برادری ایرانی‌ها برای اسرای عراقی+ تصاویر
جنگ جنگی نابرابر بود، از همان زمان که صدام با همه تجهیزاتش به ایران حمله کرد کسی فکرش را نمی‌کرد ایران با وجود انقلابی نوپا، ارتشی غیر آماده و نبود انسجام سیاسی و اقتصادی بتواند مقابل صدام بایستد، اما از روز‌های اول مقاومتی جانانه و مردمی شکل گرفت و مردم با همه توان در مقابل تجاوزگری رژیم بعث عراق ایستادگی کردند. نابرابری جنگ، اما تنها در شکل و ظاهر آن خلاصه نمی‌شود. ایران نه ادوات صدام را داشت، نه آرایش نظامی و آمادگی رژیم بعث را، در عین حال دل‌ها مردم پر از ایمان و استقامت بود، شاید از این نظر بتوان گفت ایران چند پله بالاتر از نیرو‌های به ظاهر مجهز صدام بود، بسیاری از همان سربازانی که پوتین‌های جنگی پوشیده و به خاک ایران تجاوز کرده بودند به خوبی می‌دانستند در جبهه ناحق می‌جنگند و متجاوزگر محسوب می‌شوند، در عین حال رزمندگان ایرانی هم این را می‌دانستند که جبهه پیش رو جبهه حق مقابل باطل است، کشته شدن در این جبهه شهادت است و کسی که شهید شود اجری عظیم دارد.
نحوه رفتار با اسرا از جمله مباحثی است که در جنگ‌ها به خوبی جایگاه دو کشور درگیر را نشان می‌دهد، نوع رفتار مشخص می‌کند که کدام طرف بر مبنای نه اسلامی و دینی بلکه چگونه بر مبنای انسانی رفتار میکنند و طرفی که انسانیت را زیر پا بگذارد در جایگاه حق نیست.
رژیم بعث عراقی در رفتار با اسرا با زیرپا گذاشتن همه قواعد اسلامی و بین المللی بدترین رفتار‌ها را نسبت به اسرای ایرانی روا داشت و آنان را ابتدایی‌ترین حقوق انسانی محروم کرد. در بدترین شرایط به لحاظ آب و هوا، امکانات، سرپناه و بهداشت. درمان آنان را نگهداری می‌کرد. در عین حال اسرای عراقی که به دست رزمندگان ایرانی افتاده بودند وضعیتی متفاوت داشتند، تعداد زیادی از آنان به واسطه رفتار خوب ایرانی‌ها به صفوف رزمندگان ایرانی برای مقابله با نیرو‌های صدام پیوستند، آن‌ها در شرایطی مناسب همانطور که امام خمینی (ره) دستور داده بود نگهداری می‌شدند.
پس از انجام عملیات‌های پیروزمندانه فتح‌المبین، طریق‌القدس و ثامن‌الائمه (ع) و افزایش اسرای عراقی امام خمینی (ره) در سال ۱۳۶۱ در پیامی منشور نگهداری از اسیران عراقی را صادر کردند و فرمودند: «گرچه می‌دانم مکتبی بودن و متعهد به اسلام راستین بودن اقتضا می‌کند تا رزمندگان اسلام با اسیران جنگی و پناهندگان با عطوفت و فتوت و به گونه‌ای اسلامی رفتار کنن.»
اسرای عراقی در اردوگاه‌ها در کلاس‌های مختلف نهضت سوادآموزی خواندن و نوشتن می‌آموختند. عده‌ای که کار و هنری بلد نبودند در کمیته کار زیر نظر هم‌وطنان خود حرفه‌های مختلفی را تجربه کرده و یاد می‌گرفتند و حتی اسرا در قبال کار خود در اردوگاه‌ها حقوق دریافت می‌کردند و با پول دریافتی خود از بوفه‌های داخل اردوگاه خرید‌های مازاد بر نیاز‌های اولیه خود را تامین می‌کردند.
انجام فرائض دینی بصورت دسته جمعی و انفرادی برای کلیه اسرا آزاد بود و اسرای اقلیت دینی نیز مدام به اماکن مذهبی اقلیت دینی موجود در کشور مراجعه و آنجا اعمال دینی مربوط به خود را به جا می‌آوردند. در چندین مرحله اسرای عراقی با خانواده‌های خود در اردوگاه حشمتیه تهران ملاقات حضوری داشته‌اند که در طول تاریخ در هیچ جنگی چنین اتفاقی صورت نگرفته است.
