدند اما متاسفانه باید گفت با اینگونه مدیریت در خودروسازی‌ها داخلی‌ها این کار را خواهند کرد.
