بازهم زن کشی در غرب کشور؛ وفا عبدالله زاده به ضرب گلوله برادرش کشته شد

وفا 18 ساله بود که به پسری علاقمند شد، ازدواجشان سر نگرفت و کمی بعد وفا به عقد مرد دیگری درآمد و صاحب دو پسر شد، روزی یکی از زنهای فامیل نظر وفا را در خصوص عشق پرسید و او هم گفت: آدمی هرگز عشق اولش را فراموش نمی کند! این درد و دل به گوش شوهرش «ج» رسید و او  هم  وفا را طلاق داد. پس از متارکه به اروپا رفت و وفا را با دوپسرشان تنها گذاشت، وفا که از جانب خانواده خشن و زن ستیزش هیچ حمایتی دریافت نکرد، ناچار شد خانه محقری اجاره کرده و شروع به پختن نان محلی و فروش آن کند. با پول این کار و کارهای دیگری که در خانه انجام می داد، اموراتش را به سختی گذارند.

خودکشی زن باردار

وفا تنها قربانی مردهای خشن خانواده اش نبود، خواهرزاده اش سیما چندسال پیش برای رهایی از کتک های و آزارهای پدر و دایی هایش خودسوزی و همسر« آواره» برادر وفا، به اسم «معصومه » در حالی که باردار بود خودش را حلق آویز کرد. آواره پس از خودکشی همسرش دو زن دیگر نیز اختیار کرد. تعصب و خشونت بی حد مردان این خانواده چاره ای جز خودکشی و خودسوزی برای این دو زن باقی نگذاشته بود. به گفته یکی از آشنایان نزدیک وفا، همسر دیگر، برادر او نیز مورد شدیدترین تنبیهات بدنی و روحی قرار دارد، سالهاس شکنجه می شود اما جرات جدا شدن ندارد.

مشارکت برادر و بردارزاده در قتل

حدود دو سال از طلاق وفا گذشت، خانوادش هنوز نتوانسته بودند او را به خاطر این جدایی ببخشند، وفا پس از تحمل سالها تنهایی، نداری و زحمت، به مردی علاقمند شد، از آنجا که شهر سردشت کوچک و به شدت سنتی است، ارتباط او مخفی نماند و به گوش برادر و دیگر اعضای خانواده رسید. «آواره» پس از آنکه شنید وفا به مردی علاقمند است و احتمال دارد با او ازدواج کند، رگ غیرت مردانه و برادرانه اش باد کرد و پس از جلب موافقت برادرزاده بسیار جوانش«هاوژین»، ساعت 23 شامگاه دوشنبه 17 آذر، وفا را مقابل منزلش در محله «کانی مر» به قتل رساند. همسایه ها پیکر غرق خون وفا را به بیمارستان رساندند، وفا اما مرده بود. بیمارستان بدون انجام کوچکترین تشریفات قانونی، جنازه را به قاتلانش تحویل داد، آنها نیز وفا را دفن می کنند؛ بی آنکه اجازه دهند کسی در آیین خاکسپاری اش شرکت کند. خانواده از اقدام برادرزاده اش حمایت کرده و رسانه های محلی را با تهدید وادار به سکوت کردند. وفا پس از سالها تحمل ظلم و خشونت در آغوش خاک آرام گرفت، قاتلانش همانند قاتلان سرگل و فرشته و سارینا و ... آزاد و رها هستند تا الگوی شوند برای دیگر مردان زن کش و دختر کش و خواهرکش.

پذیرش اجتماعی قتل های ناموسی

پس از کشته شدن وفا برای پیگیری اخبار و کم و کیف حادثه با چند نفر از کسانی که در سردشت و یا اطراف آن زندگی می کنند صحبت کردم تا بدانم نظر اغلب مردم در خصوص زن کشی و قتل زنانی چون سرگل و وفا چیست؟ نکته درناک، پذیرش اجتماعی قتل های ناموسی است، اغلب مردم با قاتلین همدلی نشان می دهند و بر این باور اند که زنان باید متوجه تعصب و شرایط عرفی منطقه محل زندگی شان باشند و نباید تصور کنند دوست داشتن مردی یا داشتن رابطه و یا زندگی به سبک دلخواه، حق آنهاست. «این حرفها مال پایتخت و شهرهای دیگر است، اینجا تا بیست سال دیگر هم زن نمی تواند هرجور دلش خواست زندگی کند، هر وقت شوهر کرد باید بسوزد و بسازد، اگرهم خطایی بکند که آبروی خانواده برود، چاره ای جز پاک کردن ننگ با خون نیست زیرا مردان خانواده و حتی فامیل تحمل سرزنش های مردم و اینکه اسمشان سر زبان ها بیفتد را ندارند. خود آن زن هم نمی تواند پس از خبط و خطایی که ناموسی است به زندگی اش ادامه دهد؛ حتی اگر کشته نشود فشار اجتماعی و خانواده کاری با او می کند که خودش را بکشد و خلاص کند»

ناموس چه بر سر زنان می آورد

مفهوم ناموس قرنهاست که زنان را به قتلگاه های هولناک کشانده، در اغلب جوامع خاورمیانه مانند ایران زن ناموس مرد است، زنانی که نسبت خانوادگی با مردان دارند، ناموس آنها به حساب می‌آیند و وظیفه هر مردی است که از ناموس و شرف خود محافظت کند. ناموس و آبرو به ویژه در جوامع سنتی، سرمایه مردان و یکی از ارکان اصلی منزلت اجتماعی آنها به شمار می‌رود، بنابراین زنان موظف اند از این میراث حفاظت کنند.

افراط و اصرار در این «محافظت» اغلب به معنی از دست رفتن حق زنان برای بدن خود و همچنین بر  انجام شخصی‌ترین امور روزمره شان است. مفهوم ناموس، هویت مستقل زنان و همچنین عاملیت و فردیت آنها را به رسمیت می شناسد، زیرا  همواره از از زنان انتظار می‌رود مطیع بوده و بر پایه سنت‌های مردسالار زن ستیز در خانواده، قبیله، شهر و فرهنگ قومی عمل کنند.

در چنین بافت فرهنگی، اگر زنان دست از پا خطا کنند و این میراث مردانه را به خطر اندازند، مستحق مرگ اند؛ قاتل آنها  نیز که اغلب از نزدیکان آنهاست، نه تنهحیث قانونی مشمول مجازات نمی‌شود، که از طرف اکثریت مردم نیز مورد سرزنش نیز قرار نمی‌گیرد. قتل‌های ناموسی که با هدف محافظت از میراث مردانه به اسم آبرو انجام می‌شوند، یکی آشکارترین اشکال خشونت علیه زنان و محصول روابط نابرابر قدرت است زیرا در رابطه نابرابر، زن مایملک مرد و بخشی از دارایی اوست بنابراین مرد این حق را دارد که در ملک خود، دخل و تصرف کند.